Fra Filippo Lippi

Fra Filippo Lippi
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Florentzia, 1406 aldean
Talde etnikoa	Italiarra
Heriotza	Spoleto, 1469ko urriaren 8a (62/63 urte)
Hobiratze lekua	Spoletoko katedrala
Familia
Bikotekidea(k)	ikusi Lucrezia Buti (en) ;
Seme-alabak	ikusi Filippino Lippi;
Leinua	Lippi family (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	italiera
Irakaslea(k)	Masolino da Panicale (en) ; Masaccio
Ikaslea(k)	ikusi Sandro Botticelli; Filippino Lippi; Francesco Pesellino (en) ; Pseudo-Pier Francesco Fiorentino (en) ; Pier Francesco Fiorentino (en) ;
Jarduerak
Jarduerak	margolaria eta fresco painter (en)
Lantokia(k)	Bolonia; Florentzia; Pavia; Prato; Erroma eta Spoleto
Lan nabarmenak	ikusi Ama Birjina eta Haurra; Deikundea; Adorazioa basoan;
Mugimendua	pizkundea
Genero artistikoa	genero-margolana; margolaritza historikoa; biluzia; erretratua; margolaritza erlijiosoa; animal painting (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	Erromatar Eliza Katolikoa
Erlijio-ordena	Karmeldarrak

Fra Filippo Lippi (Florentzia, 1406 aldean - Spoleto, 1469ko urriaren 8a) italiar margolaria izan zen. Florentziako eskolako Pizkundeko margolari nagusietakoa izan zen.

Bizitza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Santa Maria del Carmine komentuan hasi zen dekorazio-lanetan, eta bertan ezagutu zituen Masaccioren lanak. 1432an utzi zuen monasterioa, fresko batzuk margotu ondoren, eta Itsaso Adriatikoan mairuen aurkako guduetan parte hartu zuela dirudi, (esklabo gisa eduki omen zuten mairuek, hemezortzi hilabetez).

1434an Paduara jo zuen, eta 1437an itzuli zen Florentziara, Medicitarrentzat lan egitera. Bi lan nagusi eman zituen urte hartan: Andre Maria eta Haurra Frediano eta Agustin santuen artean (1438, Louvre, Paris) eta Andre Maria eta Haurra. Massaccioren eragina handia da lan horietan eta Donatello eta Jacopo della Quercia eskultoreen kutsua ikus daiteke dekorazio-elementuetan. 1441etik 1443ra margotu zuen Deikundea lanean (Galleria nazionale d'arte antica, Erroma), pintura-molde berriak erakutsi zituen: ikuspegi-efektuak, kolorearen eta formaren arteko kontrastasunak eta jantzi arinen mugimendu leuna, Sandro Botticelliren artearen aitzindari. Erretaula ospetsu bat pintatu zuen garai hartan, Fra Angelicoren moldean: Ama Birjinaren koroatzea (1444 ondoan, Vatikanoko pinakoteka).

Fra Filippo Lippik beste inork ez bezala landu zuen erretauletan Madonna edo Andre Maria eta Haurra gaia. Madonna eta Haurra eta Mariaren bizitzako eszenak da gisa honetako lan aipagarriena. 1445ean beste Ama Birjinaren koroatzea bat margotu zuen (1439-1447, Uffizi Galeria, Florentzia), baina Fra Angelicoren moldeetatik guztiz urrun. Freskoak eta erretaulak egiten jarraitu zuen, Fra Diamanterekin batean, eta 1467an Spoletora jo zuten biek, Medicitarrentzat lan egitera. Hango katedralean egin zituen Fra Filippo Lippik azken freskoak.

Iruditegia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irudi bat handitzeko, klika ezazu gainean.

Deikundea, 1440–1445
Galleria nazionale d'arte antica, Erroma.
Ama Birjina eta Haurra, 1440–1445
Washingtongo Arte Galeria Nazionala.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Fra Filippo Lippi

Datuak: Q205148
Multimedia: Fra Filippo Lippi / Q205148