Andinia Plana

Wikipedia, Entziklopedia askea
Patagonian oinarritzen da konspirazioaren teoria.

Andinia Plana eskuin muturreko konspirazioaren teoria antisemita bat da, Walter Beveraggi Allende Buenos Airesko Unibertsitateko ekonomiako irakasle batek 1971n azaldua. Bertan, garai hartako Argentinako egoerari aplikaturiko Siongo jakintsuen protokoloak liburuko zenbait baieztapen berraztertzen dira.[1][2][3] Irakasle berak geroago argitaratu zuen La inflación argentina liburua, zeinak, gai ekonomikoetan gehiago bideratuta bazegoen ere, bizkarrean judu batek gurutziltzatutako Argentina erakusten baitzuen iltzeen ordez Daviden izarrak erabiliz.[4]

Ideia, ordea, Beveraggi Allenderen aurrekoa da, eta Adolf Eichmannen seme-alabek sortutako alderdi nazionalista txiki batek (Fronte Nazional Sozialista Argentinarrak) zirriborratu zuen lehen aldiz, Israelek aita bahitu eta epaitu ondoren.[5] Hain zuzen, alderdiak argitaratutako aldizkarian Andinia Planaren lehen aipamena dago, eta 1965eko argitalpen anonimo batean agertzen da berriro.[6] Libelo horren arabera, «Andinia» Patagonian sortuko litzateke, Israelgo Estatua ezartzeko erabilitako metodo berak erabiliz.[7]

Mitoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Teoria horren arabera, bada nazioarteko konplot bat Patagonia eskualdearen sezesioa lortzeko. Lurralde hori gaur egun Argentinaren eta Txileren artean dago, bertan estatu judu bat sortzeko helburuarekin.[8] Autore horien arabera, plan hori Nazioarteko Lehen Kongresu Sionistan sortu zen (Basilea, Suitza, 1897), eta Theodor Herzlek idatzi zuen Estatu judua sortzeko unea zela. Hala ere, kongresu horretan ez zen juduen emigrazioa aztertu Argentinara edo Txilera, baizik eta "... Palestinan juduen etxea ezartzeko oinarriak ezarri ziren." [9]

Autore horien oinarri historikoa Herzl-en Der Judenstaat liburuko pasarte bat da, 1896an argitaratua. Liburu horretan, autoreak Europan antisemitismoari erantzuteko egin zuen kolonizazio juduaren proposamena azaltzen du, eta Palestinako lurraldea, garai hartan otomandarra zena, edo Argentinakoa, haren balizko kokapenak iradokitzen ditu, garai hartan immigrazio-kanpaina handia egin baitzuen. Hala ere, autorearen arabera, "Argentina, berez, Lurreko herrialde aberatsenetako bat da, azalera handikoa, biztanle gutxikoa eta klima ertainekoa", baina hobe da Palestinaren alde egitea, "...gure aberria historiko ahaztezina baita. Haren izena, gure herriarentzat, dei hunkigarria izango litzateke".

Andinia Planeko kondaira sortu zutenak, gainera, Argentinan judu askenaziek (batez ere Prusiatik eta Errusiar Inperiotik erbesteratuak) sortutako nekazaritza-kolonia saiakeretan oinarritzen ziren, Moritz von Hirsch auf Gereuth bankari alemanak bultzatuta, Jewish Colonization Association elkartearen bidez. Hala ere, kolonia horiek ez ziren autonomo gisa sortu, baizik eta Argentinako estatuak bultzatutako immigrazioaren sustapenaren esparruan gauzatu ziren. Patagonian ere ez ziren ezarri, Buenos Aires (Mauricio Hirsch herriak ekimenaren bultzatzailea gogorarazten du), Entre Ríos eta Santa Fe probintzietan[10][11][12]. Gainera, Herzlek berak Hirschen ekintzak kritikatu zituen, eta "porrot" gisa definitu zituen, bere proiektuarekin alderatuta "idealik gabekoa" zela esanez. Hain zuzen ere, aipatutako kolonietako judu etorkinak euren burua argentinar gisa azaldu zuten, eta "gautxo juduak" deitzen zitzaien. Epiteto horrek iraun egin zuen, Alberto Gerchunoff idazle argentinarraren liburu baten izenburu gisa erabili baitzuen.[13]

Erabilera politikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Frogarik ez izan arren, Argentinako sektore nazionalista askok plan honen existentzia onartu dute. 1976ko estatu-kolpearen ondoren boterea hartu zuten militarren artean, Andinia plana existitzen zela agerikoa zen; adibidez, arbaso juduak zituen Jacobo Timerman kazetari argentinarrak, diktaduran atxilotua eta torturatu, adierazi zuen torturatu bitartean Andinia Planaren xehetasunak eskatzen zizkiotela, beste judu askorik eskatu zitzaizkien bezala.[14][15] 2003an, orduan Argentinako armadako buru zen Roberto Bendini jeneralaren gaineko eztabaida piztu zen, plan horren existentziari buruz hitz egin zuenean. Juduen hainbat elkartek protestak egin zituzten, eta gobernuak gezurtatze ofizial bat argitaratu zuen.[16][17]

Israelgo Estatua sortu eta finkatu ondoren, Planaren bertsio berriak sortu dira. Haien arabera, konplot israeldar bat dago, Ameriketako Estatu Batuen lankidetzarekin eta, beste batzuen arabera, nazioarteko kreditu-erakundeekin, Patagonia eskuratzeko inbasio baten bidez, lurraldea erosiz edo kanpo-zorraren ordain gisa. Era berean, GKE batzuek proiektu horren alde egiten dutela esaten da, "biodibertsitatea babestearen" argudioarekin. Argitalpen batzuetan, besteak beste, Adrián Salbuchi nazionalistarena, ideia antisemitak zabaltzeagatik salatua[18], esaten da Patagonia bisitatzen duten turista israeldar asko, horietako batzuk soldadutza ostean, ezkutuko agenteak direla, Andinia Plana ezartzeako lurraldea behatzeaz arduratzen direnak.[19][20] Ideia horiek ez dituzte onartzen Argentinako edo Txileko erreferente politiko nagusiek[21], baina eskuin muturreko taldeen eta ezkerreko militante batzuen artean zabaltzen dira[22]. Ikertzaileen iritziz, konspirazio-teoria horiek ez dute ebidentziarik, eta, hain zuzen, turista horien presentzia konjura sekretu baten ideiaren kontra dago.[23]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Judeofobia y mito conspirativo en la obra de Miguel Serrano, página 5
  2. Casals Meseguer, Xavier.
  3. López Göttig Ricardo. La sombra del Plan Andinia. En Infobae Jueves 29 de enero, 2015.
  4. Kiernan, Sergio . Delirios argentinos: las ideas más extrañas de nuestra política. Buenos Aires, Marea Editorial, 2006, página 72.
  5. Bohoslavsky, Ernesto. Contra la Patagonia judía. La familia Eichmann y los nacionalistas argentinos y chilenos frente al Plan Andinia (de 1960 a nuestros días), publicado en Cuaderno Judaico, nº 25, Centro de Estudios Judaicos de la Universidad de Chile, Santiago de Chile, 2008, pp. 223-248.
  6. Anónimo, El Plan andinia o El nuevo estado judío; Buenos Aires: Editorial Nuevo Orden, 1965
  7. Sigifredo Krebs, Issac Arcavi; Páginas escogidas; Ed. Israel; Sarmiento 2198, Buenos Aires, 1949, p50/51
  8. Extremismos de derecha y movimientos neonazis, páginas 100 y 101.
  9. Zionist Congress: First Zionist Congress & Basel Program. .
  10. Moshé Korin. «El Barón Hirsch, Un Filántropo que lo dio todo por su pueblo» https://www.delacole.com.
  11. «BARÓN HIRSCH» http://coloniasjudiasarg.amia.org.ar.
  12. El padre de los "gauchos judíos". 11 de julio de 2004, http://www.lanacion.com.ar or..[Betiko hautsitako esteka]
  13. Hussar, James A. (2008). "Cycling through the pampas: fictionalized accounts of Jewish agricultural colonization in Argentina and Brazil", University of Notre Dame, pag. 8.
  14. Plan Andinia. El mito antisemita de un falso plan judío para instalarse en la Patagonia Argentina
  15. Plan Andinia. El mito
  16. ¿fin de Argentina?: ¿o una nueva República?, páginas 211 y 212.
  17. El Gobierno investigó a Bendini y dice que no cometió antisemitismo. 18 de septiembre de 2003.
  18. Adrián Salbuchi. (2015). Declaración Indagatoria a Adrián Salbuchi. .
  19. Adrian Salbuchi. La Patagonia argentina y chilena en peligro. .
  20. El plan andinia busca la balcanización de Sudamérica. .
  21. Alexandre Hamon. (21 junio, 2015). Un nuevo Israel en la Patagonia: el mito de la conspiración judía. .
  22. (Gaztelaniaz) «¿Qué planea Israel en Argentina?, por Thierry Meyssan» Red Voltaire (Red Voltaire) 2017-12-12 (Noiz kontsultatua: 2023-08-29).
  23. JORGE MUJICA U. Licenciado en Historia y Magíster (c) en Historia Pontificia Universidad Católica de Chil. Conspiración imaginada en la Patagonia: ¿es el Plan Andinia una real amenaza? Esbozo de una respuesta histórica. .

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]