Monti (Erroma)

Monti; R. I Monti
	Erromako Rioniak
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Italia
Eskualdea	Lazio
Italiako hiri metropolitarra	Erromako hiri metropolitarra
Hiria	Erroma
Izen ofiziala	Monti
Jatorrizko izena	R. I Monti
Geografia
Koordenatuak	41°53′42″N 12°29′21″E / 41.894962°N 12.4892253°E
Azalera	1.6508 km²
Mugakideak	Trevi, Castro Pretorio, Esquilino, Tuscolano (en) , Appio-Latino (en) , Celio eta Campitelli
Demografia
Biztanleria	12.192 (2020ko abenduaren 31); Adierazpen errorea: Ustekabeko < eragileaEspresio akatsa: Ez dago operadorerik -(r)entzat
Dentsitatea	7.385,51 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	XIII. mendea
Telefono aurrizkia	06
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Matrikula	RM

Monti Erroma hiriko alde historikoa (I municipioa) osatzen duten hogeita bi rionietan lehenengoa da. Koliseoa, Erromatar foroa, Santa Maria Nagusia eta Done Joan Laterangoaren basilika dira bertan kokaturiko ondasun aipagarrienak.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Izenak mendiak esan nahi du, izan ere bertan kokatzen dira Erromako zazpi muinoen arteko bi, Eskilino eta Viminal, eta hauetaz gain Kirinal eta Zelioren zati batzuk. Tiber ibaiaren eskuinaldean kokaturik dago.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Aintzina hiriko eremurik populatuenetakoa izan zen, bertan zeuden Erromatar foroa eta Subura auzo marginal baina oso populatua.

Erdi Aroan ordea erromatar garaiko akueduktoak oso kaltetuak zeuden eta ura mendietara garraiatzea neketsua zenez biztanleria nabarmen murriztu zen. Horretaz gain Vatikanoa kristauen erdigune bihurtu zen eta bertatik oso urruti zegoen. Mahastiak ugari landatu ziren eta merkatuetako baratze ugari ere ezarri ziren bertan. Done Joan Laterangoaren basilikak erromes ugari erakartzen zituenez eremua ez zen erabat hustu. Auzo honetan bizi zirenei monticiani esaten zitzaien ("menditarrak") eta identitate indartsua eratu zuten, gainerako erromatarrekiko hizkera berezia ere garatzeraino.

1861 urtean Erroma Italia bateratuko erresumako hiriburu izendatu zutenean eremu berrien urbanizazioa abiatu zen. XX mendeko erregimen faxistak bide berari jarraitu zion eta Montiren zatirik handienak 1924 eta 1936 artean eraiki ziren, Via dei Fori Imperiali etorbide berria ardatz hartuta.