Sunita Narain
| Sunita Narain | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | New Delhi, 1961eko abuztuaren 23a (62 urte) |
| Herrialdea |  India |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Delhiko Unibertsitatea |
| Hizkuntzak | hindia ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | ekintzailea, militante politikoa eta ekintzaile ekologista |
| Jasotako sariak | |
  | |
Sunita Narain (New Delhi, India, 1961eko abuztuaren 23a) indiar ekologista eta ekintzaile politikoa da, garapen jasangarrirako politika berdearen kontzeptua proposatzen duen pertsona garrantzitsua. Zientzia eta Ingurumen Zentroan oinarritutako Ikerketen Indiako Institutuko zuzendari nagusia da, eta Ingurumen Komunikazioen Elkarteko zuzendaria, eta hamabostean behin argitaratzen den Down To Earth aldizkariaren editorea.
2016. urtean, Time aldizkariaren Eragin handiena duten 100 pertsona zerrendarako izendatu zuten.[1]
Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Narain 1982an hasi zen Zientzia eta Girorako Zentroarekin lanean, Anil Agarwal fundatzailearekin lan eginez, Delhiko Unibertsitatean ikasketak osatzen zituen bitartean. 1985ean, "Indiako Ingurumen Egoera" argitaratu zuen, eta gero basoen administrazioarekin lotutako gaiak aztertu zituen. Proiektu horretarako herrialdea zeharkatu zuen, baliabide naturalen administrazioa ulertzeko.
Urteetan zehar, Narainek Zentroarentzat beharrezkoak diren kudeaketa- eta finantza-laguntzako sistemak garatu ditu. Zentro horrek ehun kide baino gehiago ditu eta programa dinamiko-profila. 90eko hamarkadaren hasieran, ingurumen-gai globaletan murgildu zen, eta gai horietan ikertzaile eta defendatzaile gisa lanean jarraitzen du. Ikerketa-interes handiak ditu: demokrazia globaletik hasi (bereziki klima-aldaketan) eta tokiko demokraziaren premiaraino, non baso-baliabideen erabileran nahiz urarekin lotutakoetan lan egin baitu. Narainek aktiboki parte hartzen jarraitzen du, bai estatuan, bai nazioartean, gizarte zibilean. Gaur egun, zentroko administrazioaren ardura du, eta funtzio aktiboa betetzen du bilaketa-proiektu eta kanpaina publiko batzuetan.
Hainbat erakundetako kontseilutan eta gobernu-batzordeetan aritu da lanean, eta foro askotan hitz egin du bere kezkari eta trebetasunari buruz. 2008an Narainek KR Narayanan esaldi haxeu esan zuen gai honi buruz: "Zergatik behar du Ingurumenalismoak ekitatea?: pobreen ingurumenaz ikasiz gure etorkizuna eraikitzeko".[2]
2013 Txirrindularitzako ezbeharra[aldatu | aldatu iturburu kodea]
2013ko urriaren 20an, All India Institute of Medical Sciences delakotik gertu, bizikletaz zihoala, istripua izan zuen. Goizean goiz, bere bizikleta auto batek harrapatu zuen: Lodhi Gardenera zihoan Green Park-eko bere etxetik. Gidaria ez zen gelditu, eta oinezko batek presaka eraman zuen AIIMSera. Aurpegiko eta ortopediako lesioak izan zituen.[3]
Argitalpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1991, Global Warming in an Unequal World: A case of environmental colonialism. Egilekidea. [4]
- 1992, Towards a Green World: Should environmental management be built on legal conventions or human rights?
- 1997an, klima-aldaketari buruzko Kyotoko protokoloa, hainbat artikulu eta dokumentu landu ditu malgutasun-mekanismoekin eta ekitatearen eta eskubideen beharrarekin lotutako gaiei buruz, klimari buruzko negoziazioetan.
- 2000. urtean, Green Politics: Global Environmental Negotiations argitalpenarekin batera argitaratu zen. Globalizazioa ekologikoki azaleratzen ari den esparruari begiratzen dio, eta Hegoaldea agendan jartzen du negoziazio globaletan.
- 1997, ur-uztarekiko kezka bultzatuz, Dying Wisdom: Rise, Fall and Potential of India's Water Harvesting Systems (Jakintza agonizatzailea: Indiako ur-uztaren sistemen gorakada, erorketa eta potentziala) testua argitaratu zuen.[5]
- Harrezkero, hainbat artikulutan lan egin du Indiako ingurumenaren ekoregenerazioko esku-hartze politikoei eta pobrezia murrizteari buruz.
- 1999: State of India’s Environment, The Citizens' Fifth Report
- 2001, Making Water Everybody’s Business: the practice and policy of water harvesting.[6]
Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 2005, Padma Shri saria, Indiako Gobernuaren eskutik.
- 2005, Stockholm Water Prize saria jaso zuen bere gidaritzapeko Zientzia eta Ingurumen Zentroak
- 2009, Calcuttako Unibertsitateko zientzia-ohorezko doktoretza.
- 2009, el Rego-Lakshmi Award saria, Sri Ranoa-Lakshmi Foundation, Chennai delakoagatik.
- 2016, Time Magazinek izendatu zuen 100 Eragile Garrantzitsuenen zerrendan.[1]
- 2016, Iamcr saria Climate Change Communication Research in Action
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b Time 100 Most Influential People: Sunita Narain Time Magazine, April 2016
- ↑ Environmentalism and Equity, report on the oration, 16 September 2008
- ↑ http://www.thehindu.com/news/cities/Delhi/environmentalist-sunita-narain-injured-in-a-road-accident/article5256565.ece
- ↑ Global Warming in an Unequal World: A case of environmental colonialism, Anil Agarwal, Sunita Narain, Centre for Science and Environment, New Delhi, (1990). http://www.indiaenvironmentportal.org.in/books/global-warming-unequal-world-case-environmental-colonialism
- ↑ Dying Wisdom: Rise, Fall and Potential of India's Traditional Water Harvesting Systems, (State of India's Environment, v. 4) Anil Agarwal, Sunita Narain, Centre for Science and Environment (1997)
- ↑ Anil Agarwal, Sunita Narain, Indira Khurana. (2001). «Making Water Everybody's Business: Practice and Policy of Water Harvesting» Centre for Science and Environment (New Delhi, India): 456. ISBN 8186906282, 9788186906286..
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Artikulu hau, osorik edo zatiren batean, {{{hizkuntza}}} Wikipediako «Sunita Narain» artikulutik itzuli da. Izan ere, artikulu horretan aritu diren wikilariek GFDL edo CC-BY-SA 3.0 lizentziekin argitaratu dute beren lana.
- Ecologista indio Sunita Narain encima Política de Clima de los EE. UU. - informe de video por Democracia Ahora!
Datuak: Q2722841
Multimedia: Sunita Narain / Q2722841