Alins

Alins
Kataluniako udalerria
Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Katalunia
Probintzia	Lleidako probintzia
Eskualdea	Pallars Sobirà
Alkatea	Manel Pérez Cantalosella (en)
Izen ofiziala	Alins
Posta kodea	25574
INEk ezarritako kodea	25017
Herriburua	vila d'Alins (en)
Geografia
Koordenatuak	42°33′02″N 1°19′11″E
Azalera	183.2 km²
Altuera	1.048 m
Mugakideak	Esterri de Cardós, Lladorre, Tírvia, Vall de Cardós, Les Valls de Valira, Farrera, Auzat eta La Massana
Demografia
Biztanleria	282 (2023) −3 (2022)
132 (%46,8)   (%51,1) 144
Dentsitatea	1,54 bizt/km²
Etxebizitzak	52
Informazio gehigarria
Ordu eremua	UTC+01:00
Matrikula	L
Hizkuntza ofiziala	katalan
alins.ddl.net

Alins edo Alins de Vallferrera Kataluniako iparraldeko udalerri mugakidea da, Pallars Sobirà eskualdean eta Lleidako probintzian kokatua, Andorra eta Okzitaniarekiko mugan. 2008ko urtarrilaren 1eko erroldaren arabera, 265 biztanle zituen. 183,19 km²-ko azalera du.

Ohiko abiapuntua da Pica d'Estats mendira igotzeko.

Herriak

• Ainet de Besan.
• Araós.
• Àreu.
• Besan.
• Norís.
• Buiro eta Virós (biztanlerik gabe).

Geografia

Ingurune naturala

Ekialdeko Pirinioetako ingurune naturalean kokatuta dago, Alt Pirineuko Parke Naturalaren esparruaren barruan. Aipatzekoak dira Circ de Baborte, Circ de Baiau, Pla de Boet, Vall principal de la Noguera de Vallferrera eta Vall de la Noguera de Tor izeneko zirku eta ibarrak.

Halaber, udalerriak borda eta aterpetxe hauek ditu: Cabana de Basello, Cabana de Boet, Refugi del Cinquantenari, Refugi del Gall Fer, Refugi Josep Maria Montfort eta Refugi de Vall Ferrera.

Mugakideak

Pallars Sobirà eskualde bereko udalerri mugakideak honako hauek ditu: Hegoaldean Farrera, mendebaldean Esterri de Cardós, Vall de Cardós eta Tírvia eta ipar-mendebaldean Lladorre. Bestela, ipar-ekialdean Ausat (Ariège), ekialdean Andorrako printzerria eta hego-ekialdean Les Valls de Valira (Alt Urgell) ditu.

Demografia

Biztanleriaren bilakaera

1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1970	1981	1991	2001	2009
242	213	225	820	791	692	576	391	313	307	272	265

Ondare arkitektonikoa

Erlijiosoa

Arte erromanikoaren adibide ugari topatu daiteke Alinsen, guztiz edo partzialki mota honetakoak diren 19 eliza hauetan:

• Sant Julià d'Ainet de Besan
• Sant Martí d'Alins
• Sant Quirze d'Alins
• Sant Vicenç d'Alins
• Sant Esteve d'Araós
• Sant Francesc d'Araós
• Sant Joan d'Àreu
• Santa Maria de Besan
• Sant Miquel de Besan
• Santa Maria de Buiro
• Mare de Déu de Montserrat de Casa Coix
• Sant Ramon de Casa Ramonet
• Sant Feliu de la Força d'Àreu
• Sant Pere de la Força (de Tor)
• Sant Serni de Norís
• Sant Ambròs de Tor
• Sant Pere de Tor
• Santa Maria de la Torre
• Sant Lliser de Virós

Azkenik, Creu de terme d'Alins izeneko gurutzea ere nabarmentzekoa da.

Zibila

Erdi Aroko bataila eta gorabehera ugariren lekuko dira gaur egun arte iritsi diren osorik edo zatika ondorengo gaztelu eta eraikinak: Força d'Alins, Força d'Araós, Força d'Àreu, Castell de Tor eta Colomar de la Torre de les Bruixes.

Halaber, aipatzekoak dira Serradora i Molí Fariner d'Àreu zerrategi eta errota.

Ikus, gainera

• Lleidako udalerrien zerrenda
• Erromanikoa Katalunian

Kanpo estekak

• (Katalanez) Alinsko udalaren webgunea.

• Datuak: Q12672
• Multimedia: Alins / Q12672