Carlota Soldevila
| Carlota Soldevila | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Carlota Soldevila i Escandon |
| Jaiotza | Bartzelona, 1919 |
| Herrialdea |  Katalunia |
| Heriotza | Bartzelona, 2005eko otsailaren 9a (85/86 urte) |
| Familia | |
| Aita | Carles Soldevila i Zubiburu |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania katalana |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | aktorea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
  | |
.svg){kind=small}
Carlota Soldevila Escandon (Bartzelona, Katalunia 1929 - ibídem, 2005eko otsailaren 9a) kataluniar aktorea, idazlea eta antzerki-irakaslea izan zen.[1] Hainbat antzerki-konpainien sortzaileetako bat izan zen: Els Joglars (1962), Grup de Teatre Independent (1965), Teatre de l'Escorpí eta Teatre Lliure.[2][3]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bartzelonan jaio zen, Kataluniako familia intelektual burges batean. Carles Soldevila abokatu eta idazlearen alaba zen, letra katalanen erreferente bat.[3] 1999an hauxe azaldu zuen elkarrizketa batean:
«Lau neba-arreba ginen, eta kultura-prestakuntza berezia eman zigun, egia da. Batxilergoa etxean ikasi genuen, eta etxe-irakasle bat genuen amak oso bizio aristokratikoak baitzituen».[4]
15 urterekin gurasoekin Parisera joan zen, eta lau urtez erbesteratu ziren. Ondoren, abokatu-bulego batean eta Horta argitaletxean lan egin zuen. Berrogei urterekin hasi zuen antzerki-ibilbidea. Ezkondu egin zen eta 17 urte iraun zuen, senarrak —elkarrizketa batean kontatzen du— utzi zuen arte. Antzerkiak une zail horretan bizimoduari aurre egiten lagundu zion.[4]
Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aktore[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Antzerki-jarduera 36 urterekin hasi zuen, 1955ean Bartzelonako Elkarte Dramatikoan (ADB), San Lucas Zirkulu Artistikoaren sailean. 1963an itxi zuten arte lan egin zuen bertan.[2]
1962an, Els Joglars konpainiaren sortzaileetako bat izan zen (hasieran, mimo-talde bat) Albert Boadella eta Anton Font taldekideekin. Talde horretako kide izan zen 1969ra arte. Beste antzerki-talde batzuk ere sortu zituen, hala nola Grup de Teatre Independent, 1965ean, Francesc Nel·lo eta Fabià Puigserver-ekin, eta, 1974an, Teatre de l'Escorpi-arena, Josep Montanyès, Fabià Puigserver eta Guillem-Jordi Graells-ekin.
1976an, Teatre Lliureren sorreran parte hartu zuen, eta Bertolt Brecht, William Shakespeare, Jacques Offenbach, Jean Genet eta beste zenbaiten 30 lan inguru egin zituen. Joan Brossari[4][5] bereziki lotua, 1998an Brossa Espai Escènic-en lan egin zuen Carrer Sebastià[2] Gasch-en lanarekin.
Irakasle[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1971tik 1986ra gorputz adierazpeneko irakasle izan zen Bartzelonako Antzerki Institutuan, eta Ikasketa Batzorde Koordinatzaileko kide ere izan zen, Zuzendaritza eta Koordinazio Orokorreko ordezkari.
Carlota Soldevila sortzeko laguntzak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Lliure Carlota Soldevila aktore eta fundatzailearen jaiotzaren mendeurrena ospatzeko, 2019ko ekainean Egoitza Artistikoen Programa inauguratu zen. Programak autoretza kontzeptua edozein eszena-sortzaileri zabaltzeko eta belaunaldi berriei laguntza emateko borondatea du, sorkuntza kolektiboa eta autoretza bizia lau modalitatetan sustatzeko.
Carlota Soldevila sortzeko laguntzak posible dira Teatre eta Fundació Banc Sabadell erakundeen arteko lankidetzari esker.[6][7][8]
Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1996 Sant Jordi gurutzea.
- 1999 Bartzelonako Udalaren Merezimendu Artistikoaren Urrezko Domina[4]
Antzerkia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1955 Bartzelonako Antzerki Taldean (ADB) sartu zen.
- 1962 Els Joglars konpainiaren sortzaileetako bat izan zen, Albert Boadella eta Anton Font lagun zituela.
- 1965 Teatre Independendent-eko Gruparen fundatzaileetako bat izan zen Fabià Puigserver eta Francesc Nel·lo-rekin
- 1974 Teatre de l'Escorpiusen fundatzaileetako bat izan zen, Josep Montanyès, Guillem-Jordi Graells eta Fabià Puigserver-ekin batera.
- 1976 Teatre Lliureren sortzaileetako bat izan zen: Fabià Puigserver, Pere Planella eta Lluís Pasqual.
Aktore[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1976 Quiriquibú, Joan Brossarena, Zuzendaria Fabià Puigserver eta Guillem-Jordi Graells
- 1977 Ascensió i caiguda de la Ciutat de Mahagonny, Bertolt Brechtena. Zuzendaria Fabià Puigserver. Teatre Lliure
- 1978 Titus Andrònic , William Shakespearerena. Zuzendaria Fabià Puigserver. Teatre Lliure
- 1979 La bella Helena, Meilhac eta Halévyrena, Zuzendaria Pere Planella. Teatre Lliure
- 1983 Al vostre gust, William Shakespearerena. Zuzendaria Lluís Pasqual. Teatre Lliure
- 1985 Dels últims vespres del carnaval, Carlo Goldonirena. Zuzendaria Lluís Pasqual. Teatre Lliure
- 1986 Fulgor i mort de Joaquim Murieta, Pablo Nerudarena. Zuzendaria Fabià Puigserver. Teatre Lliure
- 1987 Lorenzaccio, Lorenzaccio, Alfred de Mussetena. Zuzendaria Lluís Pasqual. Teatre Lliure
- 1988 La bona persona de Sezuan, Bertolt Brechtena. Zuzendaria Fabià Puigserver. Teatre Lliure
- 1989 Les noces de Fígaro, Beaumarchaisena. Zuzendaria. Fabià Puigserver, Teatre Lliure
- 1990 Els gegants de la muntanya, Luigi Pirandellorena. Zuzendaria Xiscu Masó, Teatre Lliure
- 1997-98 Carrer Sebastià Gasch, Joan Brossarena. Zuzendaria Hermann Bonnín. Espai Brossa
- 1992 El parc, Botho Straussena. Zuzendaria Carme Portaceli. Teatre Lliure
Zinema[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1990 La femme et le pantin / La mujer y el pelele. Zuzendaria Mario Camus
- 1992 El diario de Lady M. Zuzendaria Alain Tanner
- 1997 Tic Tac . Zuzendaria Rosa Vergés
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ (Ingelesez) «Carlota Soldevila | Actress, Writer, Costume and Wardrobe Department» IMDb (Noiz kontsultatua: 2023-10-03).
- ↑ a b c «Teatralnet - Novetats editorials» www.teatral.net.
- ↑ a b (Katalanez) Teatre, Institut del. «Carlota Soldevila Escandon» www.institutdelteatre.cat (Noiz kontsultatua: 2023-10-03).
- ↑ a b c d Núria Escur. (1999). Carlota Soldevila: El prestigi teatral. Barcelona. Metròpolis Mediterrània.
- ↑ «Carlota Soldevila, cofundadora de Els Joglars» www.elmundo.es.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Ayudas a la creación Carlota Soldevila» www.teatrelliure.com (Noiz kontsultatua: 2023-10-03).
- ↑ (Gaztelaniaz) Artezblai. (2020-05-04). «El Teatre Lliure convoca una nueva línea de Ayudas a la creación Carlota Soldevila» Artezblai (Noiz kontsultatua: 2023-10-03).
- ↑ «Talento joven y teatro. Ayudas a la creación Carlota Soldevila. – Fundación Banco Sabadell» www.fundacionbancosabadell.com (Noiz kontsultatua: 2023-10-03).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- (katalana) Carlota Soldevilaren biografia
