Sahats: berrikuspenen arteko aldeak

Wikipedia, Entziklopedia askea
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
t robota Erantsia {{TaxoiDatubaseak}}
t Robota: Aldaketa kosmetikoak
15. lerroa: 15. lerroa:
Zenbait sahats motaren kimu berriak (zumeak) saskiak eta otarrak egiteko erabiltzen dira.{{lur erref}}. Industria farmazeutikoan du bere erabilpen ezagunenetako bat. Izan ere, bere enbor azaletik, [[azido azetilsaliziliko|aspirina]] ekoizten baita.
Zenbait sahats motaren kimu berriak (zumeak) saskiak eta otarrak egiteko erabiltzen dira.{{lur erref}}. Industria farmazeutikoan du bere erabilpen ezagunenetako bat. Izan ere, bere enbor azaletik, [[azido azetilsaliziliko|aspirina]] ekoizten baita.


== Espezie hautatuak==
== Espezie hautatuak ==
''Salix'' generoaren barnean 400 espezie [[zuhaitz]] edo [[zuhaixka]] inguru daude<ref name=Mabberley>{{erreferentzia|abizena= Mabberley |izena= D.J. |urtea= 1997 |izenburua= The Plant Book |argitaletxea= Cambridge University Press |lekua= Cambridge}}</ref>:
''Salix'' generoaren barnean 400 espezie [[zuhaitz]] edo [[zuhaixka]] inguru daude<ref name=Mabberley>{{erreferentzia|abizena= Mabberley |izena= D.J. |urtea= 1997 |izenburua= The Plant Book |argitaletxea= Cambridge University Press |lekua= Cambridge}}</ref>:


{{div col|2}}
{{div col|2}}
* ''[[Salix acutifolia]]'' Willd.
* ''[[Salix acutifolia]]'' Willd.
* ''[[Salix alaxensis]]'' (Andersson) Coville
* ''[[Salix alaxensis]]'' (Andersson) Coville
* ''[[Zume zuri|Salix alba]]'' L.&nbsp;– [[zume zuri]]a
* ''[[Zume zuri|Salix alba]]'' L.&nbsp;– [[zume zuri]]a
* ''[[Salix amygdaloides]]'' Andersson&nbsp;– [[hiru estamineko sahats]]a
* ''[[Salix amygdaloides]]'' Andersson&nbsp;– [[hiru estamineko sahats]]a
* ''[[Salix arbuscula]]'' L.
* ''[[Salix arbuscula]]'' L.
* ''[[Salix arbusculoides]]''
* ''[[Salix arbusculoides]]''
* ''[[Salix arctica]]'' Pall.
* ''[[Salix arctica]]'' Pall.
* ''[[Salix arizonica]]'' Dorn
* ''[[Salix arizonica]]'' Dorn
* ''[[Sahats ilun|Salix atrocinerea]]'' Brot.&nbsp;– [[sahats ilun]]a
* ''[[Sahats ilun|Salix atrocinerea]]'' Brot.&nbsp;– [[sahats ilun]]a
* ''[[Sahats arrunt|Salix aurita]]'' L.&nbsp;– [[sahats arrunt]]a
* ''[[Sahats arrunt|Salix aurita]]'' L.&nbsp;– [[sahats arrunt]]a
* ''[[Zume negarti|Salix babylonica]]'' L.&nbsp;– [[zume negarti]]a
* ''[[Zume negarti|Salix babylonica]]'' L.&nbsp;– [[zume negarti]]a
* ''[[Salix bakko]]''
* ''[[Salix bakko]]''
* ''[[Salix barclayi]]'' Andersson
* ''[[Salix barclayi]]'' Andersson
* ''[[Salix barrattiana]]''
* ''[[Salix barrattiana]]''
* ''[[Salix bebbiana]]'' Sarg.
* ''[[Salix bebbiana]]'' Sarg.
* ''[[Salix bicolor]]''
* ''[[Salix bicolor]]''
* ''[[Salix bonplandiana]]'' Kunth
* ''[[Salix bonplandiana]]'' Kunth
* ''[[Salix boothii]]'' Dorn
* ''[[Salix boothii]]'' Dorn
* ''[[Salix brachycarpa]]'' Nutt.
* ''[[Salix brachycarpa]]'' Nutt.
* ''[[Salix breweri]]'' Bebb
* ''[[Salix breweri]]'' Bebb
* ''[[Salix canariensis]]'' Chr. Sm.
* ''[[Salix canariensis]]'' Chr. Sm.
* ''[[Salix candida]]'' Flüggé ex Willd.
* ''[[Salix candida]]'' Flüggé ex Willd.
* ''[[Ahuntz-sahats|Salix caprea]]'' L.&nbsp;– [[ahuntz-sahats]]a
* ''[[Ahuntz-sahats|Salix caprea]]'' L.&nbsp;– [[ahuntz-sahats]]a
* ''[[Salix caroliniana]]'' Michx.
* ''[[Salix caroliniana]]'' Michx.
* ''[[Salix chaenomeloides]]'' Kimura
* ''[[Salix chaenomeloides]]'' Kimura
* ''[[Sahats hauskara|Salix cinerea]]'' L.&nbsp;– [[sahats hauskara]]
* ''[[Sahats hauskara|Salix cinerea]]'' L.&nbsp;– [[sahats hauskara]]
* ''[[Salix cordata]]'' Michx.
* ''[[Salix cordata]]'' Michx.
* ''[[Salix delnortensis]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix delnortensis]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix discolor]]'' Muhl.
* ''[[Salix discolor]]'' Muhl.
52. lerroa: 52. lerroa:
* ''[[Zume hostoestu|Salix eleagnos]]'' Scop. - [[zume hostoestu]]a
* ''[[Zume hostoestu|Salix eleagnos]]'' Scop. - [[zume hostoestu]]a
* ''[[Salix eriocarpa]]''
* ''[[Salix eriocarpa]]''
* ''[[Salix exigua]]'' Nutt.
* ''[[Salix exigua]]'' Nutt.
* ''[[Salix floridana]]''
* ''[[Salix floridana]]''
* ''[[Zume hauskor|Salix fragilis]]'' L.&nbsp;– [[zume hauskor]]ra
* ''[[Zume hauskor|Salix fragilis]]'' L.&nbsp;– [[zume hauskor]]ra
* ''[[Salix fuscescens]]''
* ''[[Salix fuscescens]]''
* ''[[Salix futura]]''
* ''[[Salix futura]]''
* ''[[Salix geyeriana]]'' Andersson
* ''[[Salix geyeriana]]'' Andersson
* ''[[Salix gilgiana]]'' Seemen
* ''[[Salix gilgiana]]'' Seemen
* ''[[Salix glauca]]'' L.
* ''[[Salix glauca]]'' L.
* ''[[Salix glaucosericea]]''
* ''[[Salix glaucosericea]]''
* ''[[Salix gooddingii]]'' C. R. Ball
* ''[[Salix gooddingii]]'' C. R. Ball
* ''[[Salix gracilistyla]]'' Miq.
* ''[[Salix gracilistyla]]'' Miq.
* ''[[Salix hastata]]'' L.
* ''[[Salix hastata]]'' L.
* ''[[Salix herbacea]]'' L.
* ''[[Salix herbacea]]'' L.
* ''[[Salix hookeriana]]'' Barratt ex Hook.
* ''[[Salix hookeriana]]'' Barratt ex Hook.
* ''[[Salix hultenii]]''
* ''[[Salix hultenii]]''
* ''[[Salix integra]]'' Thunb.
* ''[[Salix integra]]'' Thunb.
* ''[[Salix interior]]''
* ''[[Salix interior]]''
* ''[[Salix japonica]]'' Thunb.
* ''[[Salix japonica]]'' Thunb.
* ''[[Salix jepsonii]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix jepsonii]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix jessoensis]]'' Seemen
* ''[[Salix jessoensis]]'' Seemen
* ''[[Salix koriyanagi]]'' Kimura ex Goerz
* ''[[Salix koriyanagi]]'' Kimura ex Goerz
* ''[[Salix kusanoi]]''
* ''[[Salix kusanoi]]''
* ''[[Salix laevigata]]'' Bebb
* ''[[Salix laevigata]]'' Bebb
* ''[[Salix lanata]]'' L.
* ''[[Salix lanata]]'' L.
* ''[[Salix lapponum]]'' L.
* ''[[Salix lapponum]]'' L.
* ''[[Salix lasiolepis]]'' Benth.
* ''[[Salix lasiolepis]]'' Benth.
* ''[[Salix lemmonii]]'' Bebb
* ''[[Salix lemmonii]]'' Bebb
* ''[[Salix libani]]''
* ''[[Salix libani]]''
* ''[[Salix ligulifolia]]'' C.R.Ball
* ''[[Salix ligulifolia]]'' C.R.Ball
89. lerroa: 89. lerroa:
* ''[[Salix monticola]]''
* ''[[Salix monticola]]''
* ''[[Salix mucronata]]''
* ''[[Salix mucronata]]''
* ''[[Salix myrsinifolia]]'' Salisb.
* ''[[Salix myrsinifolia]]'' Salisb.
* ''[[Salix myrtillifolia]]''
* ''[[Salix myrtillifolia]]''
* ''[[Salix myrtilloides]]'' L.
* ''[[Salix myrtilloides]]'' L.
* ''[[Salix nakamurana]]''
* ''[[Salix nakamurana]]''
* ''[[Salix nigra]]'' Marshall
* ''[[Salix nigra]]'' Marshall
* ''[[Salix orestera]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix orestera]]'' C.K.Schneid.
* ''[[Salix pentandra]]'' L.
* ''[[Salix pentandra]]'' L.
* ''[[Salix phylicifolia]]'' L.
* ''[[Salix phylicifolia]]'' L.
* ''[[Salix planifolia]]'' Pursh.
* ''[[Salix planifolia]]'' Pursh.
* ''[[Salix polaris]]'' Wahlenb.
* ''[[Salix polaris]]'' Wahlenb.
* ''[[Salix prolixa]]'' Andersson
* ''[[Salix prolixa]]'' Andersson
* ''[[Salix pulchra]]''
* ''[[Salix pulchra]]''
* ''[[Zume gorri|Salix purpurea]]'' L.&nbsp;– [[zume gorri]]a
* ''[[Zume gorri|Salix purpurea]]'' L.&nbsp;– [[zume gorri]]a
* ''[[Salix reinii]]''
* ''[[Salix reinii]]''
* ''[[Salix reticulata]]'' L.
* ''[[Salix reticulata]]'' L.
* ''[[Salix retusa]]''
* ''[[Salix retusa]]''
* ''[[Salix richardsonii]]''
* ''[[Salix richardsonii]]''
* ''[[Salix rorida]]'' Lacksch.
* ''[[Salix rorida]]'' Lacksch.
* ''[[Salix rupifraga]]''
* ''[[Salix rupifraga]]''
* ''[[Salix schwerinii]]'' E. L. Wolf
* ''[[Salix schwerinii]]'' E. L. Wolf
* ''[[Salix scouleriana]]'' Barratt ex Hook.
* ''[[Salix scouleriana]]'' Barratt ex Hook.
* ''[[Salix sepulcralis]]''
* ''[[Salix sepulcralis]]''
* ''[[Salix sericea]]'' Marshall
* ''[[Salix sericea]]'' Marshall
* ''[[Salix serissaefolia]]''
* ''[[Salix serissaefolia]]''
* ''[[Salix serissima]]'' (L. H. Bailey) Fernald
* ''[[Salix serissima]]'' (L. H. Bailey) Fernald
* ''[[Salix serpyllifolia]]''
* ''[[Salix serpyllifolia]]''
* ''[[Salix sessilifolia]]'' Nutt.
* ''[[Salix sessilifolia]]'' Nutt.
* ''[[Salix shiraii]]''
* ''[[Salix shiraii]]''
* ''[[Salix sieboldiana]]''
* ''[[Salix sieboldiana]]''
* ''[[Salix sitchensis]]'' C. A. Sanson ex Bong.
* ''[[Salix sitchensis]]'' C. A. Sanson ex Bong.
* ''[[Salix subfragilis]]''
* ''[[Salix subfragilis]]''
* ''[[Salix subopposita]]'' Miq.
* ''[[Salix subopposita]]'' Miq.
* ''[[Salix taraikensis]]''
* ''[[Salix taraikensis]]''
* ''[[Salix tarraconensis]]''
* ''[[Salix tarraconensis]]''
* ''[[Salix taxifolia]]'' Kunth
* ''[[Salix taxifolia]]'' Kunth
* ''[[Salix tetrasperma]]'' Roxb.
* ''[[Salix tetrasperma]]'' Roxb.
* ''[[Salix triandra]]'' L.&nbsp;– [[hiru estamineko sahats]]a
* ''[[Salix triandra]]'' L.&nbsp;– [[hiru estamineko sahats]]a
* ''[[Salix udensis]]'' Trautv. & C. A. Mey.
* ''[[Salix udensis]]'' Trautv. & C. A. Mey.
* ''[[Zume jator|Salix viminalis]]'' L.&nbsp;– [[zume jator]]ra edo [[zume jator|mihimena]]
* ''[[Zume jator|Salix viminalis]]'' L.&nbsp;– [[zume jator]]ra edo [[zume jator|mihimena]]
* ''[[Salix vulpina]]'' Andersson
* ''[[Salix vulpina]]'' Andersson
* ''[[Salix yezoalpina]]'' Koidz.
* ''[[Salix yezoalpina]]'' Koidz.
* ''[[Salix yoshinoi]]''
* ''[[Salix yoshinoi]]''
{{div col end}}
{{div col end}}

21:03, 24 urtarrila 2018ko berrikusketa

Sahats
Sailkapen zientifikoa
ErreinuaPlantae
OrdenaMalpighiales
FamiliaSalicaceae
Generoa Salix
Azpibanaketa
400 inguru.[1]
Datu orokorrak
Gizakiak ateratzen dizkion produktuakwillow wood (en) Itzuli eta willow (en) Itzuli

Sahatsak edo zumeak Salix generoko eta Salicaceae familiako zuhaitzak dira. Familia honetan, 350 espezie daude. Guztiek loratzen dute. Sahatsak, hainbat bariante aurkezten ditu. Honek, mundu zabalean egotea erraztarazi dio: Europan, Afrikan, Amerikan, Japonian...

Salix izen generikoa, zeltikozko "sal" (hurbil) eta "lis" (ura) hitzetatik omen dator, zona hezeetan hazteko joera baitu.

Deskribapena

Ipar Amerikako sahats beltzak (Salix nigra), 35 metroko altuera lor dezake. Kontrako aldean, (Salix herbacea) espeziekoaren garaiera, berriz, 8 zentimetrokoa da. Baina, ezagunena, Sahats negartia da. Bere gainaldea, zabala du, eta adar malguak[2], lurreranzko bidean izaten ditu. Hortik datorkio bere ohiko izena.

Erabilpenak

Zenbait sahats motaren kimu berriak (zumeak) saskiak eta otarrak egiteko erabiltzen dira.[3]. Industria farmazeutikoan du bere erabilpen ezagunenetako bat. Izan ere, bere enbor azaletik, aspirina ekoizten baita.

Espezie hautatuak

Salix generoaren barnean 400 espezie zuhaitz edo zuhaixka inguru daude[1]:

Erreferentziak

  1. a b Mabberley, D.J.. (1997). The Plant Book. Cambridge: Cambridge University Press.
  2. Lur entziklopedietatik hartua.
  3. Lur entziklopedietatik hartua.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Sahats Aldatu lotura Wikidatan
Wikispezieetan bada informazioa gehiago, gai hau dela eta: Salix