Caridea: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
|||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{taxotaula |
{{taxotaula automatikoa |
||
⚫ | |||
| kolorea = #D3D3A4 |
|||
⚫ | |||
| izena = Izkira |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
| subdivision = |
|||
| irudiaren tamaina = 250px |
|||
| irudiaren testua = |
|||
| erreinua = [[Animalia]] |
|||
| filuma = [[Arthropoda]] |
|||
| azpifiluma = [[Crustacea]] |
|||
| klasea = [[Malacostraca]] |
|||
| ordena = [[Decapoda]] |
|||
| azpiordena = [[Pleocyemata]] |
|||
| infraordena = '''Caridea''' |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
| mailaren azpibanaketa = |
|||
* [[Alpheoidea]] <small>Rafinesque, 1815</small> |
* [[Alpheoidea]] <small>Rafinesque, 1815</small> |
||
* [[Atyidae|Atyoidea]] <small>De Haan, 1849</small> |
* [[Atyidae|Atyoidea]] <small>De Haan, 1849</small> |
||
32. lerroa: | 21. lerroa: | ||
* [[Stylodactylidae|Stylodactyloidea]] <small>Bate, 1888</small> |
* [[Stylodactylidae|Stylodactyloidea]] <small>Bate, 1888</small> |
||
}} |
}} |
||
''' |
'''Caridea''' [[dekapodo]] igerilariak dira, [[izkira]] izenarekin ezagutzen direnak. Hala ere, ''[[Dendrobranchiata]]'' azpiordenakoak ere ''izkira'' izena har dezakete ere. |
||
Izkirak elikagai garrantzitsuak dira animalia handiagoentzako, [[arrain]] eta [[balea|baleentzako]]. Espezie ugari sukaldaritzan oso estimatuak dira. |
Izkirak elikagai garrantzitsuak dira animalia handiagoentzako, [[arrain]] eta [[balea|baleentzako]]. Espezie ugari sukaldaritzan oso estimatuak dira. |
||
== Ezaugarriak == |
== Ezaugarriak == |
||
Decapoda ordenako talde ugariena da. Hirugarren pereiopodo pareak (oinak) ez du haginik, [[Stenopodidea]] infraordenako espezieetatik desberdinduz. |
Decapoda ordenako talde ugariena da. Hirugarren pereiopodo pareak (oinak) ez du haginik, [[Stenopodidea]] infraordenako espezieetatik desberdinduz. |
||
11:31, 17 iraila 2013ko berrikusketa
Caridea | |
---|---|
Sailkapen zientifikoa | |
Erreinua | Animalia |
Filuma | Arthropoda |
Klasea | Malacostraca |
Ordena | Decapoda |
Infraordena | Caridea Dana, 1852
|
Azpibanaketa | |
|
Caridea dekapodo igerilariak dira, izkira izenarekin ezagutzen direnak. Hala ere, Dendrobranchiata azpiordenakoak ere izkira izena har dezakete ere.
Izkirak elikagai garrantzitsuak dira animalia handiagoentzako, arrain eta baleentzako. Espezie ugari sukaldaritzan oso estimatuak dira.
Ezaugarriak
Decapoda ordenako talde ugariena da. Hirugarren pereiopodo pareak (oinak) ez du haginik, Stenopodidea infraordenako espezieetatik desberdinduz.
Mundu osoan bizi dira, ur gazi eta gezatan. Izkira helduak ura iragaziz bizi dira, itsas edo ibai hondotik hurbil. Sardatan bizi daitezke eta atzeraka laster igeri egiteko ahalmena dute.
Kontsumoa
Beste itsaskiak bezala, izkirek kaltzio, iodo eta proteina ugari dute, baino balio energetiko gutxi. Izkirez osatutako otordu bat kolesterol iturri garrantzitsua da, 122 mg - 251 mg artean 100 gramoko, prestaketa motaren arabera[1].
Hala ere, izkirak eta beste itsaski ugari alergia eragile ohikoenak dira[2]. Gainera, ez dira kosher eta, horregatik, judutar sukaldaritzan debekatuak daude. Hala ere, halal izan daitezke eta, hortaz, musulman sukaldaritzan baimenduak.
Arrantza
Ondoko taulak munduko izkira arrantza azaltzen du, milioi tonatan:[3]
Urtea | 1999 | 2000 | 2001 | 2002 | 2003 | 2004 | 2005 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
Milioi tona | 3.03 | 3.09 | 2.96 | 2.97 | 3.55 | 3.54 | 3.42 |
Espezieak
Hauek dira sukaldaritzan erabilitako ohiko espezieak:
- Izkira handia (Palaemon serratus)
- Izkira zuria (Crangon crangon)
- Pandalus borealis
- Penaeus setiferus
Erreferentziak
Kanpo loturak
- Izkira burruntziak egiteko errezeta (Berria)
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Caridea |