Cicely Hamilton

Wikipedia, Entziklopedia askea
Cicely Hamilton

(1907)
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakCicely Mary Hammill
JaiotzaSussex Gardens (en) Itzuli eta Paddington, 1872ko ekainaren 15a
Herrialdea Erresuma Batua
 Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua  1927ko apirilaren 12a)
HeriotzaChelsea, 1952ko abenduaren 6a (80 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakeleberrigilea, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, aktorea, sufragettea, kazetaria eta editorea
Lan nabarmenak
KidetzaEmakumeen Batasun Sozial eta Politikoa
IMDB: nm0357791 IBDB: 4842
IMSLP: Category:Hamilton,_Cicely Edit the value on Wikidata

Cicely Mary Hamilton, jaiotzaz Cicely Hammill (Sussex Gardens/ Paddington, Erresuma Batua, 1872ko ekainaren 15a - Chelsea, Britainia Handia eta Irlandako Batua, 1952ko abenduaren 6a) britainiar aktorea, idazlea, kazetaria, sufragista eta feminista izan zen. Errresuma Batuko emakumeen sufragioaren aldeko borrokan parte hartu zuen. Batez ere How the Vote was Won (Zelan irabazi zen botoa) lan feministarengatik da ezaguna. Lan horretan, emakumeak greban daudenean, sufragisten aurka dagoen gizonezko batek iritzia aldatzen du. Halaber, A Pageant of Great Women (Emakume handien desfilea) (1909) sufragio-lan adierazgarrienetako baten egilea ere bada. Jane Austenen pertsonaia bere "Emakume erudituak" laneko bat zen.[1][2][3]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1872an jaio zen Paddington herrian, gero, 1965ean Londresekin elkartu zena. Jaiotzaz Cicely Hammill izena zuen. Maude Mary eta Denzil Hammilanen lau seme-alabetatik nagusiena zen. Malvern, Worcestershire eta Bad Homburg vor der Höheren ikasi zuen.[4] Adopziozko gurasoek hazi zuten Hammill, ama desagertu egin zen eta.[3]

Lan ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Irakaskuntzan denboraldi labur bat egin ondoren, hainbat tokitan biraka zebilen konpainia batean aritu zen. Familia aintzat hartuta, "Cicely Hamilton" goitizena hartu zuen. Drama idatzi zuen, gai feministak barne, eta arrakasta handia izan zuen antzerki komertzialean. George Bernard Shaw-en Fanny's First Play-ren interpretazioan egindako lanarengatik goraipatu zuten Hamilton.[3]

1908an, berak eta Bessie Hattonek Women Writers’ Suffrage League sortu zuten, eta 400 kide inguru izan zituen, besteak beste, Ivy Compton-Burnett, Sarah Grand, Violet Hunt, Marie Belloc Lowndes, Alice Meynell, Olive Schreininn, Evelyn Sharp, May Sinclair eta Margaret Louisa Woods. Sinclair-ek idatzitako kanpainako literatura sortu zuen, besteak beste, eta gizonezko ezagun asko bildu zituen.

Hamiltonek "The march of the Women" (Emakumeen martxa) idatzi zuen, 1910ean Ethel Smythek Emakumeen Batasun Sozial eta Politikorako konposatu zuen abestia, eta lehen aldiz jo zuten "At Home" (Etxean) batean Suffolk Street Galleriesen, Pall Mall-en, "Ostiral beltzean", atxilotutako emakumeen askapena ospatzeko.

Cicely Hailton, 1910eko hamarkadako Lena Connellek egindako argazkia

Irratiaren aurreko egunetan, mezu bat gizarteari helarazteko eta eztabaidatzeko modu eraginkor bat herrialde osoan ordezka zitezkeen lan laburrak egitea zen, eta halaxe sortu zen drama sufragista. Elizabeth Robins eta How the Vote Was Won (Zelan irabazi zen botoa) Cicely Hamilton eta Christopher St. Johnena generoaren bi adibide nagusi dira.[5] Hamiltonek A Pageant of Great Women (Emakume handien desfilea) antzerki-lana ere idatzi zuen, arrakasta handiko emakumeen sufragioari buruzkoa, bere lagun Edith Craig antzerki-zuzendariaren ideietan oinarritua. Hamiltonek Woman interpretatu zuen, eta Craigek Rosa Bonheur margolaria interpretatu zuen, obraren 50 emakume handietako bat.[6] Lena Connellek egindako aktore nagusien argazkiak saldu egin ziren sufragioaren kausari laguntzeko, eta Connellek irudiak erakutsi zituen 1910/11n Royal Photographic Societyn. Erresuma Batuan zehar egin zen obra 1909tik Lehen Mundu Gerrara arte.[6] Hamilton Craig-en (Pioneer Players) antzerki-elkarteko kidea zen. Jack and Jill and a Friend (Jack eta Jill eta lagun bat) lana Pioneer Playersen lehen ekoizpeneko hiru lanetako bat izan zen 1911ko maiatzean.[7] Hamilton izan zen inspirazio emakumezko ikasle gazteentzat, sufragioa babesten zutenentzat, hala nola Winifred Starbuck, zeinak Hamiltonen eta beste lider batzuen argazkiak baitzituen bere idazmahaian marko more, zuri eta berdeetan, eta, gero, berak parte hartu zuen eskolako protesta batean grafitiekin eta eskola-erregistroak eta kanpaitxoa ezkutatuta, emakumeen sufragioaren aldeko autoritateari aurre egiteko modu arinagoa.

Lehen Mundu Gerran, Hamiltonek erizaintzako zainketen antolaketan lan egin zuen hasiera batean, Parisetik hurbil, emakume eskoziarren anbulantzia-zerbitzuarekin, eta gero armadarekin elkartu zen laguntzaile lanetan.[3] Ondoren, antzerki-konpainia bat osatu zuen, tropak entretenitzeko. Gerraren ondoren, kazetari independente gisa idatzi zuen, bereziki jaiotza-kontrolari buruz, eta Genevako Sufragio Internazionaleko Biltzarreko prentsa-arduraduna izan zen, baita Birmingham Repertory Companyko dramagile ere.[3] 1923an Lena Ashwell Players Ltd sortu zenean, Hamilton zuzendarietako bat zen. Beste hirurak Lena Ashwell, Esme Church eta Marion Fawcett izan ziren. Hiru horiek enpresako antzerki-zuzendariak ziren.

Hamilton Time and Tide aldizkariko ohiko kolaboratzailea izan zen, eta Six Point Group feministaren kide aktiboa. Six Point Groupek taldeak haurren, alargunen eta ama ezkongabeen eskubideen aldeko kanpaina egiten zuen, baita haurren tutoretza-berdintasuna eta ordainsari-berdintasuna hezkuntzan eta administrazio publikoan ere.[3][8] 1938an pentsio bat eman zioten. EM Delafield-en laguna zen, eta Provincial Lady de Delafield[9] liburuetako "Emma Hay"ren eredua delakoan daude.

HamiltonenTheodore Savage (1922, vt. Lest Ye Die 1928) zientzia-fikziozko eleberria da, gerra batek suntsitutako Britainia Handi bati buruzkoa.

Hamiltonen Life Errant autobiografia 1935ean argitaratu zen. Chelsea-n hil zen 1952an.

Finborough Theatre museoak Hamiltonen 'Just to Get Married' lanaren Londresko lehen ekoizpena aurkeztu zuen, 100 urte baino gehiagoan. The Times, The Observer, Evening Standard eta The New York Times-en kritika positiboak jaso zituen (4 izar).[10][11][12][13]

Seguruenik, "Emakumeen desfile handia" lana, aktoreen Liga sufragistak interpretatua.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Women's Freedom League meeting, 1909.02.19
Marriage as a trade book-frontispiece, 1909
  • The Traveller Returns (1906)
  • Diana of Dobson's (nobela, 1908)
  • Women's Votes (1908)
  • Marriage as a Trade (1909)
  • How the Vote was Won (1909)
  • A Pageant of Great Women (1910)
  • Just to Get Married (1911)
  • Jack and Jill and a Friend (1911)
  • William - an Englishman (1920) nobela (Reprinted by Persephone Books in 1999)
  • The Child in Flanders: A Nativity Play (1922)
  • Theodore Savage: A Story of the Past or the Future (1922)
  • The Old Adam (1924)
  • Non-Combatant (1924)
  • The Human Factor (1925)
  • The Old Vic (1926) Lilian Baylisekin
  • Lest Ye Die (1928)
  • Modern Germanies, as seen by an Englishwoman (1931)
  • Modern Italy, as seen by an Englishwoman (1932)
  • Modern France, as seen by an Englishwoman (1933)
  • Little Arthur's History of the Twentieth Century (1933)
  • Modern Russia, as seen by an Englishwoman (1934)
  • Modern Austria, as seen by an Englishwoman (1935)
  • Life Errant (1935) autobiografia
  • Modern Ireland, as seen by an Englishwoman (1936)
  • Modern Scotland, as seen by an Englishwoman (1937)
  • Modern England, as seen by an Englishwoman (1938)
  • Modern Sweden, as seen by an Englishwoman (1939)
  • The Englishwoman (1940)
  • Lament for Democracy (1940)
  • The Beggar Prince (1944)
  • Holland To-day (1950)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Hernández, Publicado por Hortensia. Cicely Hamilton sufragista, actriz y peridista. (Noiz kontsultatua: 2023-12-13).
  2. ↑ Blodgett, Harriet. (1990). «Cicely Hamilton, Independent Feminist» Frontiers: A Journal of Women Studies 11 (2/3): 99–104.  doi:10.2307/3346832. ISSN 0160-9009. (Noiz kontsultatua: 2023-12-13).
  3. ↑ a b c d e f Lisa Shariari, "Hamilton, Cicely" in Faye Hammill, Ashlie Sponenberg and Esme Miskimmin (ed.), Encyclopedia of British Women's Writing, 1900-1950. Basingstoke : Palgrave Macmillan, 2006. ISBN 9781403916921 (pp. 105-6)
  4. ↑ «Hamilton [née Hammill, (Mary) Cicely (1872–1952), writer and campaigner for women's rights»] Oxford Dictionary of National Biography  doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-38633..
  5. ↑ Maroula Joannou & June Purvis, The Women's Suffrage Movement: New Feminist Perspectives (Manchester University Press, 1998), 127
  6. ↑ a b Cockin, Katharine. Edith Craig (1869–1947): Dramatic Lives, Cassell (1998).
  7. ↑ Cockin, Katharine. Women and Theatre in the Age of Suffrage: The Pioneer Players 1911–25, Palgrave (2001)
  8. ↑ Anne Logan, Feminism and criminal justice : a historical perspective. New York : Palgrave Macmillan, 2008. ISBN 9780230584136 (pp. 24-5)
  9. ↑ «EM Delafield Who's Who» www.starcourse.org.
  10. ↑ Treneman, Ann. (2017-08-01). Theatre review: Just to Get Married at the Finborough Theatre, SW10. ISSN 0140-0460..
  11. ↑ Clapp, Susannah. (2017-08-06). «Just to Get Married; Road review – fire and anxiety» The Guardian.
  12. ↑ «Just to Get Married, theatre review: Catch this now or risk waiting a century | London Evening Standard» web.archive.org 2017-08-23.
  13. ↑ Brantley, Ben. (2017-08-07). Women Without Options and Spoiled for Choice. ISSN 0362-4331..

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Bleiler, Everett (1948). The Checklist of Fantastic Literature. Chicago: Shasta Publishers. p. 112. 
  • Lis Whitelaw (1990) Bizitza eta garai bihurriak de Cicely Hamilton

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Cicely_Hamilton&oldid=9668979"(e)tik eskuratuta