Rudolf Diesel
| Rudolf Diesel | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Rudolf Christian Karl Diesel |
| Jaiotza | Paris, 1858ko martxoaren 18a |
| Herrialdea |  Bavariako Erresuma |
| Bizilekua | Londres |
| Lehen hizkuntza | alemana |
| Heriotza | Mantxako kanala, 1913ko irailaren 30a (55 urte) |
| Hobiratze lekua | itsaso |
| Heriotza modua | istripuzko heriotza: itotzea |
| Familia | |
| Ezkontidea(k) | Louise Martha Diesel (en)  |
| Seme-alabak | ikusi
|
| Familia | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Municheko Teknologia Unibertsitatea Municheko Unibertsitatea |
| Tesi zuzendaria | Carl von Linde |
| Hizkuntzak | alemana frantsesa esperantoa ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | asmatzailea, ekintzailea, ingeniaria eta esperantista |
| Enplegatzailea(k) | Sulzer (en) MAN SE (en) |
| Jasotako sariak | ikusi
|
| Kidetza | VDI Verein Deutscher Ingenieure e. V. |
| Sinesmenak eta ideologia | |
| Erlijioa | Luteranismoa |
  | |
 | |
Rudolf Christian Karl Diesel (Paris, 1858ko martxoaren 18a - Mantxako Kanala, 1913ko irailaren 29a) ingeniari alemaniarra zen, bere izena daraman errendimendu handiko barne-errekuntzako motorraren sortzailea. Garraioari aplika dakiokeen motorra da eta Parisko ferian aurkeztu zen lehen aldiz: olio minerala errekuntzarako erabiltzen zuen lehena zen eta geroago barne errekuntzako motor izendatu zen. Azkenean, bere asmatzailearen izena hartu zuen.
Biografia
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gaztaroa
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Gurasoak bavariarrak izanik ere, Parisen jaio zen 1858an. 1870. urtean, frantses hiriburua utzi zuten, franko-prusiar gudak eztanda egin zuenean, eta semea Augsburgora bidali. Hozkailuaren asmatzaile Karl von Linderen dizipulua izan zen 1875. urtetik aurrera Munichen.
Pariserako itzulera
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Parisera itzuli zen bere maisuaren hozkailuen enpresaren ordezkari gisan. 1893 eta 1897, artean MANen eraiki zuen landare-olioa erretzen zuen munduko lehenengo motorra. Ingeniari Mekanikoen Institutuak Merituaren Ordena eman zion, bere inkerketengatik eta kakahuete-olioa erabiltzen zuten motorren garapenengatik. Motor horiek geroxeago petroleoa erabiltzen hasi ziren, merkeagoa zelako.
Gizarte-filosofo gisan ikusten zuen bere burua, nahiz eta bere liburuaren 200 kopia soilik saldu zituen.
Heriotza
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Ustez, 1913ko 29tik 30erako gauean hil zen itota, Antwerpendik (Belgika) Inglaterrara zihoan itsasontzitik erori zelako. Handik bi egunera, bere gorpua aurkitu zuen kosta-zaintzaileen ontzi batek. Garai hartan egiten zen moduan, bere jabetzak hartu eta gorpua itsasora bota zuten. Hainbat hipotesi daude haren heriotzaz: bataren arabera, bere burua hil omen zuen, bere egoera txarrarengatik, nahiz eta familiaren esanetan, hilketa izan, ideiak lapurtzeko asmoarekin egina; bestearen arabera, agente alemaniar batzuek hil omen zuten, bere asmakizunak zabal ez zitzan, gudaren hain hurbil egonik, berdin zitzaiolako bere patenteak edonori (besteak beste, Frantziari zein Erresuma Batuari) saltzea.
 |
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Rudolf Diesel  |
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q12674
Multimedia: Rudolf Diesel / Q12674