Acireale: berrikuspenen arteko aldeak

Koordenatuak: 37°36′45″N 15°09′56″E / 37.6125°N 15.1656°E / 37.6125; 15.1656
Wikipedia, Entziklopedia askea
Nabigazio historia interaktiboa
← Aurreko ezberdintasunaHurrengo ezberdintasuna →
Ezabatutako edukia Gehitutako edukia
IkusizkoaWikitestua
t Autoritate kontrola jartzea
No edit summary
1. lerroa: 1. lerroa:
{{hiri infotaula
{{hiri infotaula
|zer = [[Italiako udalerri]]a}}
|zer = [[Italiako udalerri]]a}}
'''Acireale''' ({{lang-scn|Jaciriali}}) [[Sizilia]]ko ([[Italia]]) [[Cataniako probintzia]]ko komuna bat da. 52.954 biztanle ditu, eta 39 km². Siziliako ekialdeko kostaldean kokatua, [[Catania]]tik 15 km iparraldera, ezaguna da bere eraikin barrokoengatik. Dituen elizen kopurua kontuan hartuz, 'Ehun kanpaien hiria' edo 'Hegoaldeko Vatikano' izenekin ezaguna da. Itsas ondoan dago, baina 102 metroko altueran. Itsasoaren ondoan [[Santa Maria la Scala]]ren frakzioa dago. Ondoko komunak [[Aci Castello]], [[Acicatena]], [[Aci Sant'Antonio]], [[Giarre]], [[Riposto]], [[Santa Venerina]] eta [[Zafferana Etnea]] dira.
'''Acireale''' ({{lang-scn|Jaciriali}}) [[Sizilia]]ko ([[Italia]]) [[Cataniako probintzia]]ko komuna bat da. 52.954 biztanle ditu<ref>[http://demo.istat.it/pop2018/index3.html 2018ko urtarrilaren 1ean bizi den biztanleria]</ref>, eta 39&nbsp;km²<ref>[https://www.istat.it/it/archivio/156224 Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011.] 2020.08.13an kontsultaturik.</ref>. Siziliako ekialdeko kostaldean kokatua, [[Catania]]tik 15&nbsp;km iparraldera<ref>[[Antoninoren Ibilbidea|Antoninoren ibilbidea]], 87 ed. Parthey; [[:en:William_Smith_(lexicographer)|Smith, William]], ed. (1854-1857). "Acium". [[:en:Dictionary_of_Greek_and_Roman_Geography|''Dictionary of Greek and Roman Geography''.]] Londres: John Murray.</ref>, ezaguna da bere eraikin barrokoengatik. Elizen kopurua kontuan hartuz, ''Ehun kanpaien hiria'' edo ''Hegoaldeko Vatikano'' izenekin ezaguna da. Itsas ondoan dago, baina 102 metroko altueran. Itsasoaren ondoan, Santa Maria la Scalaren frakzioa dago. Ondoko komunak [[Aci Castello]], [[Acicatena]], [[Aci Sant'Antonio]], [[Giarre]], [[Riposto]], [[Santa Venerina]] eta [[Zafferana Etnea]] dira.


Acirealen iturri termalak daude; ur sendagarriak dira, sufrez, iodoz eta sodioz hornituak. Acirealeko inauteriek ospe handia dute Italian.
Acirealen iturri termalak daude; ur sendagarriak dira, sufrez, iodoz eta sodioz hornituak. Acirealeko inauteriek ospe handia dute Italian.
7. lerroa: 7. lerroa:
== Historia ==
== Historia ==


Acirealeren jatorriak antzinakoak dira. Greziar Xifonia hiria omen zen. Erromatar garaian Akis hiria zegoen, [[Gerra Punikoak|Gerra Punikoetan]] sartu zena. [[Ovidio]]ren ''Metamofosian'' maitasu handia sortu zen Azis ([[Azis]] ibaiaren espiritua) eta [[Galatea]], itsas-ninfa. Mitologiaren arabera, Azisen heriotza zela eta, Galatearen malkoek, Azis ibaia, ''Fiume di Jaci,'' sortu zuten<ref>Chisholm 1911.</ref>.
Acirealeren jatorriak antzinakoak dira. Greziar ''Xifonia'' hiria omen zen. Erromatar garaian ''Akis'' hiria zegoen, [[Gerra Punikoak|Gerra Punikoetan]] sartu zena. [[Ovidio]]ren ''Metamofosian'' maitasun handia sortu zen Azis ([[Azis]] ibaiaren espiritua) eta [[Galatea]], itsas-ninfa. Mitologiaren arabera, Azisen heriotza zela eta, Galatearen malkoek, Azis ibaia, ''Fiume di Jaci,'' sortu zuten<ref>Chisholm 1911.</ref>.
Erdia Aroan, hiria hedatu zen gazteluaren inguruan (gaurko Aci Castello). Bizantziar garaian Jachium deitu zen. [[Aglabtar leinua|Arabiarrek]] berriz, ''Al-Yäj'' ({{lang-ar|الياج}}) eta geroago, Aquilia.
Erdi Aroan, hiria hedatu zen gazteluaren inguruan (gaurko Aci Castello). Bizantziar garaian ''Jachium'' deitu zen. [[Aglabtar leinua|Arabiarrek]] berriz, ''Al-Yäj'' ({{lang-ar|الياج}}) eta geroago, Aquilia.


Bizantziar garaian garapen ekonomiko eta artistikoa ezagutu zuen. 1169 urteko lurrikararen ondorioz, Acirealeko biztanleek alboko herrietara ihes egin zuten babes bila. Espainiarrak lurraldeaz jabetu zirenean, [[Filipe IV.a Espainiakoa]]k 1642an Aci izenaren ordez Acireale izendatu zuen. 1693an beste lurrikara batek hiria guztiz suntsitu zuen. Beranduago, hiritarrek berreraiki zuten estilo barrokoan. [[Garibaldi]]ren expedizioaren (1861) Sizilia [[Napoliko Erresuma]]tik askatu zuena, Acireale izan zen lehen hiria [[Borboiak|Borboien]] kontra matxinatzean. 1841ean aliatuen bonbardatu zuten hainbat hildako zibil eraginez.
[[Bizantziar Inperioa|Bizantziar]] garaian, garapen ekonomiko eta artistikoa ezagutu zuen. 1169 urteko lurrikararen ondorioz, Acirealeko biztanleek alboko herrietara ihes egin zuten babes bila. Espainiarrak lurraldeaz jabetu zirenean, [[Filipe IV.a Espainiakoa]]k 1642an Aci izenaren ordez Acireale izendatu zuen. 1693an, beste lurrikara batek hiria guztiz suntsitu zuen. Beranduago, hiritarrek berreraiki zuten estilo barrokoan. [[Garibaldi]]ren [[Alkandora Gorrien Espedizioa|expedizioaren]] (1861) Sizilia [[Napoliko Erresuma]]tik askatu zuena, Acireale izan zen lehen hiria [[Borboiak|Borboien]] kontra matxinatzean. 1941ean, aliatuen bonbardatu zuten hainbat hildako zibil eraginez.


Gaur egun, Acireale nekazaritza eta merkataritzako gune garrantzitsua da. Tokiko ekonomia turismoan oinarrituta dago.
Gaur egun, Acireale nekazaritza eta merkataritzako gune garrantzitsua da. Tokiko ekonomia turismoan oinarrituta dago.
29. lerroa: 29. lerroa:


== Kanpo estekak ==
== Kanpo estekak ==
[https://web.archive.org/web/20160708051611/http://www.carnevaleacireale.com/en/ Acirealeko inauteriak]{{autoritate kontrola}}
{{autoritate kontrola}}


[[Kategoria:Cataniako probintziako udalerriak]]
[[Kategoria:Cataniako probintziako udalerriak]]

13:11, 14 abuztua 2020ko berrikusketa

Acireale
Jaciriali
Italiako udalerria
Administrazioa
Estatu burujabe Italia
Eskualdea Sizilia
Italiako hiri metropolitarraMetropolitan City of Catania
Jatorrizko izenaJaciriali
Posta kodea95024
ISTAT kodea087004
HerriburuaQ49280863 Itzuli
Geografia
Koordenatuak37°36′45″N 15°09′56″E / 37.6125°N 15.1656°E / 37.6125; 15.1656
Map
Azalera40.43 km²
Altuera102 m
MugakideakAci Castello, Aci Catena, Aci Sant'Antonio, Giarre, Riposto, Santa Venerina eta Zafferana Etnea
Demografia
Biztanleria50.515 (2023ko urtarrilaren 1a)
0 (2023)
Dentsitatea1.249,44 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia095
Ordu eremuaUTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuakMar del Plata, Viareggio eta Torre Annunziata
Katastro kodeaA028
Sailkapen sismikoa2 (Ertaina)
MatrikulaCT
Hizkuntza ofizialaitaliera
comune.acireale.ct.it

Acireale (sizilieraz: Jaciriali) Siziliako (Italia) Cataniako probintziako komuna bat da. 52.954 biztanle ditu[1], eta 39 km²[2]. Siziliako ekialdeko kostaldean kokatua, Cataniatik 15 km iparraldera[3], ezaguna da bere eraikin barrokoengatik. Elizen kopurua kontuan hartuz, Ehun kanpaien hiria edo Hegoaldeko Vatikano izenekin ezaguna da. Itsas ondoan dago, baina 102 metroko altueran. Itsasoaren ondoan, Santa Maria la Scalaren frakzioa dago. Ondoko komunak Aci Castello, Acicatena, Aci Sant'Antonio, Giarre, Riposto, Santa Venerina eta Zafferana Etnea dira.

Acirealen iturri termalak daude; ur sendagarriak dira, sufrez, iodoz eta sodioz hornituak. Acirealeko inauteriek ospe handia dute Italian.

Historia

Acirealeren jatorriak antzinakoak dira. Greziar Xifonia hiria omen zen. Erromatar garaian Akis hiria zegoen, Gerra Punikoetan sartu zena. Ovidioren Metamofosian maitasun handia sortu zen Azis (Azis ibaiaren espiritua) eta Galatea, itsas-ninfa. Mitologiaren arabera, Azisen heriotza zela eta, Galatearen malkoek, Azis ibaia, Fiume di Jaci, sortu zuten[4]. Erdi Aroan, hiria hedatu zen gazteluaren inguruan (gaurko Aci Castello). Bizantziar garaian Jachium deitu zen. Arabiarrek berriz, Al-Yäj (arabieraz: الياج‎) eta geroago, Aquilia.

Bizantziar garaian, garapen ekonomiko eta artistikoa ezagutu zuen. 1169 urteko lurrikararen ondorioz, Acirealeko biztanleek alboko herrietara ihes egin zuten babes bila. Espainiarrak lurraldeaz jabetu zirenean, Filipe IV.a Espainiakoak 1642an Aci izenaren ordez Acireale izendatu zuen. 1693an, beste lurrikara batek hiria guztiz suntsitu zuen. Beranduago, hiritarrek berreraiki zuten estilo barrokoan. Garibaldiren expedizioaren (1861) Sizilia Napoliko Erresumatik askatu zuena, Acireale izan zen lehen hiria Borboien kontra matxinatzean. 1941ean, aliatuen bonbardatu zuten hainbat hildako zibil eraginez.

Gaur egun, Acireale nekazaritza eta merkataritzako gune garrantzitsua da. Tokiko ekonomia turismoan oinarrituta dago.

Barrutiak

Barruti hauek ditu: Santa Maria la Scala, Santa Tekla, Stazzo, Pozzillo, Santa Maria Ammalati, Guardia, Mangano, Capomulini, San Cosmo, Batatelle, Pennisi, Fiacanda, Loreto, Piano d'Api, Aciplatani, Scillichenti, Santa Caterina, Santa Maria delle Grazie, Santa Maria la Stella, San Giovanni Bosco.

Iruditegia

  • Acirealaren katedrala
    Acirealaren katedrala
  • Done Petri eliza
    Done Petri eliza
  • San Sebastian eliza
    San Sebastian eliza
  • Magna Graecia
    Magna Graecia

Erreferentziak

  1. ↑ 2018ko urtarrilaren 1ean bizi den biztanleria
  2. ↑ Superficie di Comuni Province e Regioni italiane al 9 ottobre 2011. 2020.08.13an kontsultaturik.
  3. ↑ Antoninoren ibilbidea, 87 ed. Parthey; Smith, William, ed. (1854-1857). "Acium". Dictionary of Greek and Roman Geography. Londres: John Murray.
  4. ↑ Chisholm 1911.

Kanpo estekak

Acirealeko inauteriak

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Acireale&oldid=8010638"(e)tik eskuratuta