Isabel Ruiz Ruiz

Wikipedia, Entziklopedia askea
Isabel Ruiz Ruiz
Bizitza
Jaiotza1945eko apirilaren 22a
Herrialdea Guatemala
HeriotzaGuatemalako Hiria2019ko irailaren 20a (74 urte)
Heriotza modua: biriketako fibrosia
Jarduerak

Isabel Ruiz Ruiz (Guatemala, 1945eko apirilaren 22a—ibidem, 2019ko irailaren 20a) guatemalar artista bisuala izan zen.[1]Grabatu, pintura, performance eta instalazio tekniketan nabarmendu zen. 2017an Carlos Mérida Arte Plastikoen Sari Nazionala jaso zuen.[2]Bere lanaren ezaugarria kritika soziala izan zen, tradizio mesoamerikarretan oinarritzen diren erreferentzia literario eta historikoak.[3]

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1964tik 1968ra arte ikasketak egin zituen Guatemalako Unibertsitate Popularrean. Rodolfo Galeotti Torres, Enrique Guerra Villar eta Roberto Cabrera artisten eskolak jaso zituen. 1968an hasi zen bere lanak erakusten, eta lehen erakusketa akuarela espresionista batzuk izan ziren.

1970ean, Arte Plastikoen Eskola Nazionalean, grabatuaren teknika ikasten eta aztertzen ari zela, bere artea erabili zuen Roberto Obregón poetaren desagerpena salatzeko.[4] Orduan Francisco Morales Santosen poesia erabili zuen tinta txinatarrez egindako trazu solteak bideratzeko.[5]

Estatu Batuetan museoak eta arte-galeriak ezagutzeko beka bat lortu zuen eta 1977an Arte Plastikoetako maistra-titulua eskuratu zuen. 1987an beka bat eman zion OEAk Arte Grafikoen Eskualdeko Zentroan xilografia aztertzeko Costa Ricako Unibertsitatean.[6] Han ezagutu zituen Arnoldo Ramírez Amaya, Alfredo Guzmán Schwartz, Rolando Ixquiac Xicará eta beste artista batzuk.

Guatemalara itzuli zenean, teknika gehiago aztertu nahi izan zituen eta Moisés Barrios artistaren lantegia ezagutu zuen. Bertan, metalezko grabatuaren teknika ikasi zuen. Beste artista batzuk ere izan ziren, hala nola Luis González Palma, eta 1986an Imaginaria sortu zuten. Gero erreferente postmoderno bihurtu zen taldea.[1]

Laurogeiko hamarkadan, Sahumerios saila erakutsi zuen, eta Mexiko Hiriko Arte Modernoko Museora (MAM) eta New Yorkeko Arte Garaikideko Museora (MOMA) gonbidatu zuten.[7] 1999an, Historia Argitzeko Batzordearen Txostena, Guatemala, Memoria del silencio irakurri ondoren, bere lana Guatemalako historian oinarritu zen. Paiz Arte Biurtekoak bere piezetako bat zentsuratu zuen 2008an, gatazka armatuan Guatemalako gai historikoei ekiteagatik.[8]

2015. urtean, erakusketak egiteari utzi zion osasun-arrazoiengatik, baina haren pinturak, grabatuak eta piezak hainbat herrialdetara heldu ziren: Costa Rica, Txile, Brasil, Puerto Rico, Kuba, Dominikar Errepublika, Danimarka, Nikaragua, Honduras, Herbehereak, Taiwan, Espainiako, Italiako, Estatu Batuak eta Mexikoko hainbat hiritan.

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Rafael Rodríguez Padilla Merituari Ordena [9]
  • Lehen saria IV. Akuarela Aretoan (1983)[10]
  • Grabatuko lehen saria Erdialdeko Amerikako lehiaketan, irailaren 15ean (1985)
  • Urrezko Glifo sari bakarra, Arte Paizko VI. Bienalean (1988)
  • Carlos Mérida Arte Plastikoen Sari Nazionala (2017)

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. a b Muere Isabel Ruiz, destacada artista visual guatemalteca – Prensa Libre. .
  2. Guatemela, elPeriodico de. «La huella en la ceniza: Isabel Ruiz» elPeriodico.
  3. «ISABEL RUIZ: PREMIO CARLOS MÉRIDA 2017» Artishock Revista 8 de enero de 2018.
  4. «PressReader.com - Periódicos de alrededor del mundo.» www.pressreader.com.
  5. Trujillo, Silvia; Gil, Gemma. (2008). «Isabel Ruiz conversa con Anabella Acevedo» Isabel Ruiz conversa con Anabella Acevedo (Centro cultural de España / Guatemala): 30. ISBN 992298588..
  6. Abrego, Berta. Adiós a Isabel Ruíz, la artista que sintió y creó. .
  7. Velásquez Girón, Mónica Lisset. (2005). «Análisis de la evolución artística y aportes plásticos en la obra de la artista guatemalteca, Isabel Ruiz» Trabajo de tesis, de Licenciada en: Arte (Guatemala).
  8. «Isabel Ruiz: la luz que viene de la oscuridad» webcache.googleusercontent.com.
  9. Reconocen la vida y obra de la artista Isabel Ruiz – Prensa Libre. .
  10. Cotton, Rudy. (diciembre de 2018). «Cien años de artes visuales guatemaltecas» Colección Patrimonio Nacional de Guatemala (Ministerio de Cultura y Deportes de Guatemala) ISBN 978-9929-779-30-3..

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]