Teresa Rebull

Teresa Rebull
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Teresa Soler i Pi
Jaiotza	Sabadell, 1919ko irailaren 24a
Herrialdea	Katalunia
Bizilekua	Banyuls-sur-Mer; Sabadell
Lehen hizkuntza	katalana
Heriotza	Banyuls-sur-Mer, 2015eko apirilaren 15a (95 urte)
Familia
Aita	Gonçal Soler i Bernabeu
Ama	Balbina Pi i Sanllehy
Ezkontidea(k)	Josep Rebull Cabré (en)
Hezkuntza
Hizkuntzak	katalana; gaztelania
Jarduerak
Jarduerak	abeslaria, langilea, Funtzionarioa eta erizaina
Jasotako sariak	ikusi Sant Jordiren gurutzea (1992) ; Francesc Macià Memorial award (2007) ;
Mugimendua	Nova Cançóa; Frantziako Erresistentzia
Musika instrumentua	ahotsa
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoa	Batasun Marxistaren Langile Alderdia; Kataluniako Sozialisten Alderdia

Teresa Rebull, jaiotzez, Teresa Soler i Pi (Sabadell, Bartzelona, 1919ko irailaren 21a – Banyuls-sur-Mer, Languedoc-Rosellón, Frantzia, 2015eko apirilaren 15a), marxista, internazionalista, feminista eta katalanezko kantautorea izan zen, Espainiako Gerra Zibilaren ondoren Frantzian erbesteratua.^[1]^[2]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Balbina Pi-ren eta Gonçal Solerren alaba, bi iraultzaile eta anarkistaren alaba zen. Haurtzaroa hainbat hiriren artean igaro zuen, hala nola, Bartzelona, San Baudilio de Llobregat, Alcoy eta Sabadell.

1931n, 12 urte zituela, Sabadellgo ehun-fabrika batean hasi zen lanean. Lau urte geroago, Errepublikaren erdian, funtzionario gisa sartu zen Generalitateko Conselleria del Treballen. Bartzelonako San Pablo kalera joan zen bizitzera, eta POUMeko militanteekin jarri zen harremanetan. Langileen Alderdi Marxistan (POUM) afiliatu zen 1936an. Espainiako Gerra Zibilean, erizain boluntario gisa aritu zen bere alderdiko lokaletan. Aktiboki hartu zuen parte 1937ko maiatzeko Jardunaldietan, eta jarduera politiko horren ondorioz, atxilotu eta kartzelaratu egin zuten informazioa lortzeko. Teresak 20 urte zituen orduan, eta ihes egitea lortu zuen, lagunak salatu gabe, tropa frankistak Bartzelonako ateetan zeudenean. Urte batzuetan klandestinitatean egon zen, muga gurutzatu arte, lehenik Marseillan kokatzeko, eta gero Regulussen (Marseillatik 70 km-ra). Han nazien okupazioaren aurkako erresistentzian parte hartu zuen eta errefuxiatuen aldeko hainbat erakundetan lan egin zuen.

Gerraren ondoren, Parisko ezkerrarekin jarri zen harremanetan, eta Paul Sartre, Juliette Gréco, Georges Brassens eta Albert Camus ezagutu zituen. Aldi horretan hainbat lanbidetan lan egin zuen. Frantziako maiatzaren ondoren, Nova Cançó katalanaren mugimenduan parte hartu zuen, adopzio-eskualdean errotua. 1969ko otsailean hasi zen Bourg-Madame lanean, Lluís Llach, Ovidi Montllor eta Quico Pi de la Serra bezalako artistekin batera.

Teresa Rebull 95 urterekin hil zen, 2015eko apirilaren 15ean, Banyuls-sur-Mer herrian, bertan bizi baitzen.

Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

60ko hamarkadan, hainbat aldizkaritan parte hartu zuen, hala nola Cuadernos eta Preuves aldizkarietan. Joan Salvat-Papasseit (Mester d'amor, 1977) bezalako poeten poemei musika jarri zien, eta Josep Sebastià Ponsen (Camí de l'argilada, 1986) eta Maria Mercè Marçalen Charles Cros saria jaso zuen.

1999an liburua argitaratu zuen, bere autobiografia. 2000. urtean Tot cantant diskoa argitaratu zuen, eta 2006an, Visca l'amor, Joan Salvat-Papasseit poetaren diskoan agertzen den poema homonimoaren izena hartzen duena.

Sariak eta aintzatespenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1992an Kataluniako Generalitateko San Jorge Gurutzea jaso zuen.
2006ko uztailaren 6an, omenaldia antolatu zuen Òmnium Culturalek bere omenez, Bartzelonako Palau de la Música Catalanan, eta lehen aldiz aktuatu zuen.