Chris Marker

Wikipedia, Entziklopedia askea
Chris Marker
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakChristian Hippolyte François Georges Bouche-Villeneuve
JaiotzaNeuilly-sur-Seine1921eko uztailaren 29a
Herrialdea Frantzia
Lehen hizkuntzafrantsesa
HeriotzaParisko 20. barrutia2012ko uztailaren 29a (91 urte)
Hobiratze lekuaMontparnasseko hilerria
Heriotza moduaberezko heriotza
Hezkuntza
HeziketaLycée Pasteur (en) Itzuli
Hizkuntzakfrantsesa
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakfilm-zuzendaria, zinema ekoizlea, zinema-kritikaria, argazkilaria, gidoilaria, film-muntatzailea, telebista-ekoizlea, multimedia artist (en) Itzuli, kazetaria, argazki-zuzendaria, irakaslea, poeta, idazlea, dokumentalista, bideoartista, new media artist (en) Itzuli eta errealizadorea
Jasotako sariak
InfluentziakT. S. Eliot
Izengoitia(k)Chris Marker

IMDB: nm0003408 Allocine: 232 Allmovie: p101279 TCM: 1184549
Musicbrainz: 4b651a39-8375-4756-8fbe-e2ae0a995da8 Discogs: 1523665 Edit the value on Wikidata

Chris Marker, Christian François Bouche-Villeneuve jaioa (Neuilly-sur-Seine, 1921eko uztailaren 29a - Paris, 2012ko uztailaren 29a) frantziar idazle, argazkilari, film dokumentalen zuzendari, multimedia artista eta zinema saiakeragilea izan zen.

Bigarren Mundu Gerran frantziar erresistentziara batu zen. Gerra amaitzean, Esprit ezkerreko aldizkari katolikoan idatzi zuen urte batzuetan. Urte horietan munduan zehar ibili zen kazetari eta argazkilari gisa. 1949an argitaratu zuen bere lehen eleberria. Frantziako Nouvelle Vague zinemarekin elkartu zen eta Alain Resnais, Agnès Varda eta Jacques Demy zinemagileekin harremanak izan zituen. 1980ko hamarkadatik teknologia digitalarekiko interesa agertu zuen.

Filmografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Les années voyages - « essais documentés » [1950-1966][aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1950ca: La Fin du monde vue par l'ange Gabriel (n/a - 8 mm)
  • 1953 : Olympia 52 (104 min, d'après le négatif[1])
  • 1953 : Les statues meurent aussi (32 min - coréalisé avec Alain Resnais)
  • 1954-55 : La Clé des songes (10 min)
  • 1955 : Un fichu métier (n/a)
  • 1955 : Nuit et Brouillard d'Alain Resnais (32 min - assistant réalisateur)
  • 1956 : Dimanche à Pékin (18 min 20 s)
  • 1956 : Les Hommes de la baleine de Mario Ruspoli (28 min - commentaire)
  • 1956 : Toute la mémoire du monde d'Alain Resnais (22 min - assistant réalisateur)
  • 1957 : Django Reinhardt de Paul Paviot (25 min 6 s - commentaire)
  • 1957 : Le Mystère de l'atelier quinze d'Alain Resnais et André Heinrich (18 min - commentaire)
  • 1958 : Lettre de Sibérie (62 min)
  • 1958 : Des hommes dans le ciel de Jean-Jacques Languepin et André Suire (9 min 47 s - commentaire)
  • 1958 : La Mer et les jours de Raymond Vogel et Alain Kaminker (22 min - commentaire)
  • 1958 : Le Siècle a soif de Raymond Vogel (14 min 36 s - commentaire)
  • 1958 : Le Vivarium de Gérard Calderon (10 min 49 s - commentaire)
  • 1958 : Broadway by Lights de William Klein (10 min 30 s - banc titre)
  • 1959 : Les Astronautes (14 min - coréalisé avec Walerian Borowczyk)
  • 1960 : Description d'un combat (60 min)
  • 1960 : L'Amérique insolite de François Reichenbach (90 min - commentaire)
  • 1961 : Cuba si (52 min)
  • 1962 : La Jetée (28 min)
  • 1962 : Le Joli Mai (165 min, réduit à 136 min - coréalisé avec Pierre Lhomme)
  • 1962 : Jouer à Paris de Catherine Varlin (27 min - montage)
  • 1963 : ... à Valparaiso de Joris Ivens (34 min - commentaire)
  • 1964 : La Brûlure de mille soleils de Pierre Kast (25 min - montage)
  • 1964 : La Douceur du village de François Reichenbach (47 min - montage)
  • 1965 : Le Mystère Koumiko (54 min)
  • 1965 : Demain la Chine de Claude Otzenberger (75 min 20 s - image et commentaire)
  • 1965 : Les Chemins de la fortune de Pierre Kassovitz (43 min - conseiller artistique)
  • 1965 : La Surface perdue de Dolorès Grassian (19 min - conarration)
  • 1966 : Si j'avais quatre dromadaires (49 min)
  • 1966 : Le Volcan interdit d'Haroun Tazieff (79 min 30 s - commentaire)
  • 1966 : D'un lointain regard de Jean Ravel (10 min - codirecteur de la photographie)
  • 1966 : Europort: Rotterdam de Joris Ivens (20 min - adaptation du commentaire en français)

Les années « cinéma collectif » [1967-1979][aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1967 : Loin du Vietnam (115 min - film collectif)
  • 1967 : À bientôt j'espère (45 min - coréalisé avec Mario Marret)
  • 1968 : La Sixième face du Pentagone (28 min - coréalisé avec François Reichenbach)
  • 1968 : Classe de lutte (39 min 47 s - film collectif)
  • 1968 : Ciné-tracts (série de films de 1 min à 3 min - collectif)
  • 1969 : Jour de tournage (11 min - coréalisé avec Pierre Dupouey)
  • 1969 : Rhodia 4x8 (3 min 22 s - film collectif)
  • 1969 : On vous parle du Brésil: tortures (23 min 47 s)
  • 1970 : La Bataille des dix millions (58 min - coréalisé avec Valérie Mayoux)
  • 1970 : On vous parle de Paris : les mots ont un sens - François Maspero (19 min 22 s)
  • 1970 : Die Kamera in der Fabrik (88 min - film collectif)
  • 1970 : L'Aveu de Costa Gavras (140 min - photographe de plateau)
  • 1970 : L'Afrique express de Danièle Tessier et Jacques Lang (19 min 35 s - texte introductif)
  • 1970 : On vous parle de Flins de Guy Devart (30 min - monteur et images)
  • 1970 : On vous parle du Brésil: Carlos Marighela (40 min 46 s)
  • 1971 : On vous parle de Prague : le deuxième procès d'Artur London (30 min 05 s)
  • 1971 : Le Train en marche (32 min)
  • 1971 : Le Bonheur (1935) d'Alexandre Medvedkine (95 min - bande-son et distribution française)
  • 1971 : L'Animal en question d'André Pozner (31 min - image du raton laveur au début)
  • 1971 : Le Traîneau-échelle de Jean-Pierre Thiébaud (8 min - photo et mixage son)
  • 1971 : We have come back - Congo Oye d'Eldridge Cleaver et Bill Stephens (45 min - montage)
  • 1971 : Le Moindre geste de Fernand Deligny, Josée Manenti et Jean-Pierre Daniel (125 min - post-production)
  • 1972 : Vive la baleine (30 min réduit à 16 min 07 s - coréalisé avec Mario Ruspoli)
  • 1972 : La Première année de Patricio Guzman (90 min - remontage, production, doublage et sous-titrage)
  • 1973 : L'Ambassade (21 min 16 s)
  • 1973 : Puisqu'on vous dit que c'est possible (43 min - film collectif)
  • 1973 : Kashima Paradise de Yann Le Masson et Bénie Deswarte (170 min réduite à 104 min - commentaire)
  • 1973 : On vous parle du Chili: ce que disait Allende de Miguel Littin (16 min - post-production)
  • 1974 : La Solitude du chanteur de fond (60 min - portrait de Yves Montand)
  • 1974 : Les Deux mémoires de Jorge Semprun (141 min - montage et son)
  • 1975 : La Spirale d'Armand Mattelart, Jacqueline Meppiel et Valérie Mayoux (155 min - commentaire)
  • 1975-1979 : La Bataille du Chili de Patricio Guzman (243 min - aide au scénario et production)
  • 1977 : Le fond de l'air est rouge (240 min réduit en 1996 à 180 min)
  • 1978 : Le Recours de la méthode - Viva el presidente de Miguel Littin (190 min réduite à 164 min - sous-titrage)

Les années « Immemory ou l'héritage de la mémoire » (1979-2012)[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 1979 : Le Labyrinthe d'herbes de Shuji Terayama (37 min 46 s - version française)
  • 1981 : Junkopia (6 min - intégré à l'installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1982 : Sans soleil (104 min)
  • 1984 : 2084 (9 min 46 s - film collectif)
  • 1985 : A.K. (71 min - portrait d'Akira Kurosawa, sur le tournage de Ran)
  • 1985 : Matta (14 min 18 s - intégré à l'installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1985 : From Chris to Christo (24 min - intégré à l'installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1986 : Mémoires pour Simone (61 min - portrait de Simone Signoret)
  • 1986 : Tokyo Days (24 min - intégré à l'installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1987 : Treasure Island (L'Île au trésor) de Raul Ruiz (133 min - écriture de la voix off)
  • 1988 : Les Pyramides bleues d'Arielle Dombasle (97 min - conseiller artistique)
  • 1988 : Élégie de Moscou d'Alexandre Sokourov (88 min - production)
  • 1989 : L’Héritage de la chouette (13 épisodes de 26 min - série télé[2])
  • 1990 : Berliner balade (20 min 35 s - installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1990 : Berlin 90 (21 min)
  • 1990 : Détour Ceausescu (8 min - installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1990 : Chat écoutant de la musique (2 min 47 s - installation Zapping Zone (1990-1994) : zone « Bestiaire »)
  • 1990 : An Owl is an Owl is an Owl (3 min 18 s - installation Zapping Zone (1990-1994) : zone « Bestiaire »)
  • 1990 : Zoo piece (2 min 45 s - installation Zapping Zone (1990-1994) : zone "Bestiaire")
  • 1990 : Getting away with it (6 min 45 s - clip vidéo d'Electronic - installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1991 : Théorie des ensembles (13 min - installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1992 : Slon Tango (4 min 30 s - installation Zapping Zone (1990-1994) : zone « Bestiaire »)
  • 1992 : Bullfight in Okinawa (4 min 12 s - installation Zapping Zone (1990-1994) : zone « Bestiaire »)
  • 1993 : Le 20 heures dans les camps (27 min - installation Zapping Zone (1990-1994))
  • 1993 : Le Tombeau d'Alexandre (2 × 52 min - portrait d'Alexandre Medvedkine)
  • 1994 : Petite ceinture (1 min - vidéo haïku)
  • 1994 : Tchaïka (1 min 29 - vidéo haïku)
  • 1994 : Owl Gets in your Eyes (1 min 10 s - vidéo haïku)
  • 1994 : One Sister and many Brothers de Dušan Makavejev (4 min - image)
  • 1994 : Le Cœur a rendu l'âme de Jean-François Dars et Anne Papillaut (52 min - conseiller musical)
  • 1995 : Casque bleu (25 min 20 s)
  • 1996 : Level Five (105 min)
  • 1997 : Stephan Hermlin (11 min 29 s)
  • 1997 : Souvenir de Michael H. Shamberg (78 min - images électroniques)
  • 1999 : Une journée d'Andreï Arsenevitch (55 min - portrait d'Andreï Tarkovski)
  • 1999 : E-CLIP-SE (8 min 32 s)
  • 2000 : Un maire au Kosovo (27 min 20 s - coréalisé avec François Crémieux)
  • 2001 : Le Souvenir d'un avenir (42 min - coréalisé avec Yannick Bellon)
  • 2004 : Chats perchés (58 min - sur les traces de M. Chat, alias Thoma Vuille)
  • 2006 : Leila Attacks (1 min)
  • 2006 : Sheitan de Kim Chapiron (97 min - "voix dans la télé")
  • 2007 : Guillaume Movie (3 min 18 s)
  • 2007 : Un an de télé vu par Guillaume (75 min)
  • 2008 : Henchman Glance - Le Regard du bourreau (31 min - réalisé à partir du Procès d'Adolf Eichmann (1961) de Léo Hurwitz et de Nuit et brouillard (1955) d'Alain Resnais)
  • 2008 : Pictures at an Exhibition (8 min 57 s - fragment de L'Ouvroir The Movie)
  • 2008 : Metrotopia (4 min 12 s)
  • 2008 : The Morning after (5 min 41 s)
  • 2009 : L'Ouvroir The Movie (29 min - en collaboration avec Max Moswitzer)
  • 2010 : Superscience : Lightning Chasers de Manfred Christ (60 min - post-production / coloriste)
  • 2011 : The Third Cat de Max Moswitzer (11 min 14 s - choix de la musique)
  • 2011 : Stopover in Dubai (27 min - sur Gorgomancy[2])
  • 2011 : Tempo risoluto (6 min 15 s)
  • 2011 : Royal Polka (1 min 23 s)
  • 2011 : Overnight (2 min 42 s)
  • 2011 : Imagine (31 s)
  • 2011 : Kino (1 min 45 s)
  • 2011 : iDead (2 min 27 s)
  • 2011 : And you are here (4 min 44 s - clip vidéo de Damon and Naomi)

Argazkiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Koreans (1957, printed in 2009)
  • Crush Art (2003–08)
  • "Quelle heure est-elle?" (2004–08)
  • PASSENGERS (2008–10)
  • Staring Back

Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Le Cœur Net (1949, Editions du Seuil, Paris)
  • Giraudoux Par Lui-Même (1952, Editions du Seuil, Paris)
  • Commentaires I (1961, Editions du Seuil, Paris)
  • Coréennes (1962, Editions du Seuil, Paris)
  • Commentaires II (1967, Editions du Seuil, Paris)
  • Le Dépays (1982, Editions Herscher, Paris)
  • Silent Movie (1995, Ohio State University Press)
  • La Jetée ciné-roman (1996 / 2nd printing 2008, MIT Press, Cambridge; designed by Bruce Mau)
  • Staring Back (2007, MIT Press, Cambridge)
  • Immemory (CDROM) (1997 / 2nd printing 2008, Exact Change, Cambridge)
  • Inner Time of Television (2010, The Otolith Group, London)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Voir le remarquable film étude de Julien Faraut, Regards neufs sur Olympia 52.
  2. a b Voir sur Gorgomancy, site comportant plusieurs œuvres et vidéos de ou sélectionnées par Chris Marker, dont Immemory et L'Héritage de la chouette.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]