Joanna Haigh

Wikipedia, Entziklopedia askea
Joanna Haigh

Ahotsa
Bizitza
JaiotzaLondres, 1954ko maiatzaren 7a (70 urte)
Herrialdea Erresuma Batua
Hezkuntza
HeziketaSomerville College
St Cross College (en) Itzuli
Londresko Imperial College
Hitchin Girls' School (en) Itzuli
Hezkuntza-mailaDoktoretza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakfisikaria, meteorologoa, ekintzaile ekologista, klimatologoa eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Londresko Imperial College
Oxfordeko Unibertsitatea
Jasotako sariak
KidetzaRoyal Society
Institute of Physics (en) Itzuli
imperial.ac.uk…

Joanna Dorothy Haigh (1954ko maiatzaren 7a) fisikari eta akademiko ingelesa da.[1] Imperial College Londonen atmosferaren fisikako irakaslea da, eta Klima Aldaketa eta Ingurumenerako Grantham Institutuko zuzendarikidea. Imperial College Londoneko Fisika Departamentuko zuzendaria izan zen. Royal Societyko kide eta Meteorologia Errege Elkarteko presidente ohia ere bada.

Hezkuntza eta lehen urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1954an jaio zen.[2] Hitchin Girls' School-en hezia izan zen, eta ondoren Hitchin-eko (Hertfordshire) Nesken Gramatika Eskolan. Fisika ikasi zuen Oxfordeko Unibertsitatean, eta Bachelor of Arts (BA) batekin graduatu zen. Ondoren, Zientzia Maisutza (M.Sc.) meteorologian Imperial College Londonen egin zuen. Oxfordeko Somerville Collegera itzuli zen 1980an, fisika atmosferikoan Filosofiako (DPhil) doktorego bat osatzeko, C.D. Walshawren begiradapean. Bere doktore-tesiak "Zirkulazio orokorraren bi dimentsioko eredu batekin egindako esperimentuak" izena hartu zuen.[3]

Karrera akademikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Atmosfera fisikako irakaslea da Imperial College Londonen. 2014tik, Klima Aldaketa eta Ingurumen Grantham Institutuko zuzendarikidea izan da.[4] Lehenago, Fisika Departamentuko zuzendaria izan zen Imperial College Londonen, 2009 eta 2014 artean.[5]

Ikerketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Eguzki-aldakortasunean egindako lanagatik da ezaguna, baita transferentzia erradiatiboan, estratosfera/troposfera akoplamenduan eta klimaren modelizazioan egindako lanengatik ere.[1][6][7][8][9][10] Journal of the Atmospheric Sciences aldizkariaren editorea izan da, eta Klima Aldaketari buruzko Gobernu Arteko Adituen Taldearen Hirugarren Balorazio Txostenaren egileetako bat.[1][11]

Klima-aldaketari buruzko ikuspegiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Klima-aldaketari buruzko iritzi zientifikoa babesten du, CO2 isuri antropogenikoei buruzkoa, berotegi-efektua areagotuz.

2016ko ekainean adierazi zuen karbono dioxidoaren egungo isurketa-mailak igotzen jarraituko balu, 5 ºC-ko igoera izango lukeela industriaurreko tenperaturen erregistrotik, eta tenperatura ez igotzea lortzeko, karbono-isuriak erabat eten beharko liratekeela. Etorkizunari buruz baikor zegoela ere adierazi zuen, COP21 konferentziaren ondoren, baina geroago, Donald Trump Estatu Batuetako presidente bihurtu zenean, esan zuen:

"Trumpek esaten duena egiten badu, eta beste batzuek gauza bera egiten badute, nire sentimendua da beldurtuta nagoela. Oso beldurtuta".[12]

Argitalpen batzuk[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2013an, Errege Ohoreen Urte Berrian, Haigh Britainiar Inperioko Ordenaren (CBE) komendadore izendatu zuten, "fisikari egindako zerbitzuengatik".[13][14]
  • Meteorologia Errege Elkarteko presidentea izan zen, eta gero presidenteordea izatera pasatu zen.[15][16] 2013an, Errege Elkarteko (FRS) kide hautatu zuten. Bere izendapenean hau irakurri zen:

"Erdialdeko atmosferan eguzki-eraginen arloan duen lidergo zientifikoagatik eta efektu horiek zirkulazio troposferikoak nola modulatu eta Lurraren gainazalera heda daitezkeen ereduagatik nabarmendu zen. Atmosferaren transferentzia erradiatiboaren modelizazioan duen ezagutzak ahalbidetu zuen konputazionalki azkar baina zehatzak diren erradiazio-transferentzia eskemak garatzea, horietako batzuk gaur egun mundu osoko klima-modelizazio taldeek erabiltzen dituztenak. Eguzkiak kliman duen eraginaren mekanismo guztiz berritzaile bat proposatuz eta frogatuz, efektu txiki eta sotilak, baina argigarriak, onartu ditu".

  • 2004an, Fisika Institutuko Charles Chree domina eta saria jaso zuen; eta, 2010ean, Royal Meteorological Society Adrian Gill saria eguzkiaren aldakortasunari eta kliman dituen ondorioei buruz egindako lanagatik.[17]
  • 2020ko azaroan BBC Radio 4 Woman's Hour Power list 2020-n sartu zen.[18] Jim Al-Khalili-k elkarrizketatu zuen The Life Scientific-erako 2013an.[16]
  • Haigh Fisika Institutuko (FInstP) kidea da.[2]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2017-05-07). «Joanna Dorothy Haigh, física» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  2. ↑ a b (Ingelesez) «Haigh, Prof. Joanna Dorothy, (born 7 May 1954), Professor of Atmospheric Physics, 2001–19, now Emeritus, and Distinguished Research Fellow, since 2019, Imperial College London» WHO'S WHO & WHO WAS WHO  doi:10.1093/ww/9780199540884.001.0001/ww-9780199540884-e-258354. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  3. ↑ (Ingelesez) Haigh, J.; Haigh, Joanna. (1980). Experiments with a two-dimentional model of the general circulation. University of Oxford (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  4. ↑ (Ingelesez) ««Home - Professor Joanna D. Haigh»» Imperial College London (Imperial College London) 2024-05-01 (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  5. ↑ (Ingelesez) «"Past Heads of Department"» Imperial College London (Imperial College London) 2024-05-01 (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  6. ↑ Haigh, Joanna D.; Roscoe, Howard K.. (2009-11-01). The Final Warming Date of the Antarctic Polar Vortex and Influences on its Interannual Variability.  doi:10.1175/2009jcli2865.1. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  7. ↑ Haigh, J. D.; Blackburn, M.. (2006). "Solar Influences on Dynamical Coupling Between the Stratosphere and Troposphere" (. Space Science Reviews. 125 (1–4): 331..
  8. ↑ (Ingelesez) Haigh, Joanna D.. (2003-01-15). Coates, A. J. ed. «The effects of solar variability on the Earth's climate» Philosophical Transactions of the Royal Society of London. Series A: Mathematical, Physical and Engineering Sciences 361 (1802): 95–111.  doi:10.1098/rsta.2002.1111. ISSN 1364-503X. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  9. ↑ (Ingelesez) Haigh, Joanna D.. (2001-12-07). «Climate Variability and the Influence of the Sun» Science 294 (5549): 2109–2111.  doi:10.1126/science.1067013. ISSN 0036-8075. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  10. ↑ Haigh, J. D.; Pyle, J. A.. (1979-05-01). «A two-dimensional calculation including atmospheric carbon dioxide and stratospheric ozone» Nature 279: 222–224.  doi:10.1038/279222a0. ISSN 0028-0836. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  11. ↑ "IPCC - Intergovernmental Panel on Climate Change". ipcc.ch. (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  12. ↑ (Ingelesez) «World v Trump on global climate deal?» BBC News 2017-01-21 (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  13. ↑ «Page 8 | Supplement 60367, 29 December 2012 | London Gazette | The Gazette» www.thegazette.co.uk (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  14. ↑ (Ingelesez) «New Year Honours lists 2013» GOV.UK (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  15. ↑ (Ingelesez) «Royal Meteorological Society» RMetS (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  16. ↑ a b (Ingelesez) «BBC Radio 4 - The Life Scientific, Joanna Haigh» BBC (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  17. ↑ «Joanna Dorothy Haigh | Royal Meteorological Society» web.archive.org 2014-10-18 (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).
  18. ↑ (Ingelesez) «BBC Radio 4 - Woman's Hour - Woman's Hour Power List 2020: The List» BBC (Noiz kontsultatua: 2024-05-14).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]


"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Joanna_Haigh&oldid=9794227"(e)tik eskuratuta