Amélie

Amélie
Filma
Jatorrizko izena	Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain
Urtea	2001
Generoa	komedia erromantikoa film komikoa film dramatikoa
Herrialdea	Frantzia Alemania
Jatorrizko hizkuntza	frantsesa
Iraupena	122 minutu
Kolorea	koloretakoa
Grabazio lekua(k)	Kolonia, Paris, Montmartre eta Q25393560
Narratibaren kokalekua	Paris eta Montmartre
Zuzendaritza eta gidoia
Zuzendaria(k)	Jean-Pierre Jeunet
Gidoigilea(k)	Jean-Pierre Jeunet Guillaume Laurant
Antzezlea(k)
Audrey Tautou Mathieu Kassovitz Jamel Debbouze Dominique Pinon Yolande Moreau André Dussollier Isabelle Nanty Rufus Ticky Holgado Andrée Damant Armelle Artus de Penguern Christiane Bopp Claire Maurier Claude Perron Clotilde Mollet Dominique Bettenfeld Fabienne Chaudat François Viaur Frankie Pain Frédéric Mitterrand Guillaume Viry Jean Rupert Jean-Pierre Becker Jonathan Joss Lorella Cravotta Luc Palun Marie-Laure Descoureaux Maurice Bénichou Michel Robin Michel Serrault Philippe Paimblanc Pierre Étaix Serge Merlin Sophie Tellier Thierry Gibault Urbain Cancelier Valériane de Villeneuve Jacques Thébault Patrick Paroux Jean-Pol Brissart
Ekoizpena
Ekoizlea	Claudie Ossard
Konpainia ekoizlea	France 3 Canal+ Miramax
Ekoizle eragilea	Claudie Ossard
Edizioa	Hervé Schneid
Ekoizpen-diseinatzailea	Aline Bonetto
Bestelako lanak
Musikagilea	Yann Tiersen
Argazki-zuzendaria	Bruno Delbonnel
Sariak
Jasotako sariak Amanda Award for Best Foreign Feature Film Sølvklumpen for beste utenlandske kinofilm
Nominazioak Emakumezko aktore onenaren César Saria *27th César Awards *Audrey Tautou Ingelesa ez den hizkuntza batean egindako film onenaren Oscar Saria *74. Oscar Sariak Soinu onenaren Oscar Saria *74. Oscar Sariak *Vincent Arnardi, Guillaume Leriche, Jean Umansky Zuzendaritza artistiko onenaren Oscar Saria *74. Oscar Sariak *Aline Bonetto, Marie-Laure Valla Jatorrizko gidoi onenaren Oscar Saria *74. Oscar Sariak *Guillaume Laurant, Jean-Pierre Jeunet Argazkigintza onenaren Oscar Saria *74. Oscar Sariak *Bruno Delbonnel
Kanpo loturak
https://www.miramax.com/movie/amelie
Zinema webguneak IMDb: tt0211915 FilmAffinity: 151039 RottenTomatoes: m/amelie AllMovie: v244109

Amélie (frantsesezko jatorrizko izenburua: Le Fabuleux Destin d'Amélie Poulain, euskaraz Amélie Poulainen Patu Zoragarria) 2001eko Jean-Pierre Jeunet frantziar zinema zuzendariaren filma bat da. 2001eko apirilaren 25a Ipar Euskal Herria eta Frantzian estreinatu zen, aldiz Hego Euskal Herria 2001eko urriaren 19an estreinatu zen. Filmaren leloa «Berak bizitza aldatuko dizu...» izan zen (frantsesez: «Elle va te changer la vie...»).

2002ko film onenaren César Saria, 2001eko Europako Filma Onenaren Europako Zinema Saria eta 2001eko Europako Filma Onenaren Goya Saria irabazi zituen. Aldiz, 2001eko lau Oscar Sarietarako izendapenak jaso zituen.

Argumentua

Filma 1997. urtean girotuta dago, Lady Di auto istripuan hil zen abuztuko hilabetean eta irailean (filmean albiste honen berri telebistan ematen baita). Paris hiriko Montmartre auzoan bizi den Amélie Poulain (Audrey Tautou) 22 urteko neska gazte ameslari eta onberaren bizitza azaltzen digu, aurretik bere haurtzaroaren sarrera bat ikus ahal daitekeelarik.

Améliek Montmartre auzoko Café les 2 Moulins kafetegian zerbitzari gisa lan egiten du, hau auzoko pertsona bitxienen topalekua ere bada.

• Suzanne (Claire Maurier), kafetegiaren jabea, iraganean zaldi gaineko artista izana, apur bat herren egiten du (bere zalditik erori baitzen) baina inoiz ez zaio daraman edaririk isurtzen, irabazi ezaren ondorioz atsekabez negar egiten duten atletak ikustea gustatzen zaio, aldiz, heuren haurren aurrean umilatzen duten gizona ikustea desatsegin du.

• Georgette (Isabelle Nanty), kafetegiko tabako saltzaile hipokondriakoa, honek "zure sabeleko fruitua" esaldia gorrotatzen du.

• Gina (Clotilde Mollet), kafetegiko zerbitzaria eta Amélieren lankidea, bere amona sorgina zen, eta bere hezurrak kroskatzea gustatzen zaio.

• Hipólito (Artus de Penguern), gainbeheran dagoen idazlea eta kafetegiko ohiko bezeroa da, honi telebistan zezenketariak ikustea gustatzen zaio.

• Joseph (Dominique Pinon), Ginak ezezkoa emandako maitale ohi jeloskorra eta kafetegiko ohiko bezeroa, honek Gina egun osoz zelatatzen du eta paperezko burbuilak lehertzea besterik ez zaio gustatzen.

• Philomène, hegaldietako azafata, honi katuak katiluarekin lurzoruaren aurka egiten duen soinua gustatzen zaio, era berean, katuari katuari haurren ipuinak entzutea gustatzen zaiolarik.

Améliek ez du mutil lagunik, birritan izaten saiatu zen, baina bietan harremana gaizki atera zitzaion. Aldiz, Amélie eguneroko plazer txikiak lantzea gustatzen zaio: eskuak lekale zakuetan sartzea, kataluniar kremaren gainazaleko azukrezko karamelua goilararekin apurtzea, zinema aretoetako ikusleen aurpegiak ikuntasunean ikustea, Saint Martin kanalean harriak uretara jaurtikitzea edota une zehatz batean hiriko edozein lekutan jendea zer egiten ari den asmatzea.

Arratsalde batez, Amélie etxeko garbiketak egiten ari denean, ustekabean bere bainugelako harlauza baten atzealdean ume batek aspaldian ezkutatutako kutxatxo bat topatuko du. 1997ko abuztuaren 30eko goizaldeko lauetan ideia bat edukiko du: gaur egun gizon bat izango den kutxatxo horren nagusia edonon dagoela ere topatzea eta bere kutxatxoa itzultzea. Ekintza honekin jabea unkitzen ez baldin badu, ongiaren mendekatzaile bat bilakatuko da. Bestela, ba ezer ere ez.

• 

  Améliek filmean lan egiten zuen Montmartre auzoko Café des 2 Moulins kafetegia.

• 

  Collignon jaunaren barazki eta fruitu denda, Trois Frères karrika, Paris.

Aktoreak

• André Dussollier: narratzailea
• Audrey Tautou: Amélie Poulain
• Mathieu Kassovitz: Nino Quincampoix
• Urbain Cancelier: Collignon, barazki saltzaile zitala
• Jamel Debbouze: Lucien, saltzailearen laguntzailea
• Rufus: Raphaël Poulain, Amélieren aita
• Lorella Cravotta: Amandine Poulain, Amélieren ama
• Serge Merlin: Raymond Dufayel, "beirazko gizona"
• Claire Maurier: Suzanne, Café des deux moulinseko jabea
• Clotilde Mollet: Gina, kafetegiko zerbitzaria
• Artus de Penguern: Hipolito, idazlea eta kafetegiko ohiko bezeroa
• Isabelle Nanty: Georgette, kafetegiko tabako saltzaile hipokondriakoa
• Dominique Pinon: Joseph, kafetegiko ohiko bezeroa
• Yolande Moreau: Madeleine Wells
• Maurice Bénichou: Dominique Bretodeau
• Michel Robin: Collignon jauna
• Andrée Damant: Collignon andrea
• Claude Perron: Eva, Ninoren adiskidea
• Armelle Lesniak: Philomène, hegazkin azafata
• Ticky Holgado: argazkiko gizona

Kanpo loturak

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Amélie

• Amélie filmaren IMDBko fitxa ikusgai (Ingelesez)
• Amélie filmaren trailer edo iragarkia ikusgai. Youtube.com