Edukira joan

Granadako metroa

Wikipedia, Entziklopedia askea
Metropolitano de Granada
Granadako tranbia

Sareko hiru ibilgailuak kotxetegian
Datu orokorrak
Garraio motatranbia
EskualdeakGranada,  Espainia
Line kopurua1
Geltokiak26
Bidaiariak11 719 698 (2019)
JabeaAndaluziako Junta
Webguneawww.metropolitanogranada.es
Ustiapena
Hasiera2017ko irailaren 21a (7 urte)
EragileakAvanza Metro de Granada
Ibilgailuak15
Maiztasuna8-10'
Datu teknikoak
Luzera15,9 km
Denbora50 min
Abiadura maximoa70 km/h
 Mapa

Map

Granadako metroa (gaztelaniaz: Metro de Granada) Espainiako Granada hirian eta bere ingurunetan dagoen tranbia —"metro arin" gisa definitzen da— sarea. Sareak linea bakarra du, Avanza Metro de Granada enpresak operatua, 26 geltokiz osatua.

Sarea 2017ko irailaren 21an inauguratu zen linea bakarrekin, Albolote eta Armilla geltokien artean.

Beste line bat eraikitzea aurreikusten dira.

Historia

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gaur egungo metroa sortu zuen ideia 1998ko azaroaren 18an sortu zen lehen aldiz, Granadako Udalak eta Andaluziako Juntak Nantesko tranbian oinarritutako proiektu bat aurkeztu zutenean, azkenean egin zenaren oso antzeko trazatua zuen linea bat planteatuz, baina garai hartan Osasun Zientzien Parke Teknologikoa izango zena amaitzen zena. 2004an informazio-azterlan bat egin zen, eta, bertan, linea horrek egin beharreko trazadurari buruzko lau proposamen egin ziren.[1]

Urtebete geroago, 2005eko urtarrilean, hiria Erronda Bidean zehar zeharkatuko zuen linea handi baten trazadura behin betiko definitu zen. Autobus geltokia, tren geltokia, Granadako Unibertsitatea, bertako ospitale nagusiak eta Nuevo Los Carmenes kirol estadioa barne hartzeko diseinatu zen. Albolote, Maracena eta Armilla udalerrietara iristea ere aurreikusten zen.[2]

Proiektua Andaluziako hiri-trenbidearen hedapenaren testuinguruan gauzatu da. Granadako metroarekin batera antzeko sistemak garatu ziren beste probintzia batzuetan: Sevillako metroa, Malagako metroa, Cadizko tranbia eta Jaengo tranbia. Lehenengo zatiaren lizitazioa 2006ko udaberrian egin zen, Andaluziako Juntaren eta Granadako Udalaren arteko akordio baten ondorioz. Garai hartan, 25,5 milioi euroko inbertsio-aurreikuspena zegoen trazaduraren 16 kilometroetarako. Obrak urtebete geroago hasi ziren, 2007ko abuztuaren 20an. Garai hartan 2010ean amaitzea aurreikusita zegoen.[3]

2010ean, proiektuaren erabateko amaiera aurreikusi zen egunean, obrak ia ez ziren hasi zati gehienetan. Erronda Bideko jarduerak, hiribidean zehar lurra guztiz altxatzea zekartenak, zazpi urte baino gehiagoz luzatu ziren. Egoera horrek inguruko merkataritzaren beherakada handia eragin zuen, negozio kopuru handi baten itxiera bultzatuz.[4]

2011n zehar, finantzaketa-arazo ugari eta eraikuntza-enpresekin metatutako ez-ordaintzeak agertu ziren, eta, ondorioz, obrak gelditu egin ziren urtearen zatirik handienean. Egoera ez zen 2012ko otsailera arte desblokeatu, orduan Andaluziako Juntak 130 milioi euroko kreditu-lerro bat izenpetu baitzuen Europako Inbertsio Bankuarekin, obrei ahalik eta azkarren ekin ahal izateko. Zerbitzua noiz irekiko zen 2013ko erdialderako aurreikusten zen orduan.

Urte horretan bertan, Alcázar Genil geltokia eraikitzeko lanetan egindako indusketetan, XIII. mendeko almohade hondoratze baten aztarna arkeologikoak aurkitu ziren, eta, ondorioz, geltokiaren proiektua birplanteatu behar izan zen, aztarna horiek arkitekturan integratzeko. Aldi berean, IV. mendeko ontziak eta erromatarren aztarnak aurkitu ziren Fuentenuevako unibertsitate-campusaren inguruan. Gorabehera horiek obrak amaitzeko epeetan atzerapen berriak ekarri zituzten. Nahiz eta Batzarrak ordurako trenak Albolote eta Maracena artean probak egiten hasiko zirela aurreikusi, trazaduraren zati handi batean plataforma eraikitzeko enbrioi-egoera zela eta, promes egitea ezinezkoa izan zen.[5]

2014ko udaberrirako, trenbideak erabat eraikita zeuden, 300 metroko tarte bat izan ezik; tarte horretan, linea Granadako tren geltokitik igarotzen zen. Adifen jabetzako geltokiko lurrak zirenez, Espainiako Gobernuko erakundearen baimena behar zen Granadako etmroko makineriak obrak egiten hasi ahal izateko. Baimen hori hilabetetan luzatu zen, eta horrek salaketa gurutzatuak eragin zituen gobernu andaluziarraren eta zentralaren artean, atzerapenen erantzukizuna zela eta. Garai hartan, Juntak metroa hurrengo urtean inauguratzeko asmoa zuela iragarri zuen, nahiz eta lanak amaitzea ezinezkoa izan. Bere planen arabera, 2015eko lehen seihilekorako linea partzialki martxan jartzen hasiko litzateke, Albolotetik Caletarainoko zatia bakarrik zeharkatuz; izan ere, geltoki horretatik harago trenbide-geltokia zegoen, eta trenbidea ezin zen bertan egin.[6]

Tren-geltokiko obrak ez ziren 2015eko abuztura arte desblokeatu. Adifek, azkenean, beharrezko baimenak eman zizkion Granadako metroari, obrak bere lurretan egin ahal izan zitzan. Albiste horren berri izan ondoren, Andaluziako Juntako buruzagiek baztertu egin zuten metroa partzialki zerbitzuan jartzeko aukera, eta ibilbide osoa egin ahal zenerako gorde zuten irekiera.

Desblokeatu ondoren, Estación Ferrocarril geltokia eraikitzeko obrei ekin zitzaien berriro, eta urtebete geroago amaitu ziren. 2016ko ekainaren 8an, bidearen azken soldadura egin zen, eskualdeko gobernuko eta udaleko hainbat politikarik parte hartu zuten zeremonia batean. Horrela, hamar urte baino gehiagoren ondoren, Granadako metroaren lehengo linea osatzen duten 16 kilometroak behin betiko lotuta geratzen ziren. Orduan, Andaluziako Juntak 2016ko abendua ezarri zuen inaugurazio-data gisa.[7]

Obrak amaitu ondoren, eta jarduketa txiki batzuk amaitu ez zirenez, 2016ko udan Granadako metroaren gainazaleko lehen probak hasi ziren. Urtean zehar, ate irekiei buruzko zenbait informazio-jardunaldi antolatu ziren, tren-unitateen barrualdea eta geltokien barrualdea erakutsiz. 2016ko azaroaren 9an, Andaluziako Juntak beste atzerapen bat iragarri zuen inaugurazio-datan, eta 2017ko martxorako ezarri zuen oraingoan. Andaluziako Gobernuko Sustapen sailburuak justifikatu egin zuen, Adifek hiriko trenbide-geltokian egiten zituen obren ondorioz gainazaleko probak garaiz egin ezin zituelako. Tren-administratzaileak komunikatu bat igorri zuen egun berean, obra horiek metroaren funtzionamenduari inola ere eragiten ez ziotenik ukatuz.[8][9]

Metroak bidaiaririk gabeko merkataritza-zerbitzuaren simulazio-probekin jarraitu zuen. Garai hartan, gobernuak 2017ko maiatzaren 31 zehaztu zuen irekiera-data gisa. Hala ere, beste ez-betetze bat gertatu zen: maiatzaren 26an, Sustapen sailburuak uztailaren erdialderako atzeratu zuen irekiera, trenbidea probetan zehar okupatzen ari zelako eta abiadura komertzial onargarria lortzea eragozten zuelako. Hala eta guztiz ere, epe berria ere ez zen bete, eta beste behin justifikatu ziren probetan zehar izandako zailtasunak eta gorabeherak.[10]

2017ko irailaren 18an, astelehena, Andaluziako Juntako Sustapen eta Etxebizitzako sailburua prentsaren aurrean agertu zen, hiru egun geroago bidaiarien zerbitzua martxan jarriko zela iragartzeko. Irailaren 21ean, osteguna, goizeko 12etan, Granadako metroa inauguratu zuten ekitaldi berezi batean, eta tartean dauden administrazio guztietako arduradunak bertaratu ziren. Zerbitzuaren lehen egunean, metropoliak harrera ona izan zuen, 23 500 erabiltzailerekin.[11]

Sarea

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Geltokiak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
      Geltokia Udalerria Koordenatuak Konexioak  
  ■   Albolote Albolote 37°13′42″N 3°39′13″W Autobusa 
  ●   Juncaril Albolote 37°13′21″N 3°38′45″W
  ●   Vicuña Maracena 37°12′51″N 3°38′13″W
  ●   Anfiteatro Maracena 37°12′40″N 3°38′3″W
  ●   Maracena Maracena 37°12′26″N 3°37′50″W
  ●   Cerrillo Maracena Granada 37°12′5″N 3°37′28″W
  ●   Jaén Granada 37°12′15″N 3°37′2″W Autobusa 
  ●   Estación Autobuses Granada 37°12′0″N 3°36′48″W Autobusa Autobusa Granadako autobus geltokia
  ●   Argentinita Granada 37°11′45″N 3°36′56″W Autobusa 
  ●   Luis Amador Granada 37°11′31″N 3°36′54″W Autobusa 
  ●   Villarejo Granada 37°11′20″N 3°36′53″W Autobusa 
  ●   Caleta Granada 37°11′11″N 3°36′32″W Autobusa 
  ●   Estación Ferrocarril Granada 37°11′0″N 3°36′30″W Autobusa Trena Granadako tren geltokia
  ●   Universidad Granada 37°10′50″N 3°36′30″W
  ●   Méndez Núñez Granada 37°10′38″N 3°36′37″W Autobusa 
  ●   Recogidas Granada 37°10′12″N 3°36′21″W Autobusa 
  ●   Alcázar Genil Granada 37°9′55″N 3°36′11″W Autobusa 
  ●   Hípica Granada 37°9′39″N 3°35′47″W Autobusa 
  ●   Andrés Segovia Granada 37°9′29″N 3°35′44″W Autobusa 
  ●   Palacio Deportes Granada 37°9′15″N 3°35′34″W Autobusa 
  ●   Nuevo Los Cármenes Granada 37°9′4″N 3°35′47″W Autobusa 
  ●   Dilar Granada 37°8′57″N 3°36′4″W Autobusa 
  ●   Parque Tecnológico Granada 37°8′57″N 3°36′25″W Autobusa 
  ●   Sierra Nevada Armilla 37°8′38″N 3°36′50″W
  ●   Fernando de los Ríos Armilla 37°8′51″N 3°37′15″W
  ■   Armilla Armilla 37°8′38″N 3°37′37″W

Mapa

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ustiapena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Sarea Avanza Metro de Granada enpresak usiatzen du Andaluziako Juntak kudeatutako azpiegitura eta geltokietan.

Flota

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Granadako metroa tren arineko sistema bat da, eta CAFek fabrikatutako Urbos 3 modeloko 15 unitatek eskaintzen diote zerbitzua. Unitate horiek bost modulu dituzte, 32 metroko luzerarekin eta 221 bidaiarirentzako edukierarekin. Trenbideen barrualdea beheko solairukoa da, eta ezinduentzako, umetxoentzako eta bizikletentzako sarrerak ditu. Kabinek sistema bat muntatzen dute ontzian orratzen posizioa aldatzeko eta gidatzeko kabinatik ibilbideak sortu ahal izateko. Gainera, galga dinamikoa dute, sarera energia berreskuratzeko.[12]

Txartelak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira sarean ordaintzeko aukerak:[13]

Txartela Deskribapena Prezioa
Monedero Gehienez 15 bidaiarik erabil dezakete, betiere bidaia elkarrekin egiten badute 0,82 €
Univiaje Gehienez 9 bidaiarik erabil dezakete, betiere bidaia elkarrekin egiten badute 1,35 €
Ida y Vuelta Gehienez 8 bidaiarik erabil dezakete, betiere bidaia elkarrekin egiten badute 2,70 €
1 Día Metroz mugitzeko aukera ematen du, nahi adina aldiz, egun batez 4,50 €

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. ↑ «Cinco años sin moverse un metro. Ideal» www.ideal.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  2. ↑ (Gaztelaniaz) «Laboratorios de Datos» Ideal (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  3. ↑ (Gaztelaniaz) Torres, Francisco. (2011-09-06). «Las obras del Metropolitano de Granada atraviesan un mal momento» ecomovilidad.net (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  4. ↑ (Gaztelaniaz) «Los comerciantes de Camino de Ronda hacen balance tras siete años de obras de metro» GranadaDigital 2015-10-03 (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  5. ↑ Press, Europa. (2015-03-24). «La estación Alcázar Genil del Metro abre sus puertas al público» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  6. ↑ (Gaztelaniaz) Calleja, Álvaro. (2014-11-17). «Inicio de las obras del último tramo del Metro de Granada» GranadaiMedia (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  7. ↑ (Gaztelaniaz) GranadaiMedia. (2015-07-02). «Desbloqueado el Metro de Granada a su paso por Renfe» GranadaiMedia (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  8. ↑ (Gaztelaniaz) «El Metro de Granada recibe 262 millones de fondos europeos» GranadaDigital 2015-07-28 (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  9. ↑ Press, Europa. (2016-04-13). «Metro de Granada abre al público las estaciones de Méndez Núñez y Recogidas» www.europapress.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  10. ↑ (Gaztelaniaz) «Nuevo retraso en la puesta en servicio del metro de Granada» ELMUNDO 2016-11-07 (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  11. ↑ «El Metro circulará a 18 km/h de media y pasará cada 11 minutos | El Independiente de Granada» www.elindependientedegranada.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  12. ↑ «Temas: Contratación pública - Junta de Andalucía» www.juntadeandalucia.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).
  13. ↑ «Tarifas | Metropolitano de Granada» metropolitanogranada.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-10).

Ikus, gainera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Granadako_metroa&oldid=8786167"(e)tik eskuratuta