Oumou Sangaré

Oumou Sangaré
	; (2018) Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Bamako, 1968ko otsailaren 12a (56 urte)
Herrialdea	Mali
Hezkuntza
Hizkuntzak	frantsesa; Banbara hizkuntza
Jarduerak
Jarduerak	abeslaria eta kantugilea
Jasotako sariak	ikusi OkayAfrica 100 Women (2018) ; Arte eta letren komendadorea (1998) ; Commander of the National Order of Mali (2015eko urtarrilaren 19a) ; Rolf Schock Prizes (2024) ;
Genero artistikoa	Wassoulou music (en) ; music of Africa (en) ; world musica
Musika instrumentua	ahotsa
Diskoetxea	World Circuit (en) ; No Format!; Nonesuch
	oumousangare.co.uk

Oumou Sangaré (Bamako, 1968ko otsailaren 25a) Mali hegoaldeko wassoulou musika abeslaria da.

Biografia

Aminata Diakité abeslaria zuen ama eta Sidiki Sangaré aita, biak ala biak Wassolou eskualdekoak, Niger ibaiaren hegoaldean^[1]. Oumou 1968an Bamako hiriburuan jaio zen eta bi urte zituela aitak emazte berria hartu eta Boli Kostara alde egin zuen bera eta haurdun zegoen ama Malin utzita^[1]. Oumouk eskola utzi behar izan zuen eta kaleetan abesten hasi zen amari laguntzeko. 1973an haurrentzako abesti lehiaketa irabazi zuen Bamakon eta milaka pertsonan aurrean abestu zuen hiriko estadioan^[2].

16 urte zituela Djoliba perkusio taldearekin nazioarteko bira zabala egin zuen, Frantzia, Alemania, Herbehereak eta Karibe aldeko hainbat tokitan kontzertuak emanez^[2]. Bira amaitu ondoren Bamakora itzuli eta Oumou Sangarék bere musika talde propioa sortu zuen^[2].

Amadou Ba Guindo maliar musikariak lagunduta 1990an Moussolou ("emakumeak") diskoa ateratzea lortu zuen eta Afrikan arrakasta handia izan zuen, 200.000 kopia saldu baitziren. Ordutik aurrera munduko jaialdi garrantzitsu askotan abestu izan du, Melbournen, Roskilden, Gnaouan, Oslon... 1995 urtean Baaba Maal, Femi Kuti eta Boukman Eksperyansekin bira entzutetsua egin zuen. 2003 urtean bere abestien bilduma atera zuen Oumou izeneko disko bikoitz batean.

Aktibismoa

Oumou Sangaréren hitzek emakumezko afrikarren bizipenak kontatzen dituzte eta haurren ezkontzak eta poligamia salatzen dituzte.

2001 urtean UNESCOk musikaren saria eman zion bere musikarekin bakearen alde eta jende desberdinen elkartasunaren alde egindako lanarengatik^[3]. 2003an FAO-ren enbaxadore bihurtu zen. Baina Ouomou Sangarék ez du politikaria izan nahi, "artista zarenean askea zara edozer egin eta esateko, baina politikaria zarenean gorago daudenen aginduak bete behar dituzu"^[4].

2017 urtean WOMEX saria jaso zuen bere musikarekin emakumezkoen eskubideak aldarrikatzeagatik^[5].

Enpresaria

Maliko abeslari handienetakoa izateaz gain arrakastadun enpresaria ere bada. Bamakon Wassoulou hotelaren jabea da eta sarritan abesten du bertan. Bera ere hotela eraikitzeko lanetan aritu zen, emakumezkoei erakusteko lan eginez beren bizitza hobetu dezaketela.

"Oum Sang" izeneko autoa ere atera du, enpresa txinatar batek egin duena eta berea den Gonow Oum Sang konpainiak saltzen duena^[1].

Diskografia

Moussolou (1990)
Ko Sira (1993) - Malin Bi Furu izena izan zuen
Worotan (1996) - Malin Denw izena izan zuen
Laban (2001)
Oumou (2003) - bi CD dituen bilduma
Seya (2009)
Mogoya (2017)
Timbuktu (2022)

Sariak

IMC-UNESCO International Music Prize (2001)
Grammy Sariak:
- 2010: Munduko musika garaikideko diskorik onenerako izendapèna jaso zuen Seya diskoarengatik.
- 2011: Pop kolabrazio onenarengatik saria jaso zuen munduko hainbat abeslarirekin batera Imagine abestiarengatik^[6].
WOMEX saria artistarik onenari (2017)

Erreferentziak

↑ ^a ^b ^c (Ingelesez) «Oumou Sangare - The songbird of Africa» The Independent 2009-01-23 (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
↑ ^a ^b ^c (Frantsesez) leral.net, La rédaction de. «Oumou Sangaré : « je chante pour venger ma mère »» Leral.net - S'informer en temps réel (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
↑ (Ingelesez) Administrator. «Error 404» International Music Council (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
↑ (Ingelesez) «Oumou Sangare - The songbird of Africa» The Independent 2009-01-23 (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
↑ (Italieraz) Oliva, Raffaella. (2017-09-29). «La diva maliana Oumou Sangaré contro la poligamia: «Troppe donne soffrono, canto per loro»» iO Donna (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).
↑ (Ingelesez) Jazz, All About. «Herbie Hancock: The Imagine Project» All About Jazz (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Oumou Sangaré

Datuak: Q467094
Multimedia: Oumou Sangaré / Q467094

[:0-1] (Ingelesez) «Oumou Sangare - The songbird of Africa» The Independent 2009-01-23 (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[:1-2] (Frantsesez) leral.net, La rédaction de. «Oumou Sangaré : « je chante pour venger ma mère »» Leral.net - S'informer en temps réel (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[3] (Ingelesez) Administrator. «Error 404» International Music Council (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[4] (Ingelesez) «Oumou Sangare - The songbird of Africa» The Independent 2009-01-23 (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[5] (Italieraz) Oliva, Raffaella. (2017-09-29). «La diva maliana Oumou Sangaré contro la poligamia: «Troppe donne soffrono, canto per loro»» iO Donna (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[6] (Ingelesez) Jazz, All About. «Herbie Hancock: The Imagine Project» All About Jazz (Noiz kontsultatua: 2019-02-03).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]