Henrike III.a Frantziakoa

Henrike III.a Frantziakoa
	; Irudi gehiago
Frantziako erregea
Poloniako monarka
Anjouko dukea
Bizitza
Jaiotza	Fontainebleauko jauregia, 1551ko irailaren 19a
Herrialdea	Frantziako Erresuma
Heriotza	Saint-Cloud jauregia eta Saint-Cloud, 1589ko abuztuaren 2a (37 urte)
Hobiratze lekua	Saint-Denisko basilika
Heriotza modua	giza hilketa: labankada
Hiltzailea	Jacques Clément
Familia
Aita	Henrike II.a Frantziakoa
Ama	Katalina Medici
Ezkontidea(k)	Louise of Lorraine (en) (1575eko otsailaren 15a (egutegi gregorianoa) - 1589ko abuztuaren 2a)
Bikotekidea(k)	ikusi Françoise Babou de La Bourdaisière; Veronica Franco (en) ; La Belle Châteauneuf (en) ; Jeanne de Laval (en) ;
Haurrideak	ikusi Joan of Valois (en) ; Victoria of Valois (en) ; Diane de France; Elisabet Valoiskoa; Claude of Valois (en) ; Frantzisko II.a Frantziakoa; Karlos IX.a Frantziakoa; Frantzisko Frantziakoa; Louis of Valois (en) ; Henri d'Angoulême (en) ; Margarita Frantziakoa;
Leinua	Valois leinua
Jarduerak
Jarduerak	aristokrata
Jasotako sariak	ikusi Espiritu Santuaren ordena ; Galtzariaren Ordena ;
Gradua	generalissimo (en)
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	katolizismoa

Henrike III.a Frantziakoa (Fontainebleauko gaztelua, 1551ko irailaren 19a - Saint-Cloud, 1589ko abuztuaren 2a) Poloniako erregea eta Lituaniako duke handia izan zen 1573-1575 bitartean, eta Frantziako erregea 1574-1589 bitartean.

Bizitza

Henrike II.aren eta Katalina Mediciren hirugarren semea zen, Anjou eta Orléansko dukea. Amaren eraginez, Polonia-Lituania mankomunitatearen errege hautatu zuten 1573an, baina berehala itzuli zen Frantziara, Karlos IX.a anaiaren lekua hartzeko (1574).

Kultura eta adimen handiko pertsona bazen ere, bere homosexualitatearen kariaz utzi zuen aginpidea bere mignon edo kuttunekoen eskuetan (Anne de Joyeuse, Épernongo dukea). Higanoten aurka borrokatu ondoren, Politikoen alderdiari jarraitu eta bakea izenpetu zuen Henrike III.a Nafarroakoarekin (Monsieur, 1576). Alabaina, Henrike I.a Guisekoak Liga Katolikoa osatu eta erregea eraman zuen bertara. Ondorioz, berriro hasi zen gerra higanoten aurka. 1580. urtean izenpetu zen beste bake bat (Néraceko bakea).

1584an, Alençongo dukea eta erregegaia hil zenean, larriagotu ziren erregetzarako arazoak eta Hiru Henrikeren Gerra hasi zen: Henrike III.a Frantziakoa erregezaleen burua zen, Henrike Guisekoa Liga Katolikoko gidari nagusia, eta Henrike III.a Nafarroakoa eta Henrike III.a Frantziakoaren koinatua, higanoten lehen buruzagia. Henrike III.a Nafarroakoak Ligako katolikoak Coutrasen menderatu ondoren (1587), Henrike Guisekoa Parisen sartu eta erregeak utzi egin behar izan zuen hiriburua (Barrikaden Eguna, 1588). Henrike III.ak Henrike Guisekoa hilarazi zuen eta ondorengo hautatu zuen Henrike III.a Nafarroakoa.

Jacques Clément izeneko fraide katoliko batek hil zuen Paris hartzera zihoala, 1589. urtean.

Erreferentziak

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2014/04/16 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Aurrekoa
Karlos IX.a Frantziakoa

Frantziako erregea
1574-1589

Ondorengoa
Henrike IV.a Frantziakoa

Aurrekoa
Sigismundo II.a Poloniakoa

Poloniako errege eta Lituaniako Artxidukea
1573-1575

Ondorengoa
Eztebe I.a Báthory

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Henrike III.a Frantziakoa

Artikulu hau Frantziako biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.

Datuak: Q53448
Multimedia: Henry III of Poland and France / Q53448