Ñ: berrikuspenen arteko aldeak
No edit summary |
http://www.euskaltzaindia.eus/dok/eaeb/hiztegibatua/hiztegibatua.pdf: "ñ iz. 'euskal alfabetoaren hamabosgarren letra' " |
||
1. lerroa: | 1. lerroa: | ||
{{euskal alfabetoa (Ñ eta Ç)|uc=Ñ|lc=ñ}} |
{{euskal alfabetoa (Ñ eta Ç)|uc=Ñ|lc=ñ}} |
||
'''Ñ''' edo '''eñe''' [[euskal alfabetoa|euskal alfabetoko]] |
'''Ñ''' edo '''eñe''' [[euskal alfabetoa|euskal alfabetoko]] hamabosgarren letra da. Ez dago oinarrizko [[latindar alfabetoa]]n; bai, ordea, latindar alfabeto hedatuan. |
||
Euskarak [ɲ] hotsa idazteko erabiltzen du, batez ere [[Iparralde]]ko tradizioko hitzetan (ad: ''andereño'', ''irriño'' eta abar). Eskualde gehienetan, [ɲ] hotsa [n] hotsa bustitzetik dator, ''i'' aurrean duenean. Horrela, ''baina'' [[euskalki]] batzuetan [baina] eta beste batzuetan [baɲa] ahoskatzen da. Hitz horiek ''in'' idazten dira, nork bere erara ahoska ditzan. |
Euskarak [ɲ] hotsa idazteko erabiltzen du, batez ere [[Iparralde]]ko tradizioko hitzetan (ad: ''andereño'', ''irriño'' eta abar). Eskualde gehienetan, [ɲ] hotsa [n] hotsa bustitzetik dator, ''i'' aurrean duenean. Horrela, ''baina'' [[euskalki]] batzuetan [baina] eta beste batzuetan [baɲa] ahoskatzen da. Hitz horiek ''in'' idazten dira, nork bere erara ahoska ditzan. |
22:08, 1 maiatza 2018ko berrikusketa
|
Ñ edo eñe euskal alfabetoko hamabosgarren letra da. Ez dago oinarrizko latindar alfabetoan; bai, ordea, latindar alfabeto hedatuan.
Euskarak [ɲ] hotsa idazteko erabiltzen du, batez ere Iparraldeko tradizioko hitzetan (ad: andereño, irriño eta abar). Eskualde gehienetan, [ɲ] hotsa [n] hotsa bustitzetik dator, i aurrean duenean. Horrela, baina euskalki batzuetan [baina] eta beste batzuetan [baɲa] ahoskatzen da. Hitz horiek in idazten dira, nork bere erara ahoska ditzan.
Ñ beste hainbat hizkuntzatan erabiltzen da: aragoieraz, asturieraz, aimaraz, bretainieraz, galizieraz, gaztelaniaz, guaranieraz, kitxuaz, tagaloz eta tatarrez. Hizkuntza horietako gaztelaniaren eragin handia izan dute, ortografia finkatzean.
Sorrera
Ñ letraren sorrera nn letra bikoitza sinplifikazioan datza. Erdi Aroko monasterioetako kopistek, lana aurrezteko, n txiki bat ipintzen zuten n arruntaren gainean. Gaineko n txiki hori tilet (~) bihurtu zen. Portugaleran gauza bera gertatu zen bokal sudurkariekin, jatorrian n baitzuten ondoan. Horrela, pan hitza pão bihurtu zen.
Gaztelaniaz, nn hori bustiz joan zen [ɲ] hotsa bilakatu arte. Horrela latineko annus gaztelaniako año bihurtu zen. Mendeak joan, mendeak etorri, ñ letra beste hainbat hizkuntzatara zabaldu da.
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Ñ |