Alaa al Aswani

Wikipedia, Entziklopedia askea
Alaa al Aswani

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakعلاء عباس الأسواني
JaiotzaKairo1957ko maiatzaren 26a (66 urte)
Herrialdea Egipto
BizilekuaAmeriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntzaarabiera
Hezkuntza
HeziketaKairoko Unibertsitatea
University of Illinois at Chicago (en) Itzuli
Hizkuntzakarabiera
frantsesa
Jarduerak
Jarduerakidazlea, dentista, eleberrigilea, gidoilaria, ipuingilea, saiakeragilea eta militante politikoa
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaTunisian Academy of Sciences, Letters, and Arts (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioaislama

IMDB: nm1818131 Allocine: 154535
Facebook: AlaaAlAswanyAuthor Twitter: AlaaAswany Youtube: UCMH83DNDkapjiv-76UNGuCQ Edit the value on Wikidata

Alaa al-Aswani (arabieraz: علاء الأسواني‎, ʕæˈlæːʔ elɑsˈwɑːni ahoskatua; Kairo, 1957ko maiatzaren 26a) egiptoar idazle eta intelektual bat da. Naguib Mahfuzetik aparte, nazioartean oihartzun handiena duen autore egiptoarra da.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kairon jaio eta intelektualen familia batean hezitakoa, bere aita Abbas al-Aswani idazlea zen, Aswanen sortua eta 1976an zendua. Bigarren mailako ikasketak egin zituen frantsesezko institutu batean eta, ondoren, hortzetako kirurgia ikasi zuen Estatu Batuetan, Illinoiseko unibertsitatean, Chicagon. Dentista lanetan aritu zen Kairon.

Bere osaba Baxa izan zen 1952ko Egiptoko iraultzaren aurretik, eta baita Hezkuntza ministroa ere.

Ibilbide intelektuala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Egiptoko oposizioko egunkarietan bere idatziak argitaratu ditu eta ezkerreko intelektualengandik hurbil dago, batez ere Sonallah Ibrahimengandik. Alderdi politikoetatik independente gisa aurkezten du bere burua. Hala eta guztiz ere, Kifaya (Aski da) oposizioko taldeko kide fundatzaileetako bat izan da. Taldeak lehendakaritzarako hauteskunde benetan askeak izateko aldarrikapenarekin bat egiten du. 2011 urtean, Mubarak presidentearen dimisioa eskatzen zuten Tahrir plazako kontzentrazioetan parte hartu zuen.[1]

Ibilbide literarioa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Bere lana ''Jakobian eraikina'', 2002an argitaratuta, arrakasta itzela izango zuen eleberria da, benetako argitalpen-fenomeno bihurtu zen mundu arabiarrean, eta hogei bat hizkuntzatara itzuli zen berehala, zinemara eta telebistara egokitzeaz gain. Kairoko hirigune historikoko eraikin zahar baten bizitza zalapartatsua deskribatzen du. Bertan, biztanleek erregimenaren ustelkeria zapaltzaileari eta presio islamistaren igoerari aurre egiten diote. Liburua Aswaniren bigarren eleberri batekin kateatzen da ''Txikago''. 2006an argitaratu zen, eta 2001eko irailaren 11ko gertaeren ondoren Estatu Batuetako ikasle arabiarren bizitza deskribatzen du. Arrakasta handia izan zuen liburuak. 2015ean, Egiptoko autoen kluba hainbat hizkuntzatara itzulita.

Estiloa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alaa al-Aswaniren lanak estilo errealista eta zuzena du, irakurle gehienentzat ulergarria.

Lan euskaratuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • ''Jakobian eraikina'': Kairoko eraikin bati eta hango biztanleen bizitzari buruzko eleberria. 2011 urtean Arantzazu Royo eta Xabier Olarra itzultzaileek euskaratuta argitaratu zuen Igela etxeak. 2012an itzulpen Euskadi saria irabazi zuen. Jatorrizko testua arabieratik euskarara zuzenean ekarria da.[2]

Egilearen obra 33 hizkuntzatara itzulia zen dagoenko eta euskara 34.a dela jakitean poza hartu zuen idazleak, itzultzaileei bidalitako zorion mezuan adierazten zuenez.[3] 2021ean berrargitaratu zen euskaraz.

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • 2005: Literatura arabiarreko Hraheel Saria,
  • 2005: Cavafi Nazioarteko Saria.
  • 2006: Toulongo Zinemaldiko Nobela Handiaren Saria
  • 2007: Mediterraneoko Fundazioaren Kulturaren Saria
  • 2007: Grinzane Cavour saria, Mediterraneoko Fundazioarena, Grinzane Cavour saria.
  • 2008: Mediterraneoko Fundazioaren Bruno-Kriesky saria,
  • 2008: "Friedrich saria"
  • 2010: Illinoiseko Unibertsitateko saria. Illinoiseko Unibertsitatearen lorpenen saria.
  • 2011: Metropoli Urdina saria literatura arabiarrarentzat.
  • 2012: Tiziano Terzani literatura-saria
  • 2012: "Mediterraneoko Kultur Saria". Mediterraneoko Kultur Saria

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. (Gaztelaniaz) Elkarrizketa Alaa al-Aswany idazlearekin, ABC egunkarian,
  2. Kultura Departamentua, Eusko Jaurlaritza. (2012). «Euskadi Literatura Sariak (2012)» www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2023-12-19).
  3. «'Itzultzen hasi berriaren neurrikoa izan nuen Xukriren Ogi hutsa'» Argia (Noiz kontsultatua: 2023-12-20).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]