Salma Kuzbari

Wikipedia, Entziklopedia askea
Salma Kuzbari
Bizitza
JaiotzaDamasko, 1922
HeriotzaBeirut, 2006ko abuztuaren 11 (83/84 urte)
Jarduerak
Jarduerakpoeta eta idazlea

Salma Al-Haffar Kuzbari (Damasko, 1923ko maiatzaren 1a – Beirut, 2006ko abuztuaren 11) libanoar idazlea, poeta, eta itzultzailea izan zen. Bere kritika literarioagatik, May Ziade emakumeen eskubideen aldeko idazle aktibistari buruzko biografiagatik eta Andaluziako eskualde espainiarrari buruzko idazkiengatik nabarmendu zen, bereziki Los dos ojos de Sevilla liburuagatik.

Gaztaroa eta hezkuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Salma al-Haffar Kuzbari 1923an jaio zen, Damaskoko familia ezagun batean.[1][2][3][4][5] Haren aita, Lutfi al-Haffar, Siriako lehen ministro izan zen 1939an. Berak lagundu zion bere ibilbide profesionalean.[1][3] Hasieran eskola erlijioso musulman batera joan ondoren, arabiera, ingelesa eta frantsesa ikasi zituen eskola frantziskotar pribatu batean, Sirian neskentzako hezkuntza ezohikoa zen unean.[1][3][4][5] Ondoren, Beiruten jesuiten unibertsitate batekin korrespondentzia bidez zientzia politikoak ikasi zituen, baina ez zuen lizentziatura osatu.[3]

Ibilbide profesionala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Idazketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1940an, Kuzbarik bere lehen lana argitaratu zuen Al Ahaden, Damaskoko aldizkari batean.[1] Hamarkada bat geroago, lehen liburua argitaratu zuen, Hala's Diaries autobiografikoa, 1950ean.[1][5]1950 eta 1960ko hamarkadetan ipuin-bilduma batzuk sortu zituen, baita frantsesezko bi poesia-bilduma ere, Solitary Rose 1958an eta Yesterday's Scent 1966an.[4][5]

Bere literatura-ibilbidearen hasieratik, Kuzbariren idazketak emakumeen barne-bizitza jorratu zuen, garai hartako siriar literaturan oso ohikoa ez zen gaia.[1]

Urte asko eman zituen atzerrian bizitzen, bereziki Espainian, non Siriako enbaxadan lan egin baitzuen.[1][2] Han interes handia agertu zuen Andaluziako Espainiako Urrezko Mendearekiko. Esperientzia horrek eragina izan zuen bai eleberri ezagunenean, Los dos ojos de Sevilla (1965), bai 2000 Memorias españolas y andaluzas con Nizar Kabbani y sus Cartas memoria lanean, Nizar Qabbani poetaren adiskidetasuna oinarri hartuta.[1] Andaluziari buruzko siriar erudiziorako egindako ekarpenak esanguratsuak dira, eta gai horri buruz egindako lanagatik Espainiako Gobernuaren domina jaso zuen 1964an, eta Palermoko Unibertsitateko Literatura Mediterraneoko Saria 1980an.[6][1][3]

1970ean, bigarren liburu autobiografiko bat argitaratu zuen, Amber and Ashes[1]1974an, Bitter Oranges eleberria argitaratu zuen. Palestinako gazteen bizitzari buruzkoa da, palestinarren eta israeldarren arteko gatazkaren erdian.[1][5] George Sand idazlearen biografia ere idatzi zuen 1979an.[3][4]

May Ziade idazle palestinar eta libanoarrari buruzko lanagatik ere ezaguna da Kuzbari.[1][2] Ziade ikertzen 17 urte eman zituen eta bere bizitzari buruzko hainbat liburu idatzi zituen, besteak beste: May Ziadeh and the Tragedy of Genius (1961) eta Blue Flame: The Love Letters of Kahlil Gibran to May Ziadeh (1979), zeina asko itzuli baitzen.[1][4]

1995ean, Hizkuntza eta Literatura Arabiarraren King Faisal Prize saria jaso zuen.[1][3]

1994an, Kuzbarik bere lehen poema-liburu bakarra argitaratu zuen gaztelaniaz: La víspera del viaje.[4] Azken lana, 1995ean argitaratua, aitaren biografia izan zen, Lutfi al-Haffar: 1885-1968.[1][4]

Aktibismoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Emakume esanguratsuen bizitzari buruzko kronikak egiteaz gain, Kuzbari feminista eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea ere izan zen.[1][2] Gaztetan, ohiko hiyab beltza baztertu zuen, buruan zapi zuria nahiago zuela.[1] Hainbat emakume-elkartetan parte hartu zuen eta giza eskubideei buruzko nazioarteko hitzaldietara joan zen.[1][3]

Kuzbarik, 1945ean, Mabarat al Taleem wa al-Muwasaat (Hezkuntzarako eta Kontsolaziorako Mabarra Elkartea) haurrentzako ongintzazko erakundea sortu zuen, gazte umezurtzez arduratzen zena.[1][2][3]

Bizitza pertsonala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1941ean, Mohammed Karamirekin ezkondu zen, baina lehen semea jaio eta hilabetera hil zuten. Abdul Hamid Karami Libanoko lider independentistaren anaia zen Mohammed.[1][3]

Kuzbari berriz ezkondu zen 1948an Nader al-Kuzbar siriar diplomatikoarekin. Bi alaba izan zituzten, eta urte asko eman zituzten Latinoamerikako eta Europako hainbat herrialdetan bizitzen. Bertan, enbaxadore gisa lan egin zuen Argentinan, Txilen eta Espainian. Azkenean, Beiruten hil zen 2006an, 83 urte zituela.[1][3][1]

Lan aipagarriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ez-fikzioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Mai Ziadeh eta Tragedy of Genius (1961)
  • Outstanding Women (1961)
  • Blue Flame: The Love Letters of Kahlil Gibran to May Ziadeh (1979)
  • George Sand (1979)
  • Lutfi al-Haffar: 1885-1968 (1995)

Memoria[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Hala's Diaries (1950)
  • Amber eta Ashes (1970)
  • Love After Fifty (1989)
  • Spanish eta Andalusian Memories, Nizar Kabbani eta his Letters-ekin (2000)

Poesia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Solitary Rose (1958)
  • Yesterday's Scent (1966)
  • The Eve of the Voyage (1994)

Eleberriak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • The Two Eyes of Seville (1965)
  • Bitter Oranges (1974)

Ipuin-bildumak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Deprivation (1952)
  • Corners (1955)
  • The Westerner (1966)
  • The Grief of Trees (1986)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Mouallem, Joseph. (Winter–Spring 2006). «Remembering Salma al-Haffar Kuzbari» Al Jadid: A Review & Record of Arab Culture and Arts.
  2. ↑ a b c d e «Salmá al-Ḥaffār Kuzbarī papers» Brown University Library.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k «Salmá al-Ḥaffār Kuzbarī papers: Biographical/Historical Note» Rhode Island Archival and Manuscript Collections Online.
  4. ↑ a b c d e f g Burillo, Fernando De Ágreda. (2007). «Salma Al-Haffar Al-Kuzbari (Damasco, 1 Mayo 1923 - 12 Agosto 2006)» Anaquel de Estudios Árabes 18: 254–257..
  5. ↑ a b c d e Abu-Reesh, Alia Alkassem. (2011). «The Image of America as Reflected in Contemporary Arabic Novels» Middle Eastern Studies 47 (3): 497–514.  doi:10.1080/00263206.2011.565144. ISSN 0026-3206..
  6. ↑ Shannon, Jonathan H.. (February 2016). «There and Back Again: Rhetorics of Al-Andalus in Modern Syrian Popular Culture» International Journal of Middle East Studies 48 (1): 5–24.  doi:10.1017/S0020743815001440. ISSN 0020-7438..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Salma_Kuzbari&oldid=9532124"(e)tik eskuratuta