Mary Richardson

Wikipedia, Entziklopedia askea
Mary Richardson

Bizitza
JaiotzaIngalaterra, 1889
Herrialdea Erresuma Batua
 Kanada
HeriotzaHastings1961eko azaroaren 7a (71/72 urte)
Hezkuntza
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakpolitikaria, sufragettea eta sufragista
Jasotako sariak
KidetzaEmakumeen Batasun Sozial eta Politikoa
Sinesmenak eta ideologia
Alderdi politikoaBritish Union of Fascists (en) Itzuli

Mary Raleigh Richardson (Ingalaterra, 1889 - Hastings, 1961eko azaroaren 7a) kanadiar sufragista militantea izan zen, emakumeen boto-eskubidea lortzeko 1910-1930 urteetan, Erresuma Batuan. Lehenik, joera komunistakoa, Richardson urte batzuez British Union of Fascists-en figura bihurtu zen, emakume-sekzioaren arduradun gisa. Berehala utzi zuen mugimendu hura, emakumeen auziari buruzko zintzotasun faltagatik etsita, eta jarduera militanteetatik erretiratu zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Mugimendu feministarekin bat egin zuen, 1910eko Ostiral Beltzeko gertaeren lekuko izan ondoren, agintariek debekatutako manifestazio batean poliziek eta oinezkoek emakume militanteak jo zituztenean.[1]

Sufragista garrantzitsuenetakotzat jotzen da, eta bederatzi aldiz atxilotu zuten bi urtean, eta bortxaz elikatu zen gose-greba batean. Emmeline Pankhurst WSPUko buruak domina eman zion zoriontzeko.[1] Halaber, Londresko gotzaina konbentzitzen saiatu zen, emakumeen boto-eskubidearen alde egiteko. George V.a erregeari eskaera bat aurkeztu zion, haren karruselaren estribura salto eginez.

Bereziki ospetsu egin zen 1914ko martxoaren 10ean, Velasquezen Venus ispilukoa koadroa xehatu ondoren, Londresko National Galleryn: zazpi ebaki egin zizkion.[2] Protesta egin nahi zuen, Emmeline Pankhurst bortxaz elikatzen ari baitziren kartzelan. Orduan, "Mary haustailea" izena ezarri zioten. Era horretako ekintza mediatikoen helburua zen prentsaren arreta eta jendearen laguntza erakartzea emakumeen sufragioaren kausara; hala ere, emakumeen boto-eskubidearen aldeko elkarte gehienek ekintza bortitza gaitzesten zuten.[1]

1920ko hamarkadan, Sylvia Pankhurstekin elkartu zen Londresko East End auzoan, eta harekin lan egin zuen “asmo sozial eta erlijiosoko obedientzia komunistako komentua” sortzeko.[1]

Lau aldiz aurkeztu zen hauteskunde legegileetara Alderdi Laboristarekin (1922, 1924, 1926 eta 1931). Gero, Oswald Mosley eskuin muturreko politikariaren New Party alderdiarekin bat egin zuen, eta, gero, 1934an, British Union of Fascists (BUF) delakoarekin, emakume-adarraren arduradunetako bat bihurtu zen.[3] Urtebete baino gehiagoz egon zen han.[1] Mary Sophia Allen eta Norah Elam sufragistak ere batu ziren alderdi faxistara.[1]

1953an argitaratu zuen Laugh a Defiance bere autobiografia, iragan faxista aipatu gabe.[1]

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b c d e f g Myriam Boussahba-Bravard, « Les suffragettes de l’époque édouardienne et l’idéologie d’extrême droite dans l’entre-deux-guerres », in Philippe Vervaecke, À droite de la droite : Droites radicales en France et en Grande-Bretagne au XX×10{{{1}}} siècle, Presses universitaires du Septentrion, 2012.
  2. « Une paire de fesses tailladée au hachoir », Libération, 8/07/2015 (article d'Agnès Giard).
  3. Hilda Kean, « Suffrage Autobiography: a Study of Mary Richardson – Suffragette, Socialist and Fascist », in Eustance, Ryan and Ugolini (ed.), A Suffrage Reader, pp. 177-189.

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Julie Gottlieb, Feminine Fascism: Women in Britain's Fascist Movement, 1923-1945, I.B. Tauris, 2000.
  • Hilda Kean, “Suffrage Autobiography: a Study of Mary Richardson – Suffragette, Socialist and Fascist”, in Eustance, Ryan and Ugolini (arg. ), A Suffrage Reader, or. 177-189.

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]