Sobietar-Estoniar Elkar Laguntzeko Ituna
Sobietar-Estoniar Elkar Laguntzeko Ituna | |
---|---|
Mota | tratatu |
Data | 1939ko irailaren 28a |
Kokaleku | Mosku |
Herrialdea | Estonia |
Parte-hartzaileak | |
Sinatzailea | |
Sobietar-Estoniar Elkar Laguntzeko Ituna (estonieraz: Eesti Vabariigi ja NSV Liidu vaheline vastastikuse abistamise pakt, errusieraz: Пакт о взаимопомощи между СССР и Эстонией, translit.: Pakt o vzaimopomoshchi mezhdu SSSR i Estoniyey)) Moskun 1939ko irailaren 28an sinatutako aldebiko tratatua izan zen. Itunak alde guztiak behartzen zituen bestearen subiranotasuna eta independentzia errespetatzera, eta Sobietar Gobernuari Estonian base militarrak ezartzeko aukera eman zion. Base militar horiek izan ziren 1940an Estatu baltikoen okupazioa egiteko abiapuntua.
Karl Selter Kanpo Arazoetako ministro estoniarrak eta Viatxeslav Molotov Sobietar Batasuneko komisarioak sinatu zuten. Berrespenak Tallinen trukatu ziren 1939ko urriaren 4an, eta ituna egun berean sartu zen indarrean. 1939ko urriaren 13an erregistratu zen Nazioen Elkartearen Tratatuen Sailean.[1] Elkarri laguntzeko itunak Estonian base militarrak ezartzea barne hartzen zuen.[2]
Aurrekariak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]1939ko irailean, Sobietar Batasunak Ribbentrop-Molotov itunaren bidez berretsi zuen estatu baltikoen kontrola euren afera zela. Sobietarrek Polonia inbaditu zuten irailaren 17an eta urriaren 6an bukatu zituzten operazioak. Poloniako ekialdea okupatu ondoren, sobietarrek presioa egin zieten Finlandiari eta Baltikoko herrialdeei, elkarri laguntzeko itunak egin zitzaten. Sobietarrek zalantzan jarri zuten Estoniaren neutraltasuna, irailaren 18an itsaspeko poloniar batek ihes egin ondoren. Astebete geroago, irailaren 24an, Estoniako Kanpo Harremanetarako ministro Karl Selterrek Moskutik ultimatuma jaso zuen. Sobietarrek elkarri laguntzeko tratatu bat sinatzea eskatu zuten, Estonian base militarrak ezartzea barne. Estoniako gobernuak ultimatuma onartu zuen.
Ondorioak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Sobietarrek antzeko tratatuak egin zituzten Letoniarekin urriaren 5ean eta Lituaniarekin urriaren 10ean. Azken tratatu horrek Vilniusko barrutia Lituanian sartzen zuen, lehenago Poloniaren esku baitzegoen. Finlandiari antzeko negoziazioak hasteko gonbita egin zioten urriaren 5ean. Baltikoko herrialdeek ez bezala, Finlandiaren eta Sobietar Batasunaren arteko negoziazioek asteak iraun zuten, emaitzarik gabe.
1939ko urrian, sobietar gobernua tropak jartzen hasi zen Estonian, indar armatu estoniarrak baino gehiago. Ondorioz, sobietar gobernuak pixkanaka Estoniako lurraldearen gaineko kontrola irabazi zuen. Horri esker, sobietarrek Kassari merkataritza-ontzi estoniarra Baltikoan hondoratu zuten 1939ko abenduaren 10ean, Estoniaren erantzunik gabe.[3]
Sobietarrek Finlandia inbaditu zuten azaroaren 30ean.[4]
1940ko ekainaren 17an, sobietarrek Estonia okupatu eta anexionatu zuten, beste bi estatu baltikoak inbaditu ondoren.
Erreferentziak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- ↑ League of Nations Treaty Series, vol. 198, pp. 224-229.
- ↑ Hiden & Salmon (1994). p. 110.
- ↑ White Book, p. 10.
- ↑ Hiden & Salmon (1994). p. 111.