Edukira joan

Willem Hendrik de Vriese

Wikipedia, Entziklopedia askea
Willem Hendrik de Vriese

Bizitza
JaiotzaOosterhout (en) Itzuli1806ko abuztuaren 11
Herrialdea Herbehereetako Erresuma
BizilekuaHerbehereetako Erresuma
Lehen hizkuntzalatina
HeriotzaLeiden1862ko urtarrilaren 23a (55 urte)
Hezkuntza
HeziketaLeidengo Unibertsitatea
Hizkuntzaklatina
Jarduerak
Jarduerakbotanikaria, unibertsitateko irakaslea, medikua eta esploratzailea
Lantokia(k)Herbehereak
Enplegatzailea(k)Athenaeum Illustre of Amsterdam (en) Itzuli  (1834ko maiatzaren 22a -  1842ko urtarrilaren 1a)
Athenaeum Illustre of Amsterdam (en) Itzuli  (1842ko urtarrilaren 1a -  1843ko otsailaren 23a)
Athenaeum Illustre of Amsterdam (en) Itzuli  (1843ko otsailaren 23a -  1845eko irailaren 27a)
Leidengo Unibertsitatea  (1845eko uztailaren 15a -  1862ko urtarrilaren 23a)
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaArteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia
Alemaniako Natur Zientzien Leopoldina Akademia

Willem Hendrik de Vriese (Oosterhout, Ipar Brabante, 1806ko abuztuaren 11 - Leiden, 1862ko urtarrilaren 23a ) holandar medikua, botanikaria, pteridologoa eta esploratzailea izan zen.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hasieran Leideneko "Latin Eskola" batean ikasi zuen. 1825ean Medikuntza ikasketak hasi zituen Leidengo Unibertsitatean. Garai haietan, etorkizuneko medikuek botanika asko ikasten zuten.

1831n Medicinae Doctor lortu zuen. Eta Rotterdamen praktikatzen du eta hiri horretako Medikuntza Eskolan botanika irakasten hasten da. 1834ko irailean Botanikako aparteko irakasle izendatu zuten. 1841ean irakasle titularra izatera igo zuten.

1845eko irailaren 27an, bere Botanika Katedran ezarri zen Leideneko Unibertsitatean, eta Hortus Botanicus Leideneko zuzendaria, bere lankide Caspar Georg Carl Reinwardtaren laguntzarekin. 1853an Heinrich Witte lehen lorezain izendatu zuten. Eta, aldi berean, Witte Medikuntza Fakultateko lehen lorezaina izan zen, De Vriese Rotterdamen zegoen bitartean. 1855ean Witte lorezain izatera igo zuten.

De Vriese bereziki interesatzen zitzaion flora tropikala batez ere Herbehereetako kolonietakoa. Adriaan van der Hoop enpresaburu eta bankariak aginduta, 1839an idatzi zuen Hortus Spaarn-Bergensis-en lehen zatia, espezie exotikoen katalogo zientifiko bat. Eta amaitu ezin izan zuen Reinwardt (1773-1854) lankidearen eskuizkribu bat osatu zuen. Lan hori De Vriese-k argitaratu zuen Plantae Reinwardtianae izenburupean. Franz W. Junghuhn-en lanak ere amaitu eta argitaratu zituen.

De Vriesek Rafflesia generoari eta Marattiaceae familia botanikoari buruzko monografiak argitaratu zituen (Pieter Hartingekin batera). Honen inguruko artikuluak ere idatzi zituen:

  • Cinchona (De Kinaboom uit Zuid-Amerika overgebragt naar Java, onder de regeering van Koning Willem III uit 1855: Hego Amerikako cinchona Javara transferitu zen William III.a erregearen agintepean, 1855etik aurrera )
  • Banilla (De Vanielje van Oost-Indië, en nieuw product voor den handel uit 1856: Indiako ekialdeko bainilla, produktu berria 1856az geroztik )
  • Kanfora (Memoire sur le camphrier de Sumatra et de Borneo uit 1856: Suamatra eta Borneoko kanforari buruzko txostena, 1856az geroztik).

1847an eta 1851n Descriptions et figures des plante nouvelles et rares du jardin botanique de l'université de Leide et des principaux jardins du royaume des Pays-Bas izenburu frantsesarekin argitaratu zuen. 1851n Pharmacopoea neerlandica argitaratzen ere lan egin zuen, sendagai eta sendabelarren testua.

1857an, lorategi botaniko baten ezarpenean parte hartu zuen Sebald Justinus Brugmans-k eskuratutako lurretan, non gero Leiden behatokia ere instalatuko zuten.

De Vriese 1857ko urriaren 21ean abiatu zen Ekialdeko Herbeheretar Indietara, zona tropikaleko espezieak aztertzeko. Hilabete bat egon zen Zeilanen, 1558ko ekainean Bataviara (egungo Jakarta Javan) jarraitzeko. Molukatara ere bidaiatu zuen, eta Sumatrako Borneora. 1861eko martxoaren 3an Holandara itzuli zen, oso ahulduta. Eta 1862ko urtarrilaren 23an hil zen, bere katedran Willem Frederik Reinier Suringar, Holandako Kolonietara bidaian ezagutu zuen lankidea.

Ohoreak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1838an De Vriese Herbeheretako Arte eta Zientzien Errege Akademian sartu zen.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]