2023ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian

2023ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian
Mota	hauteskunde multzoa
Data	2023ko maiatzaren 28a
	← 2019
Herrialdea	Espainia
Nongo eskumenen mende	Hego Euskal Herria
Osatuta
	2023ko udal hauteskundeak Hego Euskal Herrian ; 2023ko Bizkaiko foru-hauteskundeak ; 2023ko Arabako foru-hauteskundeak ; 2023ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak ; 2023ko Gipuzkoako foru hauteskundeak

2023ko udal eta foru hauteskundeak Hego Euskal Herrian 2023ko maiatzaren 28an egin ziren Araba, Bizkai eta Gipuzkoako batzar nagusietan, Nafarroako Parlamentuan, Hego Euskal Herriko udalerrietan eta Nafarroa Garaiko kontzejuetan.

Aurrekariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpaina[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sakontzeko, irakurri: «2023ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak»

2023ko Nafarroako Parlamenturako hauteskundeak Nafarroako Parlamentuko 50 diputatuak aukeratzeko hamargarren hauteskundeak izan ziren^[1].

Nafarroako Parlamentua 50 legebiltzarkideek osatzen dute eta haien hautaketa Nafarroako hauteskunde araudiak zehazten du, 1986ko azaroaren 17ko foru legearen bidez. Lege horrek argi uzten du Nafarroako hauteskundeetan hautesbarruti soil bat baino ez dagoela, lurralde osoa bere gain hartzen duena. Gainera, botoen % 3 baino gutxiago lortzen duen alderdiak ezin du eserlekurik lortu. Hauteskunde horien deialdia Nafarroako lehendakariari dagokio.^[2]

2023ko hauteskundeetara 11 hautagai aurkeztu ziren, bakoitza alderdi politiko edo koalizio politiko baten buru. Aurreko hauteskundeetako hautagai-kopuru bera da; hala ere, alderdi batzuk artean aurkeztu ziren, baina oraingoan ez dira hautagai gisa agertzen. Koalizio politiko berriak ere badaude, bereizita aurkeztu ziren alderdiak biltzen dituztenak eta, 2019arekin alderatuta, beste koalizio batzuk desagertzen direnak.

Nafarroa: María Chivite (PSN)	UPN: José Javier Esparza Abaurrea Geroa Bai: Uxue Barkos Berruezo EH Bildu: Laura Aznal Zurekin Nafarroa: Begoña Alfaro PSN: María Victoria Chivite Navascués PP: Javier García Ciudadanos: Carlos Pérez-Nievas

Foru hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

EAEko batzar nagusietako ahaldunak aukeratzeko sistema D´Hondt legea jarraituz egiten da. Hau da, lurralde historiko bakoitza hautesbarruti kopuru jakin batean banatzen da (ikus eskuineko irudia) eta haietako bakoitzari ahaldun kopuru jakin bat dagokio, hauteskunde-deialdia egiten denean zehazten dena. Hauteskunde-deialdia ahaldun nagusiak egin behar du eta erakunde haietako hauteskundeen datak zein epeak udal hauteskundeen berak izaten dira.^[3]

Hautagaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lurraldea eta aurreko legealdiko diputatu nagusia/presidentea	Hautagaiak
Araba Ramiro Gonzalez Vicente (EAJ-PNV)	PP: Iñaki Oyarzabal EAJ-PNV: Ramiro Gonzalez Vicente EH Bildu: Eva López de Arroyabe Elkarrekin Podemos: David Rodríguez PSE-EE: María Cristina González Calvar
Bizkaia: Unai Rementeria Maiz (EAJ-PNV)	EAJ-PNV: Elixabete Etxanobe EH Bildu: Iker Casanova PSE-EE: Teresa Laespada Elkarrekin Podemos: Eneritz de Madariaga PP: Raquel González
Gipuzkoa: Markel Olano Arrese (EAJ-PNV)	EAJ-PNV: Eider Mendoza EH Bildu: Maddalen Iriarte PSE-EE: José Ignacio Asensio PP: Mikel Lezama Elkarrekin Podemos: Miren Echeveste

Udal hauteskundeak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiriburuetako hautagaiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alderdiak	Gasteiz	Bilbo	Donostia	Iruñea
2023ko udal hauteskundeak Hego Euskal Herriko hiriburuetan
PP	Ainhoa Domaica	Esther Martínez	Borja Corominas	Carlos García Adanero
UPN	--	--	--	Cristina Ibarrola
Ciudadanos	--	--	--	Fernando Sesma
EAJ	Beatriz Artolazabal	Juan María Aburto	Eneko Goia	--
Geroa Bai	--	--	--	Koldo Martínez
PSE-EE	Maider Etxebarria	Nora Abete	Marisol Garmendia	Elma Saiz
Elkarrekin Podemos eta Zurekin Nafarroa	Garbiñe Ruiz Noriega	Ana Viñal	Víctor Lasa	Txema Mauleón
EH BILDU	Rocío Vitero	María del Río	Juan Karlos Izagirre	Joseba Asiron