Shizuoka

Shizuoka; 静岡市
	izendaturiko hiria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Herrialdea	Japonia
Uhartea; Eskualdea; Prefektura	Honshu; Chūbu; Shizuoka
Alkatea	Nobuhiro Tanabe (en)
Jatorrizko izena	静岡市
Posta kodea	420-8602
Herriburua	Aoi-ku (en)
Geografia
Koordenatuak	34°58′32″N 138°22′57″E / 34.9756°N 138.3825°E34°58′32″N 138°22′57″E / 34.9756°N 138.3825°E
Azalera	1,388,74 km²
Altuera	12 m
Mugakideak	Fuji (en) , Fujieda (en) , Yaizu (en) , Shimada (en) , Fujinomiya (en) , Kawanehon (en) , Minami-Alps (en) , Hayakawa (en) , Minobu (en) , Nanbu (en) , Iida, Ina (en) eta Ōshika (en)
Demografia
Biztanleria	685.589 (2021eko martxoaren 1a); −19.400 (2015)
Dentsitatea	485,58 bizt/km²
Informazio gehigarria
Sorrera	2003ko apirilaren 1a eta 1889ko apirilaren 1a
Telefono aurrizkia	054
Ordu eremua	UTC+09:00
Hiri senidetuak	Cannes, Omaha, Stockton (Kalifornia), Huế, Muroran, Jōetsu (en) , Shelbyville (Indiana), Izu (en) , Saku (en) , Kōfu, Kanazawa eta Nagano
	http://www.city.shizuoka.jp/english/

Shizuoka (japonieraz: 岐阜市, Shizuoka-shi^?) , Japoniako Shizuoka prefeturaren hiriburua da, hala ere ez da prefeturako hiri handiena. 2014ko erroldaren arabera 708.384 biztanle ditu.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shizuokaren eremua aintzinatik izan da poppulatua eta Kofun eta Yayoi Aroetako hainbat tresna aurkitu dira Toro aztarnategiko indusketetan. Honek erakusten du k.a. 400-300 urte inguruan jadanik bazela asentamendu bat bertan.

VIII mendean, Nara Aroan Suruga probintzia ezarri zen, hiriburua Abe ibaiaren ertzean ezarri zen Sunpu izenarekin. Muromachi Aroan Imagawa leinuak boterea gakldu eta Tokugawatarrek eskuratu zuten eta Sunpu domeinu feudala ezarri Sunpu gazteluan egoitza zuena.

Meiji berrezarkuntzaren ondoren Tokugawa Iesato shoguna bertara eramana izan zen. 1871ean sistema feudala kentzean Sunpuri izena aldatu zioten eta gaurko "Shizuoka" hartu zuen, "muino lasaiak" esan nahi du. Hiria bera 1889ko apirilaren 1ean eratu zen 37.681 biztanlerekin.

1935ean lurrikara handi bat izan zuen, 1940ean sute erraldoia eta 1945ean hegazkin estatubatuarren bonbaketak jasan zituen. Bigarren Mundu Gerraren ondoren errekuperatu eta inguruko herriak bereganatuz lurrak asko zabaldu zituen.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Suruga Badiaren ertzean dago, Tokio eta Nagoia hiri handien artean. Azaleraz oso handia da, Japoniako bosgarren udalerri handiena hain zuzen ere. Kostaldetik mendi garaietaraino doaz Shizuokako lurrak, punturik altuena Aino mendia da, 3.189 metrotako garaiera duena. Abe ibaia itsasoratzen da Shizuokan.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak (Shizuoka, Shizuoka)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	25.7	26.2	26.6	33.3	38.0	38.3	38.4	38.7	37.1	33.9	28.0	24.5	38.7
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	11.4	11.4	14.5	19.2	22.9	25.6	29.2	30.6	27.5	22.9	18.4	13.8	20.6
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	1.6	2.1	5.4	10.4	14.4	18.7	22.4	23.5	20.4	14.7	9.2	3.7	12.2
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-6.8	-5.8	-4.6	-1.4	5.1	12.5	15.4	16.9	10.6	3.9	-1.7	-5.1	-6.8
Euria (mm)	71.6	102.2	212.5	237.2	221.5	283.3	279.7	245.4	304.3	171.8	132.8	59.6	2321.9
Euri egunak (≥ 1 mm)	11.3	12.1	17.4	16.0	16.6	19.7	20.4	17.7	19.4	16.9	12.4	9.9	189.8
Eguzki orduak	206.4	185.4	190.3	184.6	188.7	139.4	162.4	204.6	153.5	160.3	170.7	198.5	2144.8
Hezetasuna (%)	57.4	58.0	62.7	68.4	72.6	78.5	79.7	77.9	76.4	72.1	67.8	61.6	69.4
Iturria (1): Japan Meteorological Agency^[1]
Iturria (2): Japan Meteorological Agency (records)^[2]

Ekonomia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen sektorean oinarrituriko ekonomia dauka, hala nekazaritzan (te, marrubi, wasabi eta zitrikoak batez ere), arrantzan (Japoniako hegalabur itsas-portu handiena dauka).

Artisautza ere oso ezaguna da bertan.

Jaialdiak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Shizuokako jaialdia (静岡まつり Shizuoka Matsuri): Apirilean izaten da gereziondoak loratzen direnean.
Daidogei Munduko Kopa (大道芸ワールドカップ Daigougei Waarudo kappu): Kale antzerki jaialdia da, azaroan izaten dena. Mundu osoko artistak etortzen dira eta 3-4 egunetako jaialdia izaten da.