Ida Haendel
| Ida Haendel | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Chełm, 1928ko abenduaren 15a |
| Herrialdea |  Polonia  Erresuma Batua (1940 - |
| Bizilekua | Miami |
| Lehen hizkuntza | poloniera |
| Heriotza | Miami, 2020ko ekainaren 30a (91 urte) |
| Hezkuntza | |
| Heziketa | Chopin University of Music (en)  |
| Hizkuntzak | ingelesa poloniera |
| Irakaslea(k) | Carl Flesch (en) |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | biolin-jotzailea, violin teacher (en) eta musika-irakaslea |
| Jasotako sariak | |
| Genero artistikoa | musika klasikoa |
| Musika instrumentua | biolina |
| Diskoetxea | Decca (en) Deutsche Grammophon (en) |
      | |
_rib.PNG){kind=small}
Ida Haendel, CBE (Chełm, 1928ko abenduaren 15a - Miami, 2020ko ekainaren 30a) [1] judu jatorriko biolinista poloniarra izan zen, britainiar nazionalizatua.[2]
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Ida Handel Chełmen jaio zen, Polonia ekialdeko herri txiki batean; hiru urterekin hasi zen biolina jotzen; lau urterekin Varsoviako Kontserbatorioan ikasten hasi zen Miecyzslaw Michalowiczekin eta bost urterekin Hubermann Lehiaketa irabazi zuen. Zazpi urterekin Henryk Wieniawski Nazioarteko Biolin Lehiaketan finalista izan zen.
Parisen ikasi zuen George Enescu-rekin, eta gero Londresen Carl Flesch-ekin. Bigarren Mundu Gerran tropa britainiar eta amerikarrentzat jo zuen eta 1940an britainiar nazionalitatea eskuratu zuen .
1952 arte Londresen bizi izan zen, gero Montrealen, eta 1979tik Miami Beach-en, Floridan .
Bere autobiografia, Woman with Violin [Emakumea biolinarekin] 1970ean argitaratu zen.
Bere azken interpretazioetako batzuk 2003an Breslaviako Paganini lehiaketan eta 2006an Benedikto XVI.a aita santuak Auschwitz-Birkenauko kontzentrazio-esparrura egindako bisitan izan dira.
2020ko ekainaren 30ean hil zen Miamin 91 urteko biolinista.[3][4]
Aitorpenak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- 1991n Britainiar Inperioaren Ordena jaso zuen.[4]
- Honoris causa doktorea da Londresko Royal Collegen.[5][4]
Diskografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Bere ibilbide diskografikoak 70 urte hartzen ditu EMI eta Harmonia Mundi bezalako zigiluetarako.
1948-1949 urteetan Beethoven kontzertua grabatu zuen, Rafael Kubelík eta Philharmonia Orkestrarekin .
Beste grabazio aipagarri batzuk Brahmsen Kontzertua — Sergiu Celibidachek zuzendutako London Sympla Orchestrarekin egindako bat barne, Celibidacheren estudioko azken diskoa izan zena — eta Txaikovskiren Kontzertua, Basil Cameronek zuzendutako National Sympla Orchestrarekin
XX. mendeko musika zale amorratua ere izan da, Béla Bartók, Benjamin Britten eta William Walton barne. Bere obra garaikideen estreinaldien artean Luigi Dallapiccola Tartiniana Seconda eta Allan Petterssonen Biolinerako 2. Kontzertua aipa daitezke.
George Enescu maisuaren omenez, bere biolin sonata grabatu zuen Vladimir Ashkenazirekin 2000. urtean, "diapason d 'Or bat lortuz.
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ The Violin Channel. Luminary Violinist Ida Haendel Has Passed Away – Aged 91. (Noiz kontsultatua: 2020-07-01).
- ↑ Berria. «Ida Haendel biolin jole mitikoa hil da, 91 urterekin» Berria (Noiz kontsultatua: 2020-07-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) Muere a los 91 años la violinista Ida Haendel. (Noiz kontsultatua: 2020-07-07).
- ↑ a b c (Gaztelaniaz) Codalario. «Muere la mítica violinista Ida Haendel» www.codalario.com (Noiz kontsultatua: 2020-07-07).
- ↑ Ida Haendel Homage Page. (Noiz kontsultatua: 2008-02-03).
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- Pragako Ida Haendel albumaren errepasoa
- Ida Handelek Hungariako 17. zenbakia antzezten du Johannes Brahms-en eskutik
Datuak: Q240794
Multimedia: Ida Haendel / Q240794