Korsika Askatzeko Nazio Frontea

Wikipedia, Entziklopedia askea
(«FLNC» orritik birbideratua)
Korsika Askatzeko Nazio Frontea
Datuak
Motaerakunde armatua eta erakunde terrorista
Historia
Sorrera1976ko maiatzaren 4a
Ordezkatzen duPartitu Corsu per u Sucialisimu (en) Itzuli

Korsika Askatzeko Nazio Frontea (korsikeraz: Fronte di Liberazione Naziunale di a Corsica edo FLNC) Korsika Frantziatik independentzia lortu nahi duen talde armatu korsikarra da. 2014ko ekainaren 25ean borroka armatua albo batera uzten zuela iragarri zuen.

Sorrera eta helburuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ofizialki 1976ko maiatzaren 5ean sortu zen, Ghjustizia Paolina eta Fronte Paesanu Corsu di Liberazione Korsikako bi talde armatu handien batasunetik. Horrez gain, A Cuncolta Independentista alderdi politikoaren adarra da. Alderdi politiko honek kideak ditu Korsikako Asanbladan.

FLNCren lehen erasoa 1976ko maiatzaren 4an gertatu zen. Egun horretako gauean, 21 lehergailuk eztanda egin zuten Ajaccio, Bastia, Sartène, Porto-Vecchio eta beste zenbait hiritan.[1]. Erasoaren helburu gehienak eraikin publikoak eta estatuko agenteen bulegoak izan ziren. Maitzaren 5ean, FLNC formalki bere burua ezagutzera eman zuen manifestu elebidun batean eta aurreko gaueko erasoak beregain hartu zituen.

Manifestuak sei eskaera zituen:[2]

  • Korsikar herritarren Eskubide Nazionalak onartzea.
  • Frantziar kolonialismoaren egiturak desagertzea - tartean Frantziako Armada eta kolonoak.
  • Gobernu demokratiko herrikoi bat sortzea, korsikar herriaren beharrak asebeteko dituena.
  • Ogasun kolonialak kofiskatzea.
  • Nekazaritza erreforma nekazariak, langileak eta intelektualak asetzeko eta estatua esplotazio modu guztietatik askatzeko.
  • Korsikar herritarren autodeterminazio eskubidea.

Kanpaina armatua[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1970 – "Korsikari arreta jartzen"[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ghjuventi Indipendentista taldeko kideek jarritako pankarta Yvan Colonna askatzeko eskatuz. Pankarta eta graffiti asko daude Pascal Paoli Korsikako Unibertsitatean, Corten, FLNC eta Korsikaren independentzia babestuz.

Hurrengo erasoak maiatzaren 20an gertatu ziren. FLNCk zenbait lehergailu zartarazi zituen uhartean zehar. Ekitzek eta FLNCren agerpenak bat egin zuten Action Régionaliste Corse ilegalizatu berri zuteneko 10 kideen aurkako epaiketarekin. Fiskalek esan zutenez, uda horretako tiroz hildako 2 polizien ekintzaren erantzule ziren[3]. Udan zehar, FLNC aktiboago bihurtu zen eta uztailaren 17ko gauean, kohete bidezko eraso bat eta Aghioneko gendarmerien aurkako morterozko eraso bat egin zuten. Azken eraso horretan, M79 granada jaurtigailu estatubatuarra erabili zuten[4]. Eraso hauek FLNCk armak Libiatik jasotzen zituen susmoa piztu zuten, Europako beste talde iraultzaile batzuk, tartean IRAk ere bertatik jasotzen zituztelako armak. 1976ko irailean, FLNC Frantziako militar funtzionarioak hiltzen saiatu zen. Beste istilu batzuetan, Corten, general bat hil egin zuten bere autoa tirokatu zutenean. Kotxeko gidariak belarria galdu zuen. Herri berean, beste ofizial baten etxeak bonbazko erasoa jasan zuen[5].

1977 hasieran, FLNCren ekintza gutxi egon ziren. Apirilean, lehergailu bidezko erasoak egin ziren FLNC eta Korsikako nazionalisten aurka. Erasoak FRANCIAk (Front d'Action Nouvelle Contre l'Indépendance et l'Autonomie) hartu zituen beregain[6]. Nahiz eta autonomiaren aurkako beste talde bat bazen Korsikan, FRANCIA taldea zen erasoak egiten zituen bakarra. Maiatzaren 14ean, FRANCIAk Arritti' (korsikar nazionalisten argitalpena) inprenta suntsitu zuen. Erasoari erantzunez, FLNCk maiatzaren 24an Fort-Lacroixen (Bastia ondoan) erasoaldia egon zuen. Ekainaren hasieran, berriz, Bastiako tren geltokia suntsitu zuen lehergailuz. Hilabete beranduago, FLNCk 27 lehergailu zartatu zituen Frantziako interesen aurka eta beranduago, Barbaggioko telebista hedagailu bat lehergailuz suntsitu zuen[7].

1978ko maiatzean zehar, FLNCk zenbait kolpe jaso zituen. Guztira 27 susmagarri atxilotu zituzten Korsikan eta Frantzian FLNCrekin lotura zutelakoan[8]. Poliziak, lapurreta arrunt bat ikertzen ari zela, Cardon FLNCren armak aurkitu zituen. Polizia arma lekua ikertzen ari zela, zenbait gizon armatu ikusi zituen inguruan. Istilu honen ondorioz, 300 pertsona galdekatu zituzten eta 60 pertsona atxilotu zituzten. Beste susmagarri batzuk Paris, Niza eta Lyonen atxilotu zituzten. 1978ko abenduan, FLNCk poliziaren egoitzen aurkako erasoak areagotu zituen. Ekintza batean, Borgokoan, arma astunak erabili zituen FLNCk. Eraso hauek FLNC pertsona eta objektuen aurkako erasoak egingo zituela pentsarazi zuten[9]. Aldi berean, FLNCk preso zeuden bere kideei preso politiko moduan tratatzeko eskatu zien.

1980 – "Ofentsiba berria"[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1979an, FLNCk eraso kopurua handitu zuen, eta urtarrila eta martxoaren hasiera bitartean uhartean zehar lehergailu bidezko 115 eraso egin zituen[10]. Hala ere, uztailean taldeko kideak atxilotu zituzten eta kartzela zigor luzeak jarri zitzaizkien FLNCk ekintzak aurrera eramateagatik. FLNCk "askapenerako erasoaldi berria" martxan jarriko zuela adierazi zuen eta korsikarrei, poliziaren edo armadaren kide zirenei, uhartetik alde egiteko eskatu zien[11]. Martxoaren 10ean, Korsikako hamar banketxe bonba autoz erasotu zituzten. Apirilaren 10ean, Parisko hiru bankutan lehergailuek eztanda egin zuten eta Parisko Justizia Jauregiak beste lehergailu bat eztanda jaso zuen. Jauregiak 3 milioi frankoko kalteak jaso zituen. 1970 bukaeran eta 1980 hasieran, FLNCk bere politika aldatu zuen eta IRAren antzeko politika erabiltzen hasi zen. Orduan, FLNCk "korsikarren arazoak frantziarrei eramatea" erabaki zuen. Horrela, lehergailu bidezko erasoak Frantziako lurraldean egiten hasi zen. 1979ko maiatzaren 6an, FLNCk Parisko 20 banketxetan lehergailuak ezarri zituen eta maiatzaren 30an, beste zenbait banketxek leherketak jasan zituzten[12]. Ekainaren hasieran, FLNCk taktika aldatu eta uhartean hasi zen erasoak egiten eta 25 lehergailu handik eztanda handia sortu zuten. Parisko Polizia egoitzak ere bonba auto baten eztanda jasan zuen. 1980ko maiatzaren 14ean, FLNCk Parisko Justizia Jauregiak beste eraso bat egin zuen eta Iranen enbaxada zaintzen zuten lau gendarme tirokatu zituen beste eraso batean. Eraso horretan hiru gendarme zauritu ziren[13].

1980ko hamarkadan, FLNC ikusgarriagoa egin zen, protestetan eta jardun politikoan aritu baitzen. FLNCk bere kideei preso politiko izaera emateko eskatzen jarraitu zuen. Presoen aldeko manifestazioak jendetsuak izan ziren eta manifestazioak egitea ohiko bihurtu zen. FLNCren jarraitzaileak oso aktibo egon ziren protesta guztuetan eta "Korsikako V Frantsesa" bezala izendatu zituzten[14]. 1980ko azaroan, FLNCko 12 preso gose-greba hasi ziren, korsikar preso politikoei tratu txarragoa ematen zitzaielako. Protestek goia jo zuten IRAko sei preso gose-greban hasi zirenean[15]. Korsikako preso politikoak gogoaren aurka elikatu zituzten eta aste batzuk geroago bertan behera utzi zuten gose-greba. 1981ko apirilaren 1ean, FLNCk su-etena aldarrikatu zuen, Presidentziarako hauteskundeak baitziren. Hauteskunde hauetan François Mitterrand izan zen garaile eta garailea zein zen jakin ostean, FLNCk su-etena luzatuko zuela adierazi zuen, betiere "gertatzen zenaren" araberakoa[16].

Irailaren 18an, FLCNk su-etena bertan behera utzi zuen eta Korsika erdialdeko mendialdean prentsari konferentzia bat eman zion. Autonomiazaleak kritikatu zituzten "betiko bide ez-erabilgarriak" erabiltzen zituztelako sistema politikoan eta Frantziaren politikak kritikatu zituzten. FLNCk armak hartuko zituela adierazi zuen[17].

1982ko abuztuaren 19an, FLNCk ekintza ikusgarria egin zuen. Gau batean, "violente nuit bleue"en deitua, 99 lehergailu jarri zituen Frantziako gobernuaren helburuen aurka.

1980. hamarkada erdialdean, taldeak narkotrafikatzaileen aurkako erasoak ugaritu zituen, eta 1986ean, 12 hilabeteko epea, lau pertsona hil zituen.

1988an su-etena sinatu zuten FLNCk eta Frantziako Gobernuak. Su-etena ez zuten ondo hartu FLNCko kide batzuek eta taldean hainbat zatiketa egon ziren[18].

1990 - Claude Érignacen hilketa eta barne-borrokak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

1990an, FLNC gainbeheran hasi zen eta barne-borrokan hilketak egon ziren. Barne-zatiketen eta -borroken arrazoia kideen aurkakotasun politikoa zen taldearen barnean, baita tirabira pertsonalak ere.

1991ean, FLNCko kideen eta gendarmeen arteko tiroketa egon zen, segada batetik ihes egiten ari zirenean. 1991ean, FLNCk Sardiniako findegi baten aurkako erasoa burutu zuen.

1996ko abenduan, FLNCk Korsikan zehar Gabonetako erasoaldia hasi zuen. Figarin, FLNCk metraila bidez militarren gunea bat erasotu zuen eta Zicavon, granada eraso bat egin zuen polizia egoitzaren aurka[19][20]. 1997an, FLNC Ohiko-Kanala atldeak su-etena iragarri zuen baina su-etenarekin ados ez zeudenek FLNC Kanal Historikoa sortu zuten eta taldearen agintaritza berreskuratu nahi zuten erasoaldi berri bat hasteko. 1998an, FLNCk polizien eta auzapezen aurkako erasoak burutu zituen zenbait hildako utziz. Erasoaldia Ajaccion Claude Érignacren hilketarekin amaitu zuen. Érignac Frantziako prefeta zen Korsikan eta Frantziako Errepublikako goi-mailako ordezkaria. Erasoak oihartzun zabala izan zuen eta FLNCren aurkako kritika asko egon ziren. FLNCk erasoa berak ez zuela egin aitortu zuen[21]. 1999tik aurrera zatiketak, barne-borrokak, su-etenak eta su-etenak bertan behera uztea egon ziren.

2000 – "Barneko taldeen bateratzea"[aldatu | aldatu iturburu kodea]

XXI. mendearen hasieran, FLNCk erasoekin jarraitu nzuen nahiz eta 1970. hamarkadarekin alderatuta erasoak gutxiago izan ziren[22]. FLNCren lehergailu askok huts egiten zuten edo bestela desaktibatu egiten zituzten. Hala ere, zenbait eraso arrakastatsu izan zaituen: 2002ko lehergailu bidezko erasoa Lumioko gune militar baten aurka hainbat gendarme zaurituz, lehergailu bidezko erasoa zenbait hotelen aurka Marsellan 2004ean eta kohete bidezko erasoak zenbait gune militarren aurka 2007an.

2009an bonba-auto bidezko erasoa egin zuen Vescovatoko egoitza militar baten aurka. FLNCk bere talde guztiak batu zirela ere aipatu zuen. 2000 hasieran, FLNC, FLNC-UC, FLNC-1976, FLNC-Urriak 22 taldeetan banatuta zegoen[23]

2010 - Borroka armatuaren amaiera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

FLNCk Frantziako immigranteen etxeen aurkako erasoak egiten jarraitu zuen. 2011 amaieran, komunikatu bat argitaratu zuen eta bertan aurreko lau hilabeteetan lehergailu bidez egindako 38 eraso beregain hartuu zituen. Komunikatuan, taldeak "erne egongo zirela eta ez zutela inoiz bakea lortzeko aukera baztertuko" adierazi zuten[24].

2012ko uztailaren 9ean, FLNCko barne-zatiketa batek "FLNC du 9 Juillet" sortu zela adierazi zuen[25].

2012ko abenduaren 9an, FLNCk Korsikako hainbat komunikabideetara bidalitako komunikatu batean 2012ko abenduaren 7ko erasoak beregain hartu zituen. Komunikatu horretan, Korsikan zehar 31 eraso egin zituela adierazi zuen[26].

2014ko ekainaren 25ean, FLNCk "desmilitarizazio prozesua eta klandestinitatetik ateratzeko prozesua" martxan jarri zituela adierazi zuen[27].

Banaketak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

FLNCk banaketa ugari ezagutu ditu historian zehar. Ondokoak FLNCren siglak erabili dituztenak dira, baina badaude beste hainbat:

    • FLNC-UC, FLNC-Borrokalarien Batasuna
    • FLNC-Canal Habituel
    • FLNC Canal Historique
    • FLNC-Urriak 22
    • FLNC-Maiatzak 5
Korsika Garaiko errepide seinale elebiduna, FLNC graffitia duela.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ Ramsay, p. 118
  2. ↑ Ramsay pgs. 118–119
  3. ↑ Ramsay p.103
  4. ↑ Ramsay p. 127
  5. ↑ Ramsay p. 134
  6. ↑ Ramsay, pgs. 140–141
  7. ↑ Ramsay p. 141
  8. ↑ Ramsay p. 150
  9. ↑ Ramsay p. 172
  10. ↑ Ramsay p. 173
  11. ↑ Ramsay p. 184
  12. ↑ Ramsay p. 174
  13. ↑ Ramsay p. 191
  14. ↑ Ramsay pgs. 174–175
  15. ↑ Ramsay p. 197
  16. ↑ Rasay pgs. 200–201
  17. ↑ Ramsay p. 205
  18. ↑ Charters p. 104
  19. ↑ http://www.hartford-hwp.com/archives/62/258.html, 1996-12-30
  20. ↑ https://web.archive.org/web/20091013193229/http://www.prophetofdoom.net/Islamic_Clubs_National_Front_for_the_Liberation_of_Corsica.Islam
  21. ↑ Kushner p. 265
  22. ↑ http://www.britannica.com/EBchecked/topic/138802/Corsican-National-Liberation-Front
  23. ↑ https://web.archive.org/web/20170703080550/http://www.corsematin.com/ta/vescovato/205162/corse-deux-membres-d-un-flnc-unifie-revendiquent-l-attentat Corse Matin, , 2009-08-10
  24. ↑ Moloney, Mark. "Corsica: Europe's hidden independence struggle", Iris - The Republican Magazine, Issue Number 26, April 2012, ISBN 0790-7869
  25. ↑ https://web.archive.org/web/20131220000632/http://www.corsematin.com/article/derniere-minute/un-nouveau-flnc-voit-le-jour-dans-le-maquis-de-la-clandestinite.705760.html
  26. ↑ http://www.lemonde.fr/societe/article/2012/12/19/corse-le-flnc-revendique-les-attentats-de-la-nuit-bleue-du-7-decembre_1808656_3224.html
  27. ↑ http://www.lemonde.fr/societe/article/2014/06/25/corse-le-flnc-annonce-qu-il-depose-les-armes_4445252_3224.html

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Korsika_Askatzeko_Nazio_Frontea&oldid=9642357"(e)tik eskuratuta