Sybilla
| Sybilla | |
|---|---|
| Bizitza | |
| Jaiotzako izen-deiturak | Sybilla Sorondo Mielzynski |
| Jaiotza | New York, 1963 (60/61 urte) |
| Herrialdea |  Ameriketako Estatu Batuak  Espainia |
| Bizilekua | Espainia |
| Lehen hizkuntza | ingelesa gaztelania |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | moda-diseinatzailea |
| Jasotako sariak | ikusi
|
.svg){kind=small}
.jpg)
.jpg)
María Sybilla Sorondo Myelzwynska[1][2] edo Mielżyński, artistikoki Sybilla izenez ezaguna (New York, 1963) estatubatuar moda-diseinatzailea da, espainiar nazionalizatua eta Espainian bizi dena.[3][4]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
New Yorken jaio zen 1963an. Aita diplomatiko argentinarra zen eta ama, moda-sortzaile poloniarra izan zen Saks Fifth Avenueko Sybilla kondesa izenarekin.
Madrilera joan zen aitarekin, eta, gaztetatik, dendetan ikusten zuenetan oinarrituta, etxean lan egiten zuen jostun baten laguntzarekin, jantziak egiten hasi zen.[5] 17 urte zituela, Parisera joan zen, eta jostun-tailer batean ikasi zuen Yves Saint Laurentekin.
Ibilbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]
1983an, Madrileko Jacobo Siruela pabiloian, bezero eta lagun-talde batentzat neurrira egindako 40 soinekoz osatutako lehen bilduma aurkeztu zuen. Bere estilo pertsonala erakutsi zuen, naturan inspiratutako pieza inguratzaileekin eta ia beti Madrilgo rastrotik edo denda zaharren biltegitik hartutako ehunekin.
Ekitaldi horren ondoren, bezero batzuek neurrira egindako arropak enkargatu zizkioten, baina, arrakasta izan arren, Sybillak 1984an zera esan zuen, ez zuela dendetan saldu nahi, pieza bakarrak egin nahi zituela.[5]
1985ean lehen prêt-à-porter bilduma aurkeztu zuen Bartzelonako Gaudí aretoan.
Alberto Guardione ekoizlearekin lizentzia-kontratua sinatu zuen, eta horrelaxe hasi zen arropa-bildumen industria-ekoizpena eta banaketa, Sybilla marka sortu zuena. Guardionek egiten zituen lanak Milango eta Parisko feria-zirkuituetatik kanpoko ferietan aurkeztu ziren. Sybillak nazioarteko biltegi handien eskaerak jaso zituen, hala nola Biffi, Bergdorf Goodman eta Victoire.[5]
Sybillak Javier Vallhonrat eta Juan Gatti argazkilariak ezagutu zituen. Hirukoteak hurrengo urteetan sortu zituen bere publizitate-irudiak, eta diseinatzailearen ikus-talde bihurtu ziren.[5]
1987an denda bat ireki zuen Madrilgo Jorge Juan kalean. José María Juncabellak, Burés Industriaseko presidenteak, oheko arropa-linea bat sortzeko aukera eman zion Sybillari, bere bildumak osatzeko, eta denda bere estiloarekin apaindu zuen, etxe partikular bat balitz bezala.[5]
1988ko otsailean, 25 urte zituela, Dafnisen Urrezko Orratza eta Industria Ministerioaren Moda Diseinuaren Sustapen Zentroak sortutakoa Balenciaga saria jaso zituen, Espainiako modak munduan izandako hedapena eta ospea sustatzeagatik.[5]
Nazioarteko prentsan Sybillak izan zuen arrakastak Zuccoli senar-emazteen interesa piztu zuen, Zuccoli bikotea Gibo jantzigintza-fabrikaren jabea zen eta uneko prêt-à-porter izarra zen Jean-Paul Gaultierrena ekoizlea. Zuccolitarrek beste lizentzia bat proposatu zioten eta 1988an Milanen desfilatu zuten, jende askorentzako ekitaldi bihurtuta. Bere izena hainbat artikulutan agertu zen, besteak beste, Vogue Frantzia, The Face, The New Yorker, Vogue Italia, Vanity Fair, Glamour, Lei edo I-Dn.[5]
Sybilla 1989az geroztik Japonian izan zen, Itokin izeneko jantzigintzako erraldoi japoniarren ehungintza-enpresarekin batera.[6] Udaberrian, Aireportua deituriko neguko bilduma aurkeztu zuen Tokion, bere bizimoduaren parodia gisa planteatzen zuen desfilea: bidaia jarraiak, argazki-saioak eta atsedenaldi urriak.[5]
Urte horretan bertan, lurrin bat eta Reciente izeneko beste kosmetiko-lerro bat merkaturatu ziren, Japonian baino merkaturatu ez zena.
Hala ere, sei hilero desfile bat sortu eta egitearen nekea sumatzen hasi zen eta Sybilla desfileak bildumak aurkezteko nahitaezko modu gisa, bertan behera uztea pentsatu zuen.
1990ean Buenas y malas izeneko neguko bildumarekin Milanen, Madrilen eta Tokion egin zituen desfileak. Sorkuntza horiek aldaketa nabarmena izan zuten beren ibilbidean. Italiako industriak zuen baliabide kopuru eta kalitateak bultzatuta, bere patronatua konplexuago bihurtu zen eta gero eta material gozoagoak erabiltzen hasi zen.
1991n azken desfilea izan zen antzerki-performance batekin ireki zuen denda bat Parisen.
Parisko Palais Gallieran "Le monde selon ses créateurs" erakusketa inauguratu zen, eta Sybillak Vivienne Westwood, Gaultier, Romeo Gigli, Martin Margiela eta Castellbajaceko Jean Charlesekin batera parte hartu zuen.[5]
1992an Pariseko Jean-Jacques Rousseau kalean ireki zuen boutique bat.[6]
1993an, Japoniako Jocomomolaren lehen bilduma sinatu zuen. Arropan edo osagarrietan ez ezik, dendetako dekorazioan ere nabaria zen estilo baikor handiarekin sortu zen. Sybillak ondo jardun zuen nortasun indartsua emateko, eta hasierako marka eredutik ahalik eta gehien urruntzea zuen helburu. 1994an, Sybillak bere arropa Japonian saltzea lortu zuen.[5]
1996an Louis Vuittonek, besteak beste, poltsa bat diseinatzeko eskatu zion, bere monograma klasikoa erabiliz markaren mendeurrena ospatzeko. Sybillak aterkidun motxila bat egin zuen, Shopping in the rain izenekoa. 1996an Espainia jantzia ere diseinatu zuen.[5]
1997an jai-jantzien lerro bat sortu zuen: Sybilla noche. 1988an Sybilla casa izenarekin lizentziak sinatu zituen Espainian.
2000. urtean Sybilla noche aurkeztu zen Parisen, modu pribatuan, arrakastarekin.[5]
2005ean bere sinaduratik banatu egin zen, eta orduantxe saldu zen enpresaren zati handi bat eta kudeaketa utzi egin zuen. Urte horietan Mallorcan babestu zen, eta bertan iraunkortasunaren eta gizarte-eraldaketaren inguruko ikasketa-zentro bat sortu zuen. Japoniarako diseinatzen jarraitu zuen, Sara Baras eta Tamara Rojo dantzariak bisitatu zituen eta Fabrics for Freedom garatu zuen, ehungintza ehun arduratsuen kontsumoaz sentsibilizatzeko.[6]
Estiloa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Haren adierazpenen arabera, Sybillak ez du «diseinatzaile handia» izan nahi, ezta fashion star delakoa ere, are gutxiago pertsonaia publikoa. Arropa egin nahi du, eta kontrastearekin hobeto definitzen da, lehen aldiz bateraezinak diruditen alderdiak elkarrekin uztartuz: funtzionaltasuna eta sedukzioa, ustekabea eta zuhurtzia, sentsualitatea eta umorea.[5][6]
Sybillaren lan osoan, inguruko mundua hobetu nahi duen pertsona idealista, iradokitzailea, sentikorra eta interesgarria sumatzen da. Artista bat da, terminoaren adiera zabalean, mota guztietako arropa edo objektuak hartzen dituena bere lanean, aterkitik hasi eta kandelaraino, berokiak, zapatak edo poltsak barne.[4]
Lehen bilduma power woman (emakume-boterea) estiloko desafioa izan zen 1980ko hamarkadan, eta hasieran oso ezagunak ziren bildumak aurkeztu zituen, gero eta jarraitzaile gehiago baitzituen, hala nola: erle erraldoiaren habia, tronpe-l'oeil (begi-tranpak), gainjartzeak, barne-alanbreekin moldekatzen ziren jantziak, bordatuak, kontuak eta osagarri eszentrikoak.[6]
Espainia soinekoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sybillak zeta beltzezko krespoizko soinekoa sortu zuen, emakumearen gorputza irudikatu eta nabarmentzeko. Bularrean eta bizkarrean biribila, mahukak izan beharrean, tiranteak ditu. Oihalak, jantziaren kolore bereko forruaz indartuta, jauskera ona du. Lurrerainoko luzerakoa da eta atzealdeko dandar edo kola txiki batean amaitua.
90eko hamarkadaren erdialdean nagusi zen minimalismoarekin bat zetorren soinekoaren lerroa soila eta araztua zen. Diseinuaren originaltasuna aurrealdean fokalizatuta dago, batez ere gorputz-enborrean, forma ebaki eta biribilduekin egina, nailon-hari ikusezinekin elkartuta, ertzik gabeko mosaiko moduko bat osatuz, alferrikako guztia kenduz, josturak barne.
Horrela, Collagea osatzen duen marrazkiak Espainiako kulturaren ezaugarri d +iren estereotipoak: sexua, zezena, eguzkia eta erlijioaren garrantzia sinbolizatzen duen gurutze latinoa islatzen ditu.
Sybillak, LBD (litle black dress) delako ideia berreskuratzeaz gain —modaren munduan oso barneratua Chaneli esker—, Espainiako janzkera beltzaren tradiziorik garbienarekin ere lotu zuen.[6]
Sariak eta erakusketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1988an, 25 urterekin, Dafnisen Urrezko Orratza eta Industria Ministerioaren Moda Diseinuaren Sustapen Zentroak sortutako Balenciaga Saria jaso zituen.[5]
- 2003an, 20 urte egin zituenean, Bartzelonan atzera begirako erakusketa bat egin zuen.
- 2014ko martxoan, Arte Ederretako Merituaren Urrezko Domina eman zioten, eta orduantxe berreskuratu zuen enpresaren eta marken kontrola.
- Olivier Saillard Histoire idéale de la mode contemporaine Vol I eta Vol II erakusketen komisarioari ireki zion artxiboa. Parisko Arte Apaingarrien Museoan, 2010ean eta 2011n, hurrenez hurren. Hara joan zen bizitzera Jean-Paul Gaultier, Azzedine Alaïa edo Christian Lacroix-ekin.[6]
- Modes Gitanes erakustaldia, zigarro-kaxa famatuan inspiratutako soinekoarekin.
- 2015ean, Moda Diseinuaren Sari Nazionala jaso zuen. Sari hori jaso zuen bigarren emakumea izan zen.[1][2]
- 2022an, bere obraren lehen atzera begirako handia eskaini zitzaion Madrilen, Canal de Isabel II.a aretoan.[7]
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ a b Mañana, Carmen. (16 de noviembre de 2015). Sybilla, Premio Nacional de Moda 2015. . Aipuaren errorea: Invalid
<ref>tag; name "elpais" defined multiple times with different content - ↑ a b Boletín Oficial del Estado: Orden ECD/2695/2015, de 4 de diciembre, por la que se conceden los Premios Nacionales de Artes Plásticas, de Fotografía y de Diseño de Moda correspondientes a 2015.. 15 de diciembre de 2015.
- ↑ Genealogía en geni.com. .
- ↑ a b (Gaztelaniaz) Bianchi, Martín. (2022-08-05). «El retorno de Sybilla, la diseñadora española que lo cambió todo» El País (Noiz kontsultatua: 2023-08-11).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n Luceño Casals, Laura. (Enero de 2008). «Vestido de noche de Sybilla» Modelo del mes (Madrid: Museo del Traje). Aipuaren errorea: Invalid
<ref>tag; name ":1" defined multiple times with different content - ↑ a b c d e f g Torrecillas, Toni. (Mayo de 2014). S Moda. Aipuaren errorea: Invalid
<ref>tag; name ":2" defined multiple times with different content - ↑ La Comunidad de Madrid dedica una exposición a la diseñadora Sybilla en la Sala Canal de Isabel II. .
