Cristóbal de Olid
| Cristóbal de Olid | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Linares, 1487 (egutegi gregorianoa) |
| Herrialdea |  Gaztela |
| Heriotza | Honduras, 1525 (37/38 urte) |
| Heriotza modua | : burugabetzea |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | konkistatzailea eta militarra |
Cristóbal de Olid (1487–1524) abenturazale, konkistatzaile eta matxino espainiarra izan zen, Mexiko etDiaza Hondurasen konkistan parte hartu zuena.
Baezan jaioa Olid Kubako gobernadore Diego Velázquez de Cuéllarren etxean hazi zen. 1518an Velázquezek Olid bidali zuen Juan de Grijalva arintzera, baina bidean urakan batek Oliden aingurak galtzea eragin zuen, eta Kubara itzuli zen. 1519ko urtarrilaren 10ean, Olidek Hernán Cortésen flotarekin itsasoratu zen, bere intendente gisa, eta Mexikoko konkistan aktiboki parte hartu zuen. [1] :39,200,278,286,293,297,299,309Otumbako guduan borrokatu zuen 1520ko uztailaren 14an :304eta Purepetxen aurkako kanpainan ere parte hartu zuen.
Tenochtitlaneko setioan, Cristóbal Cortésen kapitain nagusietako bat izan zen, Xochimilco harrapatzeko paper garrantzitsua jokatu zuen. [2] :315,317,319,333,339,340–343Cristobal Texcocoko kanpamenduko komandantea izan zen Antonio de Villafanaren aurkako epaiketan, Cortes hiltzeko planagatik. :351Cristobal Cortesen menpeko lau indarretako bat agindu zuen, eta intendente gisa jardun zuen. :356,358,360–363,383 Olidek Cortes salbatzen lagundu zuen une batean, mexikarrek atzeman zutenean galtzadako guduetako batean. :380
Cortések Olid Michoacanera bidali zuen, Portugalgo andre batekin ezkondu ondoren. [3] :413
1522an, Olidek Tlaxcalan aliatuekin soldadu espainiarrak zuzendu zituen Mexikoko Mendebaldeko Jalisco eta Colima konkistetan. [4]
1523an, Cortések Honduras konkistatzeko espedizio baten buru egin zuen Olid, baina Habanan hornitzen ari zela, Olidek (Velazquezek proposatuta) Espainia Berritik independentzia aldarrikatu zuen eta Honduras konkistatzera abiatu zen. Puerto Caballosetik ekialdera lehorreratuz, Triunfo de la Cruz herria sortu zuen. Oliden aldeko asko Nacora joan ziren bizitzera, non nekazaritza lur onak eta urrea zeuden. Cortések Oliden matxinadaren berri izan zuenean, Francisco de Las Casas bidali zuen Oliden aurka bi gerraontzirekin. Bi ontzi horiek ekaitz batean suntsitu eta bere soldadu asko Olidera alde egin zuten arren, Las Casasek Olid garaitu zuen guduan eta harrapatu egin zuen.
Olid nola hil zen kontuak aldatu egiten dira; Bernal Díaz del Castillok bere Verdadera Historia de la Conquista de Nueva España-n dio Las Casasek Naco-n lepoa moztu ziola, Antonio de Herrera y Tordesillas-ek idatzi zuen bitartean, Oliden soldaduak bere aurka altxatu eta gero hil zutela.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239
- ↑ Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239ISBN 0140441239
- ↑ Diaz, B., 1963, The Conquest of New Spain, London: Penguin Books, ISBN 0140441239ISBN 0140441239
- ↑ Cristóbal de Olid, 1522
