1. Sinfonia (Mozart)
| 1. Sinfonia (Mozart) | |
|---|---|
| Jatorria | |
| Sorrera-urtea | 1764 |
| Argitaratze-data | 1764 |
| Ezaugarriak | |
| Hizkuntza | hizkuntza edukirik gabea |
| Zatiak | 3 mugimendu |
| Tonoa | Mi bemol maior |
| Egile-eskubideak | jabetza publiko eta jabetza publiko |
| Deskribapena | |
| Honen parte da | list of compositions by Wolfgang Amadeus Mozart (en)  list of symphonies by Wolfgang Amadeus Mozart (en) |
| Bestelako lanak | |
| Musikagilea | Wolfgang Amadeus Mozart |
   | |
1. Sinfonia mi bemol maiorrean, KV. 16, Wolfgang Amadeus Mozartek idatzi zuen 1764an, zortzi urte besterik ez zituela. Une hartan, Mozart wunderkind (haur prodijioa) deitzen zioten Europa osoan, baina orain arte musika-pieza txikiak besterik ez zituen konposatu.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Mozart familiak Europan zehar egin zuen bidaian idatzi zuten pieza, Londresen egon zirenean, Leopold Mozart aitaren gaixotasunagatik Chelseara joan behar izan zutenean[1]. Ebury kaleko 180. zenbakian dagoen etxeak, orain Westminsterren, sinfonia hau idatzi zen tokian, plaka oroigarria du fatxadan. Sinfoniaren estreinaldia 1765eko otsailaren 21ean izan zen. Konpositore askoren eragina erakusten du lanak, bere aita eta Johann Sebastian Bachen seme-alabak barne, bereziki Johann Christian Bach, Mozartek Londresen egon zenean ezagutu zuen sinfonista garrantzitsu bat.
Partitura autografoaren faksimilea Krakoviako Jagielloρska Liburutegian dago gaur egun.
Egitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Sinfonia bi oboez, bi tronpaz eta sokaz (lehen eta bigarren biolinak, biolak, biolontxeloak eta kontrabaxuak) osatutako orkestra batentzat dago idatzita. Hiru mugimenduk osatzen dute, eskema klasiko tipikoaren arabera bizkorra-geldoa-bizkorra, generoaren jatorria obertura italiarrean islatuz, eta aldi klasikoko sinfonien tipikoa.
- Molto Allegro, 4/4
- Andante, 2/4
- Presto, 3/8
Hiru mugimenduko egitura hori ohikoa da Mozarten sinfonia goiztiarretan, nahiz eta geroago lau mugimenduren eskemak ordeztu zuen.
Sinfoniaren lehen mugimendua sonata moduan idatzitako pieza azkarra da, nahiz eta badiren zenbait aldaketa forma horri dagokionez aipagarriak direnak. Bigarrena motela da, do minorrean konposatua, mi bemol maiorraren tonu erlatiboa, kortxeaerdiko hirukotxo akonpainamendu ia konstantearekin. Hirugarrena azkarra eta bizia da, eta kontraste-joko handia egiten du: leunen eta forteen arteko pasarteak, biolinek bakarrik interpretatutako zatiak eta orkestra osoak interpretatutakoak.
Nahiz eta pieza horrek, konposizioaren aldetik, ez duen konparaziorik ondorengo lanekin, bere lanaren aurrerapenerako lehen harritzat hartzen da.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Sadie, Stanley. (2006). Mozart : the early years, 1756-1781. (1st ed. argitaraldia) Norton ISBN 0-393-06112-4. PMC 60796200. (Noiz kontsultatua: 2021-12-26).
