Jean Borthayre: berrikuspenen arteko aldeak
tNo edit summary |
No edit summary |
||
| 19. lerroa: | 19. lerroa: | ||
== Biografia == |
== Biografia == |
||
[[Autodidakta]], [[Europa]]n zeharreko bira egin zuen euskal [[abesbatza]] batean bakarlari hasi zen kantuaren munduan. [[ |
[[Autodidakta]], [[Europa]]n zeharreko bira egin zuen euskal [[abesbatza]] batean bakarlari hasi zen kantuaren munduan. [[Paris]]ko [[kontserbatorio]]an sartzeko arrakastarik izan ez zuen saiakeraren ostean frantses hiriburuko [[Opéra-Comique]]n [[Baxu (ahotsa)|baxua]] zen [[Louis Azéma]]k bere ahotsa entzuteko aukera izan zuen. Parisen bizi izateko denetarik ([[taxi]]sta lana...) egin izan zuen; euskal kantuak ziren bere errepertorio bakarra [[1934]]an [[Parisko Casino]]ra [[Tino Rossi]]ren errezital batean parte hartzeko igo zenean. Bere izena opera giroan entzuten hasi zen eta [[1936]]an Marie-Louise bere emaztearekin (Azémaren alaba) operaren gaineko ikasketak hasi zituen. [[1937]]an [[Aljer]]reko Operan kantatzeko kontratatu zuten baina [[Bigarren Mundu Gerra]]k ibilbidea moztu zuen. |
||
Bere debut profesionala [[1941]]ean egin zuen [[Tolosa Okzitania]]ko Kapitolioko Antzokian; bertan [[1945]] arte egin zuen lan, [[Jules Massenet]]en ''[[Hérodiade]]'' operan [[Herodes]]en papera egiten. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren ostean beste zenbait hiritako opera etxetan aritu zen: [[Bordele]], [[Marseilla]], [[Estrasburgo]] eta [[1951]]n [[Paris]]; urte horretan aldi berean [[Parisko Opera Nazionala|Opera Nazionalean]] eta [[Opéra-Comique]]n debutatu zuen, hurrenez hurren [[Charles Gounod]]en ''Faust'' operan Valentinena eta [[Georges Bizet]]en ''Les Pêcheurs de perles'' delakoan Zurgarena eginez. [[1968]] arte bi antzoki garrantzitsu horietan kantatu zuen. |
Bere debut profesionala [[1941]]ean egin zuen [[Tolosa Okzitania]]ko Kapitolioko Antzokian; bertan [[1945]] arte egin zuen lan, [[Jules Massenet]]en ''[[Hérodiade]]'' operan [[Herodes]]en papera egiten. [[Bigarren Mundu Gerra]]ren ostean beste zenbait hiritako opera etxetan aritu zen: [[Bordele]], [[Marseilla]], [[Estrasburgo]] eta [[1951]]n [[Paris]]; urte horretan aldi berean [[Parisko Opera Nazionala|Opera Nazionalean]] eta [[Opéra-Comique]]n debutatu zuen, hurrenez hurren [[Charles Gounod]]en ''Faust'' operan Valentinena eta [[Georges Bizet]]en ''Les Pêcheurs de perles'' delakoan Zurgarena eginez. [[1968]] arte bi antzoki garrantzitsu horietan kantatu zuen. |
||
| 39. lerroa: | 39. lerroa: | ||
== Ikus, gainera == |
== Ikus, gainera == |
||
* [[Opera]] |
* [[Opera]] |
||
== Kanpo loturak == |
|||
* {{fr}} [http://www.malibran.com/acatalog/AD674.htm ''Malibran.com''], [[frantses]]ez kantatutako [[opera]] katalogoa. |
|||
{{DEFAULTSORT:Borthayre, Jean}} |
{{DEFAULTSORT:Borthayre, Jean}} |
||
19:32, 20 abendua 2010ko berrikusketa
 |
Artikulu hau hobetzeko lanean ari da Adrar lankidea. Hori dela eta, beharbada hutsuneren batzuk izango dira edukian edo formatuan. Mesedez, aldaketa handi bat egin baino lehen, eztabaida ezazu haren lankide orrian edo artikuluaren eztabaida orrian, erredakzioa koordinatzeko. |
| Datu pertsonalak | ||
|---|---|---|
| Jaio | 1901eko maiatzaren 25a | |
| Muskildi (Txantiloi:EH-ZU Zuberoa) | ||
| Hil | 1984ko apirilaren 25a | |
| Montmorency (Txantiloi:FRA Frantzia) | ||
| Bikotekidea(k) | Marie-Louise | |
Jean Borthayre (Muskildi, Zuberoa 1901eko maiatzaren 25a - Montmorency, Val-d'Oise, Frantzia 1984ko apirilaren 25a) baritonoa izan zen. Bere ospea batez ere frantses eta italiar opera errepertorioa landuz lortu zuen.
Biografia
Autodidakta, Europan zeharreko bira egin zuen euskal abesbatza batean bakarlari hasi zen kantuaren munduan. Parisko kontserbatorioan sartzeko arrakastarik izan ez zuen saiakeraren ostean frantses hiriburuko Opéra-Comiquen baxua zen Louis Azémak bere ahotsa entzuteko aukera izan zuen. Parisen bizi izateko denetarik (taxista lana...) egin izan zuen; euskal kantuak ziren bere errepertorio bakarra 1934an Parisko Casinora Tino Rossiren errezital batean parte hartzeko igo zenean. Bere izena opera giroan entzuten hasi zen eta 1936an Marie-Louise bere emaztearekin (Azémaren alaba) operaren gaineko ikasketak hasi zituen. 1937an Aljerreko Operan kantatzeko kontratatu zuten baina Bigarren Mundu Gerrak ibilbidea moztu zuen.
Bere debut profesionala 1941ean egin zuen Tolosa Okzitaniako Kapitolioko Antzokian; bertan 1945 arte egin zuen lan, Jules Masseneten Hérodiade operan Herodesen papera egiten. Bigarren Mundu Gerraren ostean beste zenbait hiritako opera etxetan aritu zen: Bordele, Marseilla, Estrasburgo eta 1951n Paris; urte horretan aldi berean Opera Nazionalean eta Opéra-Comiquen debutatu zuen, hurrenez hurren Charles Gounoden Faust operan Valentinena eta Georges Bizeten Les Pêcheurs de perles delakoan Zurgarena eginez. 1968 arte bi antzoki garrantzitsu horietan kantatu zuen.
Batez ere frantses estatuan lan egin zuen; bere kantatzeko eragatik frantsesezko operaren ikurretakoa izan zen. Orduan frantsesez abesten ziren Giuseppe Verdiren opera batzuetan egindako baritono lanagatik ere ospetsu bihurtu zen: Rigolettorena izen bereko operan, Germontena (La traviata), Renatorena (Un ballo in maschera).
Zenbait grabaketa
Borthayrek parte hartu duen grabaketen artean hauexek daude:
- Les Pêcheurs de perles Mattiwilda Dobbsekin.
- Lakmé Mado Robinekin.
- Faust eta Manon Victoria de los Ángelesekin[1].
Bibliografia
- Roland Mancini eta Jean-Jacques Rouvereux: Guide de l'opéra, Fayard, Les indispensables de la musique bilduma, Paris, 1986. ISBN 2-213-59567-4.
Erreferentziak
Ikus, gainera
Kanpo loturak
- (Frantsesez) Malibran.com, frantsesez kantatutako opera katalogoa.