Kike Turmix

Wikipedia, Entziklopedia askea
Kike Turmix

Bizitza
JaiotzaBilbo1957ko ekainaren 24a
Herrialdea Bizkaia, Euskal Herria
HeriotzaMadril2005eko urriaren 17a (48 urte)
Heriotza modua: gibeleko minbizia
Familia
Anai-arrebak
Hezkuntza
Hizkuntzakgaztelania
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakabeslaria, enpresaburua eta kazetaria
KidetzaThe Pleasure Fuckers (en) Itzuli
Genero artistikoapunk
garage rock
Musika instrumentuaahotsa

Enrique Vitoria Kormenzana, ezizenez Kike Turmix bezala ezagunagoa, (Deba, 1957ko ekainaren 24aMadril, 2005eko urriaren 17a) rock abeslari eta musika sustatzailea izan zen.[1]

Jatorri debarra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Debako familiarekin lotura estua zuen. Aita, Isidro Vitoria, Debako danborradako danbor nagusia izan zen; Txema Vitoria anaia matematikaria eta pailazoa zuen;[2] eta beste anaia apaiza eta Derioko Apaizgaitegiko nagusia izan zen. Bere lehen musika taldea ere bertan izan zuen, "Dessakato" izenekoa.[3]

Bilbotik Madrilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaztetandik Bilbon bizi izan zen. Debako zentral nuklearraren proiektuaren aurka aritu zen[3] eta POUM alderdian militatu zuen; gero punk mugimenduan sartu zen.[4] Bere lehen taldea "Kike Turmix y los Pasapurés" izan zen; baina 1981an N-634 taldea osatu zuen. 1982an Madrilera joan zenean, N-634 taldeak bilduma pare batean parte hartu zuen: “¿Punk? ¿Qué Punk?” ('Soy un loco anarquista, soy un loco antifascista' eta 'Masacre en Beirut' kantuekin) eta “Navidades Radioactivas” (DRO) ('Manzana sobre manzana' kantuarekin).[5][6]

DJ eta sustatzaile[aldatu | aldatu iturburu kodea]

N-634 taldeak iraupen gutxi izan zuen, baina Turmixek garage-rock giroan ospea lortu zuen, Malasaña auzoko tabernetan musika jartzen,[5] edo sustatzaile bezala.[1] Movida Madrileñaren sasoian “Los 20 Lácteos” fanzinea argitaratu zuen,[5] eta La Edad de Oro TB saioarekin kolaboratu zuen. Bere kontaktu ugariei esker, kontzertu asko lotu zituen: Hot Pants (Manu Chaoren lehen taldea) ekarri zituen Madrilera, eta Eskandinabiako rock talde mugimendua “deskubritu” zuen (Nomads, Hellacopters, Turbonegro, Backyard Babies...). Sustatze-lanetaz gain, bere enpresak (Safety Pins) talde askoren diskak ere argitaratu zituen,[1] Marga emaztearen parte hartze esanguratsuarekin.[5]

The Pleasure Fuckers[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1988an, The Pleasure Fuckers taldearekin eskenatokietara itzuli zen; Europa eta Amerika osoan kontzertuak ematen ibili ziren, eta sei disko grabatu zituzten, 1999an desegin arte.[5]

Undergroundaren ikurra[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Madrilgo undergroundaren ikur bihurtua, Matador (1986) edo ISI/DISI (2004) bezalako pelikuletan kameoak egin zituen. 2000 inguruan Ruta 66 aldizkariarekin kolaboratu zuen.[1]

Euskaltasuna[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kike Turmix (eskuinean) 2001ean, "Diaspora Vasca" interneteko foroko taldekide batzuekin.
Kike Turmix (eskuinean) 2001ean Deban, Euskal Diaspora Taldeko kide batzuekin.

Bizimodua Madrilen izan arren, Euskal Herriarekin harremana mantendu zuen, bai familiarekin baita musika munduan ere: RIP eta Eskorbuto taldeei disko konpartitua grabatzea ahalbidetu zien (Zona Especial Norte, 1984);[7][8] eta Eskorbutokoak lege antiterrorista pean atxilotuak izan zirenean, haien aldeko gestioetan aritu zen.[9] Bere euskaltasuna agerian eramateko zalea zen;[10] eta Euskal Diaspora Taldeko partaide aktiboa izan zen.

Heriotza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Azken urteetan, osasun arazoei estuasun ekonomikoak gehitu zitzaizkion; azkenik, garapen bizkorreko are-minbizi batek heriotza ekarri zion, 48 urte zituela.[1]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c d e (Gaztelaniaz) País, Ediciones El. (2005-10-18). «Kike Turmix, cantante y promotor de la movida» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).
  2. «Txema Vitoria (payaso). Domingo de baño y pintxos en la playa de Deba. El Correo» www.elcorreo.com (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).
  3. a b «Rebelion. Kike Turmix se quema» www.rebelion.org (Noiz kontsultatua: 2018-11-29).
  4. ZARATA, Iñaki. 2005. Fallece en Madrid Kike Turmix, agitador rockero nacido en Deba. El Diario Vasco, 2005-X-19.
  5. a b c d e (Gaztelaniaz) «Kike Turmix, gogogan zaitugu. - Tortuga» www.grupotortuga.com (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).
  6. Www.nuevaola80.com. «Se fueron. Obituario Nuevaola80: Kike Turmix» Se fueron. Obituario Nuevaola80 (Noiz kontsultatua: 2018-11-29).
  7. ARTEAGA, Josu. 1995. RIP: un pogo contra el SIDA. El Tubo 65:10.
  8. URIACH, Judit. ALONSO, Fernando. 2018. Larga vida a R.I.P. Ed. Tóxico Records + El Lokal. Associació cultural El Raval. Barcelona. ISBN: 978-84-09-04339-2
  9. (Gaztelaniaz) «Eskorbuto, de su «Maldito país, España» al «A la mierda el País Vasco»» Jot Down Cultural Magazine 2014-01-16 (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).
  10. Faibistes. (2011-02-21). «Me Teneis Contento: Kike Turmix» Me Teneis Contento (Noiz kontsultatua: 2018-11-28).