Australopithecus

Australopithecus
	4 Ma-2 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N ↓ ;
	Irudi gehiago
Sailkapen zientifikoa
Erreinua	Animalia
Filuma	Chordata
Klasea	Mammalia
Ordena	Primates
Familia	Hominidae
Azpifamilia	Australopithecinae (en)
Generoa	Australopithecus; Dart, 1925
Espezieak
	A. afarensis; A. africanus; A. anamensis; A. bahrelghazali; A. boisei; A. robustus; A. sediba

Australopithecus edo australopitekoa primate hominidoen genero fosila da, Afrikako hegoaldean bizi izan zena orain dela ia 5 milioi urtetik 2 milioi urtera bitarteko epean.

Antropologoen ustez australopitekoak hominido zaharrenak dira, genero honen espezie batetik Homo generoa sortu baitzen Afrikan, duela 2 milioi urte inguru. Homo generoaren aitzindariak dira, baina ezin dira oraindik Homo generotzat hartu.

Morfologia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Play media

Giza eboluzioan izandako espezie ezberdin batzuen buruhezurrei buruzko azalpena ematen duen bideoa.

Garaiera txikikoak eta txaparrak ziren (1,20-1,40 metroko altuera). Haien buruhezurra gizakiarena baino askoz txikiagoa zen (450-600 cm³, gizakiarena 1450 cm³koa izanik), baina txinpantzearena baino handiagoa (300-500 cm³). Beren altuerarako australopitekoek txinpantzeek baino garezur-edukiera askoz handiagoa zuten, gainera. Giza-ezaugarri batzuk zituzten: buru-hezurraren alde frontalaren garapena, gizakiarekin nolabaiteko antza duten hortz-haginak, pongidoen baino alde supra-orbitario txikiagoa, pelbisa zabala (bipedismoa eta zutik ibiltzea errazten duena)... Era berean, pongidoen ezaugarri batzuk gordetzen zituzten: kokotsa iheskorra, garezur-edukiera txikia, muturraren gisa aurrera zihoan aurpegia, masailezur sendo eta indartsua...

Bizimodua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Berebiziko garrantzia duen ezaugarri batean bat etortzen zen Australophitecus Homo generoarekin: bipedismoan, hots, zutik ibiltzeko gaitasunean. Pongidoen aldean, aldaketa anatomiko batzuk zituen Australophitecus generokoek, bipedismoa errazten zutenak: pelbisa motzago eta zabalagoa, hanketako femurra estu eta luzea, zulo okzipitala buru-hezurraren behealdean kokatuta egotea, etab. Bipedismoak eskuak libre izatea ekarri zuen, hauek ez baitziren lurrean jarri behar ibiltzeko. Horri esker, hainbat trebetasun garatu zituzten: esaterako, harriak eta hezurrak lantzen zituzten, sua egiteko gai ez baziren ere.

Australopitekoak orojaleak ziren eta Afrikako hegoaldeko lautadetan bizi ziren, uretatik gertu.