Hubertine Auclert

Hubertine Auclert
	; Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturak	Marie Anne Hubertine Auclert
Jaiotza	Saint-Priest-en-Murat, 1848ko apirilaren 10a
Herrialdea	Frantzia
Heriotza	Parisko 11. barrutia, 1914ko apirilaren 8a (65 urte)
Hobiratze lekua	Père Lachaise hilerria
Jarduerak
Jarduerak	kazetaria, emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea, editorea, sufragista eta liburuzaina

Hubertine Auclert (Tilly, Sant-Priest-en-Murat^[1] (Allier), 1848 – Paris, 1914ko apirilaren 8a) kazetaria izan zen, mugimendu feministaren aitzindaria eta Frantziako lehen sufragista.^[2] Ingalaterrako "suffragetteen" metodoak imitatuz, Auclertek probokazioa eta desobedientzia zibila egin zituen: zergen greba, zentsua errefusatzea, hauteskunde-zerrendetan inskribatzea, etab.^[3] Lehena izan zen "feminismo" terminoa 1882an erabiltzen, gaur egun emakumeen egoera hobetzeko borroka gisa definitzen den testuinguruan. Emakumezko hizkeran lekuko, abokatu, hautesle, diputatu eta antzeko hitzak erabiltzeko ere eskatu zuen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen urteak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gizarte-maila oneko familia batean jaio zen, zazpi neba-arrebetatik bosgarrena. Aita, baserritar errepublikano aberatsa, Sant-Priest-en-Murateko alkate izan zen 1848an Frantziako bigarren Errepublikaren hasieran. Napoleon Bonaparteren 1852ko estatu-kolpearen ondoren kargutik kendu zuten, eta Bigarren Inperioren aurkari anker bihurtu zen.

Bederatzi urte zituela, ikastetxe erlijioso batean sartu zuten, eta han egin zituen ikasketak. Aita hamahiru urte zituela hil zen, eta, oso sinestedun izanik, Paulgo San Vincente kongregazioan erlijio-ordena jartzea pentsatu zuen, baina ez zuten onartu.

1864an komentutik alde egin zuen, osabaren etxean amarekin ostatu hartzeko. 1866an ama hil zenean nebak komentu batean sartu zuen Montluçonen. Monjek independenteegia zela uste zuten, eta 1869an bigarren aldiz bota zuten monako-bizitzatik. Justifikaziorik gabeko gaitzespen horrek erresumindu antiklerikala eragiten zion.

Borroka[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Libre eta materialki independente — gurasoen herentzia jaso zuen —, kausa errepublikarra eta emakumeen askatasunaren aldeko borroka aukeratu zuen, Napoleonen kodeko legeen berrikuspenetik abiatuta:

Ia jaiotzetik naiz errebelde bat emakumeak menpean egotearen aurka beti, gizonak haurtzarotik izutu ninduen eta emakumearenganako zuen basakeriak laster eraman ninduen nire sexuarentzat independentzia eta begirunea aldarrikatzera.

Napoleon III.aren erorketak eta Hirugarren Errepublikaren etorrerak hezkuntzaren, emakumeentzako independentzia ekonomikoaren, dibortzioaren, bozkatzeko eskubidearen eta abarren aldeko Napoleonen kodean aldaketak eskatzen zituzten emakumeen aktibismoari bidea irekitzen zioten unean iritsi zen Parisa. Izan ziren

Léon Richer kazetari, masoi eta librepentsalari feministak, komentutik irtetean, Borbonesadetik Parisera nire sexuaren askatasunaren alde borrokatzera etorrarazi nindutenak antolatutako banketeetan emandako hitzaldien oihartzunak.

Parisen ahizparen etxean bizi izan zen eta emakumeen eskubideen alde elkartean sartu zen. Elkartea 1877an desegin zen, baina Frantziako Emakumeen Zuzenbidearen aldeko Liga izena hartu zuen, Victor Hugo ohorezko lehendakari zela eta, Léon Richerrek eta Maria Deraismesek bultzatuta. Hubertine bere burua «feminista» izendatu zuen lehen aktibista frantsesa izan zen

Frantziako mugimendu feministak bere ekintza gehienbat lege-aldaketetara bideratu zuen bitartean, Auclertek hauteskundeetan aurkezteko eskubidea eskatu zien emakumeei, argudiatuz lege bidegabeak ez zirela inoiz bozkatuko legegileen ahotsak entzun izan balira.

Victor Hugok Emakumeen etorkizuna (Avenir des femmes) egunkarian parte hartzea proposatu zion, Léon Richerrek eta Maria Draismesek zuzenduta.^[4] Auclert mugimenduan sartu zen, emakumeen eskubideak eta, bereziki, bozkatzeko eskubidea erradikalago defendatzeko. 1876an Emakumeen eskubidea elkartea sortu zuen helburu horrekin, eta 1883an Emakumeen sufragioa izena hartu zuen elkarteak.

1877ko udaberrian Frantziako emakumeei dei egin zien:

Frantziako emakumeek ere aldarrikatzeko eskubideak ditugu: axolagabekeriatik eta inertziatik irteteko garaia da, umiliatzen gaituzten aurreiritzi eta legeen aurka protesta egiteko. Batu ditzagun gure ahaleginak, elkartu gaitezen, proletarioen ereduak interpelatu egiten gaitu, jakin dezagun haiek bezala emantzipatzen!

1878an, Auclert-en proposamena gorabehera, Parisen egin zen Emakumeen eskubideei buruzko Nazioarteko Kongresuak ez zuen emakumeen sufragioa babestu.

Mugimendu sozialistaren aldeko apustua egin zuen orduan, eta Marseillan 1879ko urrian egin zen langileen hirugarren kongresu nazionalean parte hartu zuen. Han, txosten luze bat aurkeztu zuen, eta hauxe esan zuen:

«Emakumeak gutxiagotasun-egoeran mantentzen dituen errepublika batek ezingo ditu gizon berdinak egin».

Ohartarazpen argia izan arren, pentsamolde proletarioak ez ziren harkorrak izan.

1880an zergen greba antolatu zuen, legezko ordezkaritzarik ez zegoenez, emakumeek ez zutela zergarik ordaindu behar defendatu zuen. Kontseilari juridikoetako bat Antonin Lévrier abokatua izan zen, eta harekin ezkondu zen 1887an. 1881eko apirilaren 8an, jurisdikzio administratibo gorenak atzera bota zuen bere eskaera, eta Hubertine Auclertek amore eman behar izan zuen agente judizialak bere etxera iristsi zirenean eta zigilua jarri ziotenean.

1881eko otsailaren 13an La Cittoyenne (La Ciudadana) kaleratu zuen. Mugimendu feministako elitearen laguntza jaso zuen, besteak beste, Caroline Rémy idazle eta kazetari libertarioarena, Séverine izenez ezaguna, eta María Bashkirtseff idazle eta artistarena. Hainbat artikulu idatzi zituen horretarako. Bere garaikideek nahiago zuten urrats txikien estrategia bat, lehenbizi eskubide zibilen berdintasuna aldarrikatuz, baina Auclertek emakumeen eskubide politikoen alde militatzea aukeratu zuen.^[4]

1884. urtean, Auclertek dibortzioaren legea salatu zuen, soldata gordetzen uzten ez zaien emakumeen aurkako bereizkeria nabarmenaren ondorioz, eta, orduan, ondasunen banantzea zuten ezkontideen arteko ezkontza-kontratuaren ideia erradikala proposatu zuen.^[4]

Hubertine Auclertek borroka feministan ere berritu zuen, hitz batzuen feminizazioa eskatuz (lekukoa, abokatua, hauteslea, diputatua, etab.).).

1888an, Aljerian finkatu zen lau urtez senarrarekin, Parisa itzuli aurretik. Auclert behartuta egon zen Herritarraren esperientzia bukatzera, finantza arrazoiengatik, eta bere aktibismoarekin jarraitu zuen.

1894an, Édouard Drumont kazetariak kaleratutako La Libre Palabra egunkariarekin kolaboratu zuen.

1900ean, Frantziarren Kontseilu Nazionalaren sorreran parte hartu zuen. Erakunde hori Frantziako talde feministak federatzeko sortu zen, eta, handik laster, emakumeen botoa babestu zuen. Aljerian egon ondoren, Emakume arabiarrak argitaratu zuen urte hartan. Lan horretan, emakume horien zama bikoitza salatu zuen: antzinako tradizioarena eta kolonialismoarena.^[4]^[4]

1908an, frantses ezkonduek beren soldaten kontrola lortu zuten azkenean, baina Auclertek (60 urte zituen jada) berdintasun osoa aldarrikatzen jarraitu zuen, eta zenbait ekintza egin zituen emakumeen aurkako bereizkeriaren arreta erakartzeko. Urte hartako udal-hauteskundeetan, kutxa bat hautsi zuen sinbolikoki Parisen. 1910eko apirilaren 24an, Marguerite Duranekin estrategia eginez eta agintariei desafio eginez, lege-hauteskundeetarako hautagai aurkeztu zen. Haren ondotik beste bi emakume etorri ziren: Renée Mortier eta Gabrielle Chapuis. Baztertu egin ziren hautagaiak.

Ohiko argudioen artean zegoen Joana Arc-ekoari omenaldia egitea eta borroka feministaren sinbolo bihurtzea: «Joana Arc-ekoa feminismoaren pertsonalizazioa izan zen, ez zituen ez usadioak ez boteretsuen autoritatea kontuan hartu, eta, gizonak gorabehera, gizonen eskubideak erabili zituen herrialdea salbatzeko».

Hubertine Auclert emakume frantziarren eskubideen mugimenduaren historiako pertsonaia nagusitzat hartu zen, eta hil arte jarraitu zuen bere aktibismoarekin. Parisko Père-Lachaise hilerrian lurperatu zuten, 49. dibisioan. Bere hilobiaren gaineko eskulturak «emakumeen sufragioa» oroitarazten du .