Hortense Powdermaker

Wikipedia, Entziklopedia askea
Hortense Powdermaker
Bizitza
JaiotzaFiladelfia1900eko abenduaren 24a
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
HeriotzaBerkeley (Kalifornia)1970eko ekainaren 15a (69 urte)
Hezkuntza
HeziketaLondon School of Economics Doktoretza
Goucher College (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Irakaslea(k)Bronisław Malinowski
Jarduerak
Jarduerakantropologoa eta antropologoa
Enplegatzailea(k)Queens College (en) Itzuli
Hunter College (en) Itzuli
Yale Unibertsitatea
Amalgamated Clothing Workers of America (en) Itzuli
Jasotako sariak

Hortense Powdermaker (Filadelfia, Ameriketako Estatu Batuak, 1900eko abenduaren 24aBerkeley, Kalifornia, AEB, 1970eko ekainaren 16a) Ameriketako Estatu Batuetako antropologoa izan zen, Ameriketako Estatu Batuetako nekazal eta Hollywoodeko afro-amerikarrei buruzko ikerketa etnografikoengatik ezaguna.[1]

Haurtzaroa eta prestakuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Powdermaker familia judu batean jaio zen , eta haurtzaroa igaro zuen Readingen ( Pensilvania) eta Baltimoren (Maryland). Goucher Collegen historia eta giza zientziak ikasi zituen eta 1921ean graduatu zen. Amalgamated Clothing Workers taldean sindikalista gisa lan egin zuen, baina ez zegoen gustura Estatu Batuetako mugimendu sindikalaren perspektibekin, Palmer Raids-en errepresioaren erdian. Estatu Batuak utzi zituen London School of Economics (LSE) eskolan ikasteko. Bertan, Bronisσaw Malinowski antropologo ospetsua ezagutu zuen, eta doktorego-ikasketei ekiteko konbentzitu zuen. LSEn egon zen bitartean, beste antropologo ezagun batzuen eraginpean ere egin zuen lan: AR Radcliffe-Brown, EE Evans-Pritchard eta Raymond Firth.[2]

Powdermaker-ek 1928an osatu zuen "lidergoa gizarte primitiboan" doktoretza. Bere garaikideek bezala, bere lan antropologikoa herri "primitibo" batekin identifikatzen saiatu zen, eta eremu-ikerketa egin zuen New Irlandako Lesuen artean egungo Papua Ginea Berrian (Life in Lesu: The Study of a Melanesian Society in New Ireland. Williams eta Norgate, Londres 1933).

Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Estatu Batuetara itzuli ondoren, Powdermaker Yaleko Giza Harremanen Institutura gonbidatu zuten, Rockefeller Fundazioaren laguntzarekin. Edward Sapir zuzendariak bere gizartean komunitateak aztertzeko metodo etnografikoak aplikatzera bultzatu zuen. Yalen egon zen 1930 eta 1937 bitartean, eta tarte horretan eremu antropologikoko lana egin zuen komunitate afroamerikar batean Indianolan, Mississippin, 1932-34an.(After Freedom: A Cultural Study In the Deep South, 1939).[3] 1938an New Yorkeko Queens Collegen hasi zen lanean eta Antropologia eta Soziologia sailak sortu zituen, eta horietan lan egin zuen hiru hamarkadatan.[3]

Geroagoko ikerketen emaitza Hollywood izan zen, Dream Factory (1950), zinemagintzaren azterketa antropologiko garrantzitsu lehena eta bakarra. Ondoren, meatzaritza eta Estatu Batuetako baliabideen kontsumoa dokumentatzen aritu zen Ipar Rhodesian (Copper Town: Changing Africa, 1962). Bere azken liburua, Stranger and Friend: The Way of an Anthropologist (1966) memoriak, bere ibilbide antropologikoko kontakizun pertsonala izan zen.

1968an, Hortense Powdermaker Queens Collegetik erretiratu eta Berkeleyra joan zen. Han, etnografia-eremuko lanarekin konprometituta egon zen. Bihotzekoa izan eta bi urtera hil zen. Haren oroimenean, Queens College-ko campuseko eraikinak Antropologia eta Soziologia sailak hartzen dituenak bere izena darama (gizarte-zientzietako beste diziplina batzuekin batera).[4]

Argitalpen nagusiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

After Freedom[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Indianolaren Mississippi estudioa, After Freedom gisa argitaratua, antropologo batek egindako kultura estatubatuar modernoaren lehen azterketetako bat izan zen, baita arrazen arteko komunitate bati buruzko lehen azterketa akademikoetakoa ere. Azterketa hori 1932 eta 1934 artean egin zen, eta oso garrantzitsua izan zen Hortenserentzat, parte hartu zuen behaketa arrakastaz osatu baitzuen. Pertsona beltzek eta pertsona zuriek beren arteko harreman-inguruneagatik jasaten duten egokitzapen psikologikoari buruzko teoria aitzindariaren iturria izan zen.[4]

Hollywood, the Dream Factory[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Antropologiaren esparrutik kanpoko pertsona gehienek Powdermaker Hollywoodeko estudioagatik ezagutzen dute. Hollywood, 1950ean argitaratutako Hollywood, the Dream Factor buruzko azterketa antropologikorik garrantzitsuenetako bat da.

Cooper Town: Changing Africa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Copper Town idazteko, zailtasun batzuk gainditu behar izan zituen Powdermakerrek. Antropologo sozial askok kritikatu zuten, kontzeptu psikologikoak erabiltzea eta "hizkuntza-prestakuntza" falta leporatu zioten.[5] Hala ere, zinemak Afrikako kulturan duen eraginari buruzko lan garrantzitsua da, ikuspegi antropologikoarekin aurkeztua.

Lan hori 1962an argitaratu zen Estatu Batuetan. Zinemak, edo “bioeskopioak”, Iparraldeko rodesiarrek deitzen zioten bezala, zinemara joaten ziren pertsonengan izan zuen zuzeneko eragina aztertzen baitu.

Zinema Afrikan sartu zuten gobernu kolonialek XX. mendearen erdialdean. Ikerketa ugari egin ziren zinemak Afrikako biztanleengan izan zituen eraginei buruz, eta Powdermakerren lan hori Ipar Rhodesiaren ondorioen azterketa etnografikoa izan zen, zehazki.

Bere lanaren puntu nagusietako bat Afrikako biztanleek mendebaldeko filmak ikustean izaten zuten nahastea azaltzea izan zen. Horietako bat zen nola ulertzen zuen jarduketa, eta kontzeptua ez zela ulertzen hein handi batean, eta emaitza gisa, aktore bat film batean hil eta beste batean agertzen zen aldiro, nahasmena sortzen zuela.[6]

Afrikako filmen zentsura-arazo zabalago baten parte izan zen hori. Garai hartako gobernu kolonialak Afrikako jendearentzako filmak zentsuratzen hasi ziren, beldur zirelako eduki jakin batek gobernuei desafio egitera bultzatuko ote zituen.[7] Powdermaker-ek filmen edukia aztertzen du, eta azaltzen du eduki horietako batzuk afrikarrek kritikatzen zituztela maiz, kultura-desberdintasunengatik, hala nola musuengatik eta armen erabilerarengatik, haien gaizki-ulertuek Europako funtzionarioekiko errespetu falta eragin baitzuten.[8] Balio kulturalen gatazka horrek, era berean, arriskuan jarri zuen ordena koloniala, zentsura zinematografikoa afrikarrak haien kontra altxatzea saihesteko baliabide gisa erabili baitzuen.[9]

Stranger and Friend[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Stranger and Friend, 1966an argitaratua, bere lau azterketa etnografikoen konparazio bat da, eta bere obrak ulertzeko ideia bat ematen du.[10] Liburu hau oso preziatua da komunitate antropologikoan, diziplina beraz ari delako.[11]

Aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Hortense Powdermakerren oroimenean, Queens College-ko campuseko eraikinak Antropologia eta Soziologia sailak hartzen dituenak bere izena darama.[4]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Korsbaek, Leif. (2020). «Hortense Powdermaker. Una antropóloga socio-cultural adelante de su tiempo» Antrópica: Revista de Ciencias Sociales y Humanidades 6 (11): 89–111. ISSN 2448-5241..
  2. Wolf, Eric R.. «Hortense Powdermaker 1900-1970» American Anthropologist 73 (no 3(1971)): 783–86.  doi:10.1525/aa.1971.73.3.02a00180. ISSN 0002-7294..
  3. a b Johnson, Barbara C.. (2009-03-01). «Hortense Powdermaker» in Jewish Women: A Comprehensive Historical Encyclopedia.
  4. a b c Gacs, Ute, Aisha Khan, Jerrie McIntyre, Ruth Weinburg ed.
  5. Gacs, Ute et al., p. 295
  6. Powdermaker, Hortense.
  7. Charles Ambler, "Popular Films and Colonial Audiences: The Movies in Northern Rhodesia," The American Historical Review, February 2001 < Archived copy. .
  8. Powdermaker, Copper Town: Changing Africa, p. 267
  9. Harloff, A.J.W. Pernicious Influence of Picture Shows on Oriental Peoples. 1934, p. 313.
  10. Gacs, Ute et al., p. 294
  11. Gacs, Ute et al., p. 299

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]