Panait Istrati
Panait Istrati | |
---|---|
Bizitza | |
Jaiotza | Brăila, 1884ko abuztuaren 10a |
Herrialdea | Errumania |
Heriotza | Bukarest, 1935eko apirilaren 16a (50 urte) |
Hobiratze lekua | Belluko hilerria Central cemetery of Chișinău (en) |
Heriotza modua | berezko heriotza: tuberkulosia |
Hezkuntza | |
Hizkuntzak | frantsesa errumaniera |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea, kazetaria, eleberrigilea, argazkilaria, pintorea eta valet (en) |
Influentziak | Romain Rolland eta Nikos Kazantzakis |
Izengoitia(k) | Marele Gorki din Balcani |
Genero artistikoa | Prosa |
Sinesmenak eta ideologia | |
Erlijioa | Eliza ortodoxoa ateismoa |
Alderdi politikoa | Errumaniako Alderdi Komunista |
Panait Istrati (Brăila, 1884ko abuztuaren 10a - Bukarest, 1935eko apirilaren 16a) errumaniar idazlea izan zen. Errumanieraz eta frantsesez idatzi zuen, eta "Balkanetako Maxim Gorki" deitu zioten.
1907an Errumaniako egunkari sozialistetara artikuluak bidaltzen hasi zen eta ondoren ipuinak argitaratu zizkioten. 1910ean greba baten antolaketan parte hartu zuen eta 1913-14an bidaiatzen egon zen eta bere tuberkulosia sendatzen saiatzeko Suitzan bizitzen jarri zen. Errumaniara itzultzean, arlote aldiak eta erietxean egonaldiak tartekatu zituen. Miserian bizi eta deprimituta bere buruaz beste egiten saiatu zen 1921ean.
Romain Rolland idazle frantsesak lehen eleberriak argitaratzen lagundu zion. Istratik Rollanden ideia ezkertiarrak partekatu zituen eta boltxebismoarekin ilusionatu zen. 1927an Sobietar Batasuna bisitatu zuen eta Stalin goraipatu zuen, baina gero estalinismoarekin ilusioa galdu zuen. Gaixorik eta atsekabetuta Errumaniara itzuli eta erietxe batean hil zen.
Literatura lana
[aldatu | aldatu iturburu kodea]Eleberriak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Les Récits d'Adrien Zograffi : Kyra Kyralina (Rieder, 1924), Gallimard
- Les Récits d'Adrien Zograffi : Oncle Anghel (Rieder 1924)
- Les Récits d'Adrien Zograffi : Présentation des haïdoucs, Rieder, 1925, 1930
- Les Récits d'Adrien Zograffi : Domnitza de Snagov (Rieder 1926)
- Kir Nicolas (version première de Codine) Eds du Sablier 1926
- Le Refrain de la fosse. Nerrantsoula Éditions de France, 1927
- Les Chardons du Baragan, Bernard Grasset, coll. « Les écrits », 1928
- La Jeunesse d'Adrien Zograffi : Codine (Rieder 1926) - Mikhaïl (Rieder 1927) - Mes départs - Le Pêcheur d'éponges (Rieder 1930)
- Vie d'Adrien Zograffi : La maison Thüringer - Le bureau de placement (Rieder 1933)
- Vie d'Adrien Zograffi : Méditerranée (Lever de soleil) (Rieder 1934) - Méditerranée (Coucher de soleil), Gallimard
- Nerrantsoula. Tsatsa Minka. La famille Perlmutter. (en collaboration avec Josué Jéhouda) Pour avoir aimé la terre, Gallimard
- Codine, Libertalia
Lekukotza lana
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Vers l'autre flamme : Après seize mois dans l'U.R.S.S. (premier volume) ; Soviets 1929 (deuxième volume) ; La Russie nue (troisième volume), éditions Rieder, 1929
Lanen argitalpenak
[aldatu | aldatu iturburu kodea]- Œuvres complètes, éditions Gallimard, 4 tomes, 1977
- Panaït Istrati, Le Pélerin du cœur, éditions Gallimard, 1984
- Kyra Kyralina, Oncle Anghel, Domnitza de Snagov, Le Livre moderne illustré
- Œuvres, 2005, 2006 et 2015 Éditions Phébus