Txikipedia:Benjamin Franklin: berrikuspenen arteko aldeak
Orri berria: «'''Benjamin Franklin''' Benjamin Franklin ospetsu egin zen idazle, argitaratzaile, zientzialari eta asmatzaile izateagatik. Hala ere, oraindik ere ezagunagoa da politikoa izan zelako Ipar Ameriketako kolonietan eta Estatu Batuetan. Franklin Bostonen, AEB, jaio zen 1706ko urtarrilaren 17an. 10 urterekin utzi zuen eskola eta 12 urterekin anaiaren inprentan lan egiten hasi zen. 1723an Filadelfiara joan zen bizitzera, inprimatzaile gisa egiten zuen han lan. Haren argitalp...» |
No edit summary |
||
| 1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{Banner|Obverse of the series 2009 $100 Federal Reserve Note.jpg}} |
|||
'''Benjamin Franklin''' |
|||
[[Fitxategi:Benjamin Franklin 1767.jpg|440px|thumb|<center>Benjamin Franklin.]] |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | 1723an {{Txp|Filadelfia|Filadelfiara}} joan zen bizitzera, inprimatzaile-lanetan jarraitzeko. Haren argitalpenik ezagunena ''Poor Richard 's Almanack'' (Richard gaixoaren almanaka) izan zen. Almanakak Franklinen esaera barregarriak biltzen zituen. Honako hau zen ezagunetako bat: ''“Early to bed and early to rise, makes a man healthy, wealthy, and wise” ("Ohera goiz joan eta goiz jaikitzeak, gizona osasuntsu, aberats eta jakintsu bihurtzen du").'' |
||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | 1723an Filadelfiara joan zen bizitzera, inprimatzaile |
||
Franklinek hainbat zerbitzu publiko hasi zituen Filadelfian, suhiltzaileen departamendu bat, ospitale bat, aseguru-etxe bat eta liburutegi bat, besteak beste. Gainera, Franklinek eraikitako eskola bat Pennsylvaniako Unibertsitate bihurtu zen gerora. |
Franklinek hainbat zerbitzu publiko hasi zituen Filadelfian, suhiltzaileen departamendu bat, ospitale bat, aseguru-etxe bat eta liburutegi bat, besteak beste. Gainera, Franklinek eraikitako eskola bat Pennsylvaniako Unibertsitate bihurtu zen gerora. |
||
| ⚫ | Pentsalari zientifiko eta asmatzaile bikaina zen Franklin. Esate baterako, berogailua asmatu zuen, gelak berotzeko erabiltzen zena, eta baita bifokal deituriko bi fokuko {{Txp|betaurreko|betaurrekoak}} ere. {{Txp|Elektrizitate|Elektrizitatearekin}} egindako esperimentuek {{Txp|tximistorratz|tximistorratzaren}} asmakuntza ekarri zuten. Metalezko makila horrek eraikinak {{Txp|tximist|tximistetatik}} babesten ditu. |
||
| ⚫ | Franklin buruzagi politiko errespetatua izan zen {{Txp|Amerikako Iraultza|Amerikako Iraultzaren}} aurreko urteetan. 1765. urtean {{Txp|Erresuma Batua|Erresuma Batuko}} Parlamentuak Zigiluaren Legea onartu zuen, kolonietako inprimaketaren gaineko zerga bat. Legeak kolonoak haserretu zituen eta Franklinek britainiarrak konbentzitu zituen erretiratzeko. |
||
| ⚫ | Pentsalari zientifiko eta asmatzaile bikaina zen Franklin. Esate baterako, berogailua asmatu zuen, gelak berotzeko erabiltzen zena, eta baita bifokal deituriko bi fokuko betaurrekoak ere. Elektrizitatearekin egindako esperimentuek tximistorratzaren asmakuntza ekarri zuten. Metalezko makila horrek eraikinak tximistetatik babesten ditu. |
||
| ⚫ | Franklin buruzagi politiko errespetatua izan zen Amerikako Iraultzaren aurreko urteetan. 1765. urtean Erresuma Batuko Parlamentuak Zigiluaren Legea onartu zuen, kolonietako inprimaketaren gaineko zerga bat. Legeak kolonoak haserretu zituen eta Franklinek britainiarrak konbentzitu zituen erretiratzeko. |
||
1775ean, Britainia Handiarekiko gerra gero eta hurbilago zegoela, Franklinek Bigarren Kongresu Kontinentalean parte hartu zuen eta Ameriketako Estatu Batuetako Independentzia Aldarrikapena idazten lagundu. 1776an Frantziara bidaiatu zuen Iraultzarako laguntza bila eta gero, 1787an, Estatu Batuetako Konstituzioa sinatu zuen. |
1775ean, Britainia Handiarekiko gerra gero eta hurbilago zegoela, Franklinek Bigarren Kongresu Kontinentalean parte hartu zuen eta {{Txp|Ameriketako Estatu Batuetako Independentzia Aldarrikapena}} idazten lagundu. 1776an {{Txp|Frantzia|Frantziara}} bidaiatu zuen Iraultzarako laguntza bila eta gero, 1787an, Estatu Batuetako Konstituzioa sinatu zuen. |
||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Txikipedia]] |
|||
| ⚫ | |||
[[Kategoria:Txikipedia:Biografiak]] |
|||
Hauxe da oraingo bertsioa, 12:03, 17 iraila 2021 data duena
| 👶 Jaiotza 1706ko urtarrilaren 17a Boston |
💀 Heriotza 1790eko apirilaren 17a Filadelfia |
🔨 Lanbidea politikari |
📷 Argazkiak ikusi |
Benjamin Franklin XVIII. mendeko idazle, argitaratzaile, zientzialari eta asmatzaile estatubatuar bat izan zen. Hala ere, oraindik ere ezagunagoa da politikaria ere izan zelako Ipar Ameriketako kolonietan eta Estatu Batuetan.
Franklin Boston hirian jaio zen 1706ko urtarrilaren 17an. 10 urterekin utzi zuen eskola eta 12 urterekin anaiaren inprentan lan egiten hasi zen.
1723an Filadelfiara joan zen bizitzera, inprimatzaile-lanetan jarraitzeko. Haren argitalpenik ezagunena Poor Richard 's Almanack (Richard gaixoaren almanaka) izan zen. Almanakak Franklinen esaera barregarriak biltzen zituen. Honako hau zen ezagunetako bat: “Early to bed and early to rise, makes a man healthy, wealthy, and wise” ("Ohera goiz joan eta goiz jaikitzeak, gizona osasuntsu, aberats eta jakintsu bihurtzen du").
Franklinek hainbat zerbitzu publiko hasi zituen Filadelfian, suhiltzaileen departamendu bat, ospitale bat, aseguru-etxe bat eta liburutegi bat, besteak beste. Gainera, Franklinek eraikitako eskola bat Pennsylvaniako Unibertsitate bihurtu zen gerora.
Pentsalari zientifiko eta asmatzaile bikaina zen Franklin. Esate baterako, berogailua asmatu zuen, gelak berotzeko erabiltzen zena, eta baita bifokal deituriko bi fokuko betaurrekoak ere. Elektrizitatearekin egindako esperimentuek tximistorratzaren asmakuntza ekarri zuten. Metalezko makila horrek eraikinak tximistetatik babesten ditu.
Franklin buruzagi politiko errespetatua izan zen Amerikako Iraultzaren aurreko urteetan. 1765. urtean Erresuma Batuko Parlamentuak Zigiluaren Legea onartu zuen, kolonietako inprimaketaren gaineko zerga bat. Legeak kolonoak haserretu zituen eta Franklinek britainiarrak konbentzitu zituen erretiratzeko.
1775ean, Britainia Handiarekiko gerra gero eta hurbilago zegoela, Franklinek Bigarren Kongresu Kontinentalean parte hartu zuen eta Ameriketako Estatu Batuetako Independentzia Aldarrikapena idazten lagundu. 1776an Frantziara bidaiatu zuen Iraultzarako laguntza bila eta gero, 1787an, Estatu Batuetako Konstituzioa sinatu zuen.
Azken urteetan, Franklinek bere autobiografia idatzi zuen. Esklabotzarekin amaitzeko ere lan egin zuen. Filadelfian hil zen 1790eko apirilaren 17an.