Translanguaging

Wikipedia, Entziklopedia askea

Translanguaging, ingelesetik zuzenean mailegatutako terminoa (euskaraz Itzulpengintzan-edo eman genezake, edo jatorrizko galesezko trawsieithu gisa) ikasgelako ikasgai batean hizkuntza bat baino gehiago erabiltzeko baliabide pedagogiko bati erreferentzia egin diezaioke, edo elebidunek beren hizkuntza-baliabideak erabiltzen dituzten modua deskribatzeko erabil daiteke, inguruko munduari zentzua emateko eta harekin elkarreragiteko. [1] "Translanguaging" terminoa 1994. urtean Cen Williams doktoretza ikasleak erabili zuen inork baino lehenago, bere doktore tesian trawsieithu terminoa sortu zuen galestar eskoletan praktika elebidun zehatz batzuk ikusi ondoren. Cen Williamsek bere tesian, historia ikasgai baten adibide bat ematen zuen 9 ikaslerentzat (13 – 14 urteko ikasleekin ikertzen ari zela). Cen Williams-ek sortu zuen, beraz, 1994an, (galesez trawsieithu gisa erabiltzen zen) "An Evaluation of Teaching and Learning Methods in the Context of Bilingual Secondary Education" izeneko bere argitaratu gabeko doktore tesirako eta hortxe dokumentatu da terminoa lehen aldiz. [2] Cen Williamsek terminoa erabili zuen ikasgai berean bi hizkuntza batera erabiltzeko praktika deskribatzeko, zeina aurretik ohikoa zen praktikatik aldentzen zen. Aurretik hizkuntza bat baino gehiago irakatsi nahi zirenean hizkuntzak klase, ordu edo egunen arabera ondo bereizten saiatzen ziren, aurretik uste zen oso ondo bereizi behar ziren hizkuntzak eta ikasleek hizkuntzak ez nahasteko batera ikasi nahi zituzten hizkuntzak oso esparru bestelakoan ikasi behar zituzten, ahal bazen hizkuntza bakoitza pertsona desberdinen laguntzaz eta ahal bazen hizkuntza bakoitza gela edo espazio desberdinetan. [3]

« Bigarren hizkuntza edo gehigarriaren bidez ikastea oso ohikoa da munduko hainbat lekutan, ingelesa gero eta gehiago erabiltzen delako irakaskuntzako hizkuntza gisa eta populazioen mugikortasuna dela eta. Egoera honek ikuspegi espezifiko bat eskatzen du, eleaniztasuna ardatz gisa hartzen duena.

Translanguaging pedagogikoa ikuspegi teoriko eta ikuspegi hezitzailea da, eta bere helburua zera da, hizkuntza-gaitasunak eta edukiak hobetzea eskola-testuinguruetan, ikaslearen hizkuntza-errepertorio osoko baliabideak erabiliz. Translanguaging pedagogikoak ikaslea ardatz hartzen du, eta ikasleek erabiltzen dituzten hizkuntza guztien laguntza eta garapena bermatzen du. Kontzientzia metalinguistikoaren garapena sustatzen du, hizkuntzak eta edukiak ikasteko orduan hizkuntzen arteko mugak leunduz.

»

Cenoz, J., & Gorter, D. (2021) Translanguaging pedagogikoa. Cambridge: Cambridge University Press. SARBIDE IREKIA[4]


Dena den, terminoaren eta erlazionatutako kontzeptuaren zabalkundeak indarra hartu zuen hamarkada batzuk geroago, besteak beste, Ofelia Garcíak argitaratutako ikerketen ondorioz. Testuinguru honetan, translanguaging hau languaging kontzeptuaren luzapena da, hiztunen hizkuntzaren praktika diskurtsiboei egiten die erreferentzia, baina aldi berean, espazio berean, hizkuntza bat baino gehiago erabiltzearen ezaugarri gehigarriarekin. Prozesu dinamiko bat da, non hiztun eleaniztunek eskakizun sozial eta kognitibo konplexuak betetzen dituzten hizkuntza bat baino gehiago erabiliz, bizpahiru hizkuntzen erabilera estrategikoaren bidez. [5]

Translanguaging kontzeptuak bere baitan biltze ditu hizkuntza-ekoizpena, komunikazio eraginkorra, hizkuntzaren funtzioak eta hizkuntza erabileraren atzean dauden pentsamendu-prozesuak. [6] Terminoa elebitasunaren eta hizkuntza bat baino gehiago erabiltzearen eta ikastearen ondorioz sortu da, eta sarritan ingurune pedagogikoan erabiltzen da, baina hiztun eleaniztunek bizi duten edozein egoeratarako ere aplikazioak ditu, eta munduko hizkuntza komunitate gehienetan batera erabiltzen dira hizkuntza bat baino gehiago. Termino honek barnean hartzen ditu hizkuntza-dinamika linguistiko konplexuak, eta kode-aldaketaren ohiko eta ez-ohiko erabilerak, eta erabilera hori norberaren eleaniztasunaren ulermenarekin nola erlazionatzen den.

Translanguaging aukera bat da ikasleek lehen hizkuntzaren iraganean ikasitakoa bigarren hizkuntzaren ideiak eta kontzeptuak argitzeko erabil dezaten.[7] Ikasleek badakite hitz baten esanahia bere lehen hizkuntzan, eta hitza ikasi besterik ez dute behar (baina ez esanahia); beraz,Translanguagingek hizkuntza-errepertorio guztia konektatzeko eta hobeto ulertzeko tresnak eskain ditzake. Hizkuntza asko batera erabiltzeak ulermen prozesu naturalagoa ahalbidetzen du. Beraz, Translanguaging hizkuntza hizkuntza berri bat irakasteko modu berri bat ere izan daiteke, non, hizkuntza berri bakarra erabiltzeaz gain, ezagutza guztia ezartzen baita ikaskuntzari laguntzeko.[8] Hezitzaileek hizkuntza Translanguaging ere erabil dezakete hizkuntzaren antzekotasunak eta desberdintasunak konparatu eta kontrastatzeko, hitz edo soinu batzuen konplexutasuna ebazteko. Testu elebidunak erabiltzeak ere lagundu diezaieke ikasleei. Ikasleek ezagutzen dituzten hizkuntza guztietako baliabideak erabil ditzakete testuari zentzua ematen laguntzeko.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Calgaryko (Kanada, Alberta) King George Eskolako ateak. Hau 1912an ingelesezko auzo-eskola arrunt gisa hasi zen, 1987an ingeles-frantsesa aldi berean ikasteko aukera ematen hasi zen eta 2002an frantses hizkuntzan murgiltze eredua ezarri zen.

Froga arkeologikoek hezkuntza elebiduna oso aspaldikoa dela erakusten digute, gutxienez duela 4000-5000 urte elebitasunaren ebidentzia batzuk badaudela erakusten digute. [9] Hezkuntza elebidunari buruzko ikerketa moderno gehienak XX. mendearen amaieran zentratzen diren arren, greziera eta latina, biak batera, erromatar aristokratek ikasten zituztela erakusten duten ikerketak ere badaude, latina eguneroko hizkuntza zen eta greziera klasikoa prestigio handiko aurreko zibilizazio baten hizkuntza zen, eta pertsona oso kultua izateko, biak jakin behar. Hezkuntza sistema elebidun modernoak Europan eta Ipar Amerikan sortu ziren 1960ko eta 1970eko hamarkadetan, hala nola <i>French Immersion</i> Kanadan . [10] Jim Cummins izan da, ziur aski, arlo honetan gehien aipatu den akademikoa.

Itzulpengintzaren atzean dagoen ideologia irakaskuntza-praktiken bilakaeran sortu zen, bereziki <i>Teaching English to Speakers of Other Languages</i> (TESOL), ingelesaren irakaskuntzaren kalitatea hobetzeko diseinatutako nazioarteko elkarteak sustatutako praktiketatik. Amerikako Estatu Batuetako hezkuntza elebidunaren hastapenek hizketaren nagusitasuna, ahozko hizkuntzaren nagusitasuna, aldarrikatu zuten eta hizkuntza idatziaren ikaskuntzak zeukan nagusitasuna baztertu zuten. [11] 1960ko eta 70eko hamarkadetako bigarren hizkuntzaren irakaskuntzak ahozko-entzumenezko ariketak asko erabiltzen zituen, eta ikastaroen zati idatziak mimetikoki eta errepikapenaren bidez bideratu egiten ziren. Egiturari, formari, sintaxiari eta gramatikari lehentasuna ematen zitzaien, zuzentasunari bere biziko garrantzia ematen zitzaion. [12] [11] Sistema honetan ez zegoen benetako hizkuntza erabileran arreta handiegirik, eta horrek hizkuntza eta komunikazioa praktika errealean nola funtzionatzen duen ezagutza falta ekartzen zuen. Benetako erabilpenaren ezagutza falta handia lortzen zen, eta praktika falta, erabilpen falta, handiagoa.

1970eko eta 80ko hamarkadaren amaieran, bigarren hizkuntzaren irakaskuntzak zentratu zuen fokua komunikazioan eta hizkuntzaren erabileran. Komunikazio gaitasuna eta erabailera diskurtso-komunitate jakinetan parte hartzeko . [12] Hala ere, hizkuntza-ikaskuntza diskurtso-komunitate batean sartzeko baliabide gisa azpimarratzea ere arazotsua zen; ikasleei presioa egiten baitzitzaien beren hizkuntza-praktikak alde batera utz zezaten, diskurtso-komunitate berrietako kide praktikatzaileak izateko, ikasten ari ziren hizkuntza haientzat berrian hasi-berrien diskurtso batekin saia zitezen.

Translanguaging ikasketa ardatz gisa Bangor-en (Gales ) sortu zen lehen aldiz 1980ko hamarkadan. [6] François Grosjean-en ideietan oinarritzen da; elebidunak ez direla bi elebakar pertsona bakar batean. [13] Cen Williams eta bere lankideak galesa eta ingelesa irakasgai bakarrean erabiltzeko estrategiak ikertzen aritu ziren ikasgelan. Cen Williams-en galeserazko " trawsieithu " terminoa ingelesera itzuli zuen Colin Baker lankideak "translanguaging" gisa. Eta ingelesezko bertsioan zabaldu da munduan. [6]

Akademiakoek diotenez, translanguaging XX. mendeko bigarren hizkuntzak eskuratzeko pedagogia kaltegarrien askapen gisa funtzionatzen du. Akademikoek uste dute translanguaging ikasle eleaniztunei zenbait abantaila ematen dizkiela hezkuntza-sistema elebidun edo eleaniztunetan (1) edukien ulermen sakonagoa sustatzen duelako; (2) hizkuntza ahulagoa garatzen laguntzen du hiztun elebidun edo eleaniztunentzat; (3) hizkuntza erabileraren barruan, etxetik eskolarako konexioak sustatzen ditu; eta (4) hiztun aurreratuak hizkuntza ikasten ari diren hasi-berriekin integratzen ditu, horrela hizkuntzak ikasteko prozesua bizkortuz. [6]

Translanguaging eta kode-aldaketa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Translanguging-ek kode-aldaketa kontzeptuarekin duen erlazioa erabilitako translanguaging ereduaren araberakoa da. Eredu asko sortu dira hizkuntzaren prozesamendu kognitiboa eta eleaniztasuna hiztun indibidual baten barruan nola funtzionatzen eta agertzen den deskribatzeko. Hizkuntzalaritzaren postmodernismotik eratorritako translanguaging eredu unitarioak kode-aldaketa translanguaging-etik aparteko fenomenotzat hartzen du. Hau da, eredu unitarioak definitzen du kode-aldaketa konpetentzia bikoitzeko etengailu gisa, kode batetik bestera alda dezakeen etengailua. Eredu unitarioak uste du norbanako baten sistema linguistikoak gainjarri gabe bereizita daudela. Hortik sinestea hizkuntza bakoitza pertsona eta espazio jakin batzuekin identifikatza komeni zela, kode bien arteko nahasketa saihesteko.

Kode-aldaketaren konpetentzia bikoitzeko ereduak zuzen-zuzenean kontrajartzen da hizkuntzalaritza postmodernoaren eredu unitarioarekin, zeinak teorizatzen baitu hiztunak hizkuntza-sistema bakoitzak sistema berezitua duela, eta, ondorioz, kode-aldaketa itzulpengintzarekin bateraezina da. Erabateko itzulpen osoa ezinezkoa omen da, hizkuntza batzuetan formulatzen dena ezin da goitik behera, osotasunean, itzuli.

Baina, translanguaging eredu integratuak posizio zentratuagoa hartzen du. Kode-aldaketa itzulpena bezalako beste jarduera eleaniztunekin batera itzultzearen alderdi bat dela uste du, gizabanakoaren barneko hizkuntza-sistemak gainjarri egiten direla uste baita, baina ez erabat bateragarriak direlako. MacSwan, Jeff. (February 2017). «A Multilingual Perspective on Translanguaging» American Educational Research Journal 54 (1): 167–201.  doi:10.3102/0002831216683935..</ref>

Postmodernista linguistikoek ez dute kode-aldaketa translanguaging gisa onartzen, hizkuntza diskretuen ideia bera zalantzan jartzen baitute, argudiatuz hainbat prozesu kultural, politiko edo sozialen bidez sortutako asmakizunak direla. MacSwan, Jeff. (February 2017). «A Multilingual Perspective on Translanguaging» American Educational Research Journal 54 (1): 167–201.  doi:10.3102/0002831216683935..</ref> Postmodernistek onartzen dute hizkuntza-desberdintasunak egon daitezkeela "hizkuntzen" artean, baina "hizkuntzaren" kontzeptua, entitate abstraktu eta independente gisa, eraikuntza sozialtzat hartzen da. Translanguaging teoriari aplikatzen zaionean, postmodernistek argudiatzen dute gizabanako baten hizkuntza-gaitasuna beste hiztun batzuekiko elkarrekintza indibidualen eta hizkuntza-ezagutza orokorraren batura dela. Pertsona bakoitzak hizkuntza-errepertorio desberdina du, edo idiolektua, sozializazio-esperientzia bakarragatik. Barne-sistema linguistikoa baterakotzat hartzen da eta sistema gramatikal eta lexiko guztiak hartzen ditu. Beraz, kode-aldaketaren ondorioz emandako hizkuntza-gaitasunaren sistema diskretuak ezin dira hartu eredu bateratuko translanguaging horren partetzat.

Singapurreko errotulu eleanitza ingelesa, mandarina, tamilera eta malaysiera hizkuntza ofizialetan idatzia.

Translanguaging honetan oinarritutako pedagogia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Translanguaging-ek ikasgelan lantzen ari den gaiaren ulermen sakonagoa sustatzen du, hizkuntza batean eztabaidatuz eta beste batean idatziz. [14] Ikasleek lehen hizkuntzan dakitena nola edo hala adieraziko dute beti, bigarren hizkuntza batekin lan egiten dutenean. CUNY NYSIEB. (2015-11-10). Session 2: What is translanguaging?. .</ref> Honek ikasleei informazioa prozesatzen eta komunikazioa hobetzen laguntzen die bigarren hizkuntzan. [14] 1980ko hamarkadan Translanguaging Galeseko ikasgela elebidun batean sartu zenean, itzultzeak esan nahi zuen sarrerako eta irteerako hizkuntzak askotan aldatzen zirela. Bi hizkuntzen artean aldatzeko etengailua erabiltzeko aukera baimendu egin zen. [15] Mota honetako esparruetan, ikasleei normalean hizkuntza batean testu bat irakurtzeko eta ahoz edo idatziz eztabaidatzeko eskatu ohi zitzaien bigarren hizkuntzan. [13] Galeseko ikasgela elebidunaren kasuan, erabilitako hizkuntzak galesera eta ingelesa izan ziren. Honekin eta beste neurri batzuekin, 2007an lehen hezkuntzako eskoletan galesera erabiltzeko gai ziren hiztunak gora egin zuen, ikasleen % 36,5ek galesez hitz egiteko gai izan baitzen, 1987an, ikasleen % 24,6k bakarrik zekien galesez. [14]

Translanguaging teknikak bigarren hizkuntzaren jabekuntza pedagogiaren alderdi gisa sartzearen helburua, bigarren hizkuntzaren irakaskuntzako estrategietan esaldi-mailako eta gramatika-arloko kezka gehiegizkoa gainditzea da, eta diskurtso-gaietan eta komunikazioaren erretorikan arreta handiagoa jartzea. Canagarajah, Suresh. (2011). «Codemeshing in Academic Writing: Identifying Teachable Strategies of Translanguaging» The Modern Language Journal 95 (3): 401–417.  doi:10.1111/j.1540-4781.2011.01207.x..</ref> Ikasleak komunikazio-helburuetara egokitzen diren hizkuntzaren aplikazio errealetan zentratu beharko lukete, komunikatzen ari diren testuinguruaren arabera, hizkuntza formala ikasteko ahalegin hutsa egiten baino. [16] Translanguage pedagogian idazten duten jakintsu batzuek ingeles hizkuntzaren kontzepzio dibertsifikatuaren alde egiten dute, non ingelesaren barietate anitzek beren arau eta sistema propioak dituzten eta guztiek estatus berdina duten. Sistema horrek hainbat komunitate ingelesez modu eraginkorrean komunikatzeko aukera emango du. [17] [18] Seidlhofer, Barbara. (2003). «A concept of international English and related issues: From 'real English' to 'realistic English'» Language Council of Europe Language Policy Division GD IV.</ref> Ingeles hizkuntzaren kontzepzio honetan, hizkuntza global heterogeneo gisa tratatu behar da, non ingelesaren barietate estandarrak, hala nola, Indiako ingelesa, Nigeriar ingelesa eta Trinidadiako ingelesa, oraindik ere britainiar eta amerikar ingelesaren barietate ortodoxoen egoera bera izango luketen. [16] Egoera akademikoetan ingelesaren barietate bakarra indartzea ikasleentzat desabantaila da, izan ere, azken finean, ikasleek askotariko komunikazio-testuinguruekin topo egingo baitute, eta gizartea digitalki aurreratu ahala, komunikazio-testuinguru horietako asko transnazionalak izango dira. [19] [16]

Irakasleak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ikasgelan translanguaging erabiltzeko ez da beharrezkoa irakaslea elebiduna izatea; hala ere, irakasleak hezkidetza izan behar du.[20] CUNY NYSIEB. (2015-11-10). Session 2: What is translanguaging?. .</ref> Ikasle elebidunekin edo eleaniztunekin lan egiten duten irakasle elebakarrek arrakastaz erabil dezakete irakaskuntza-praktika hori; hala ere, ikasleengan, gurasoengan, komunitatean, testuetan eta teknologian konfiantza izan behar dute, irakasle elebidunean baino gehiago, ikaskuntzari laguntzeko eta ikasleen baliabideak aprobetxatzeko.[13] Transhizkuntzak aldaera guztiak legitimatzeko aukera ematen duenez, irakasleek parte har dezakete, ikasleen barietateak ikasteko prest daudelako, eta hizkuntza ezezaguneko hitzak erabiltzen dituztelako, ikasleak beren jatorrizko hizkuntzekin lan egiten has daitezen eredu gisa.[21]

Arrisku handiko idazketa-atazetan translanguaging praktikatzea tradizioz debekatzeak ikasle eleaniztunek translazio-trebetasunak erabiltzea eragotz dezake. Hori dela eta, irakaslearen ardura da espazio seguruak eskaintzea ikasleek translazio-trebetasunak landu eta gara ditzaten.[22] Irakasleek ikasleekin erabili beharreko translazio-praktikak planifikatu behar dituzte, ikasgai bakoitza planifikatu behar den bezala, translazionismoa ez baita ausazkoa. Autore eta testu elebidunak irakurtzean, irakasleek bi hizkuntza edo gehiago elkarrekin esperimentatzeko aukera ematen diete ikasleei, eta haurrentzako hizkuntzak konparatzen eta alderatzen laguntzen diete. CUNY NYSIEB. (2015-11-10). Session 2: What is translanguaging?. .</ref>

Garrantzitsua da azpimarratzea ikasgelan translanguaging erabiltzeak aukera ematen diela ikasleei hizkuntzak ikasteko, irakasleak zuzenean sartu edo eragin gabe. Ofelia Garcia. Education, Multilingualism and Translanguaging in the 21st Century. .</ref> Irakasleek ez dute beren ikasgeletan erabiltzen diren hizkuntzen edo hizkuntza-moten bilduma izan beharrik, baina hizkuntza eta hizkuntza-barietate berri horiekin lan egiteko prest egon behar dute, ikasleek translanguaging horretan parte har dezaten bultzatzeko. Seidlhofer, Barbara. (2003). «A concept of international English and related issues: From 'real English' to 'realistic English'» Language Council of Europe Language Policy Division GD IV.</ref>

Hizkuntzan murgiltzeko programek translanguaging ezar dezakete hizkuntzaren ikaskuntza eraldatzeko teknika gisa. Hezitzaileek ikasleen aldez aurreko ezagutzak barneratu ditzakete, ikasleak lankidetzan aritzera eta konexioak egitera bultzatzeko. Aldi berean,translanguaging etxean ezar daiteke familia eleaniztunetako ikasleek beste hizkuntza bateko hitzak konekta ditzaten hobeto komunikatzeko. Ikasleen lehen hizkuntza bigarren hizkuntza ikasteko funtsezko zatia da. Lehen hizkuntzaren egiturak esanahia sor dezake bigarren hizkuntzaren gramatikan eta ortografian. Ikasleak hizkuntza-elementuetara konekta daitezke, hitzaren esanahia ezagutzen baitute.

Goi-mailako irakaskuntza[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Jasone Cenoz, gai honetaz ikertu eta idatzi duen EHUko irakasle-ikerlaria.

Ikasle askok goi-mailako hezkuntzan erabil dezakete, eta lehen hizkuntzarik ez duen unibertsitate batera joan daitezke. Ikasleek beren hizkuntza anitzak erabiltzen dituzte subjektu eta ideiak ikasi eta ulertzeko. Hainbat errepertoriotan hitz egiten diren hizkuntzen inguruneak aukera ematen du hizkuntza bakoitzean irakatsitako eta berrikusitako irakasgaien gaitasun eleaniztun handiagoa izateko. Goi-mailako hezkuntzako ikasle elebidunak edo eleaniztunak aztertzen dira, beren ama-hizkuntzan ikasten dutenak, bai eta beren erakundeetan lehen eta bigarren hezkuntza nola aldatzen duten zehazteko. Horrek espazioa sortzen du lehen eta bigarren hezkuntzako sistemei eta horien irakaskuntza-hizkuntzei buruz eztabaidatzeko. Goi-mailako hezkuntzako translanguaging Ipar Amerikan eta Erresuma Batuan ikertu da batez ere. Herrialde batzuek politika eleaniztunak onartzen dituzte, hala nola India. .[23]

Hainbat hizkuntza eta translanguaging[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hizkuntzak modu askotara konekta daitezke elkarrekin. Beraz, egitura gramatikala, ebakera, ahoskera, erroak oso antzekoak izan daitezke hizkuntza askotan, eta, beraz, erraz ulertzen dira elkarrekin konparatzen direnean. Translanguaging ikasteko estrategia bat da, trebetasun lexikoak hobetu ditzakeena. Qureshi, Muhammad Asif; Aljanadbah, Ahmad. (2021-12-17). «Translanguaging and reading comprehension in a second language» International Multilingual Research Journal 16 (4): 247–257.  doi:10.1080/19313152.2021.2009158. ISSN 1931-3152..</ref> Ikasleek hizkuntza bakoitzaren egitura gramatikala eta soinuak konparatu eta kontrasta ditzakete, berriaren ulermena eraikitzeko. Esate baterako, korapilo batzuek ulermen eta ulermen morfologikoa lagun dezakete.

Adibidez:

EN / ES / EU / FR

(Fis.) solid / (Fis.) sólido / (Fis.) solido / (Fis.) solide

liquid / líquido / likido / liquide

gas / gas(eoso) / gas / gaz

Ingelesaren, gaztelaniaren, euskararen, frantsesaren alfabetoan antzekotasunak erabiliz hizkuntzak ikasteko. Azken batean laurek erabiltzen dute latindar alfabeto bera.

Translanguaging eta lankidetzazko itzulpena[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehen hizkuntza bigarren hizkuntza bultzatzeko erabiltzeak onura asko izan ditzake. Ikasleek beren aurreko ezagutzak beren ikaskuntza berriarekin lot ditzakete. Gainera, teknologia lagungarria izan daiteke ikasteko teoria eta estrategietan oinarritutako hainbat hizkuntza garatu eta ulertzeko.< Iliescu-Gheorghiu, Catalina. (2022-05-15). «Romanian migration reflected in recent Portuguese literature: the Roma ethnicity as a case in point» Swedish Journal of Romanian Studies 5 (2): 13–25.  doi:10.35824/sjrs.v5i2.23958. ISSN 2003-0924..</ref> Horrek gramatikarekin, ahoskerarekin eta hainbat hizkuntzarekin aldi berean bistaratzea eta elkarreragina izatea ere erraztu dezake.

Lankidetzazko itzulpenak ere lagundu dezake translanguaging horretan, parte-hartzaile askok aldi berean itzuli baitezakete dokumentu bera. Teknika hori funtsezkoa da, ikasleek hizkuntzaren ezagutza guztia erabil dezaketelako, lehen, bigarren edo hirugarren hizkuntzatik hasita, ezagutza hainbat arlotan sartzeko eta zabaltzeko.  

Osagai kulturala[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Translanguaging-ek dagoeneko ikasleek ezagutzen duten informazioa informazio berriarekin konektatzeko aukera ematen die ikasleei. Ikaskuntza-giro batean, ikasleek aldez aurreko ezagutzak erabiltzeko aukera izan behar dute, dakitenarekin egitura eta lotura gehiago eraikitzeko. Translanguagingaren aplikazioak kultura ondarea babesten lagun dezake. Ikasleek hizkuntzak antzekoak diren formak transferi ditzakete, elkar ulertzen laguntzeko eta lehen hizkuntza gordetzeko. Hizkuntza kultura-ondare ukiezinaren parte da, eta ikasleek hizkuntza bat erabiltzen dute besteari zentzua emateko.

Literatura[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Gero eta literatura latindar gehiago dago, eta translanguaging du, kultura-markatzaile gisa eta gailu estetiko gisa, literatura-fikzioa eta haurrentzako liburuak barne.[24] Estatu Batuetako autore etorkinek eta bigarren belaunaldikoek transhizkuntza dute ipuinetan: Giannina Braschi, Susana Chávez -Silverman eta Junot Díaz, besteak beste.[25][26] Braschi Yo-Yo Boing-en ingelesezko eleberria! (1998) transhizkuntzaren, kodeen eta likideziaren adibide asko eskaintzen ditu, baita dialektalismo puertorriquetar eta nuyorikanoak ere (pon, iraingarriak, txinatarrak; Ai, bedeinkatua! ), guztiek hizkuntza literarioa eta markatzaile kulturalak adierazten dituzte. Yo-Yo Boing! transhumanismoaren eta hizkuntzen arteko espazioaren kontzientzia metalinguistikoa erakusten du. Narratzaileak dioenez, “elebidunak gara” (“hizkuntza-oztopoez” hitz egiten duenean), eta idazketa pseudofonetikora jotzen du lagunen arteko erregistroak irudikatzeko.

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. Wei, Li. (2017-10-26). «Translanguaging as a Practical Theory of Language» Applied Linguistics 39 (1): 9–30.  doi:10.1093/applin/amx039. ISSN 0142-6001..
  2. Lewis, Gwyn; Jones, Bryn; Baker, Colin. (2012-10-01). «Translanguaging: origins and development from school to street and beyond» Educational Research and Evaluation 18 (7): 641–654.  doi:10.1080/13803611.2012.718488. ISSN 1380-3611..
  3. Cenoz, Jasone; Gorter, Durk. (2020-08-01). «Pedagogical translanguaging: An introduction» System in: Pedagogical translanguaging: navigating between languages at school and at the university. 92: 102269.  doi:10.1016/j.system.2020.102269. ISSN 0346-251X..
  4. (Ingelesez) Cenoz, Jasone; Gorter, Durk. (2021-12). «Pedagogical Translanguaging» Elements in Language Teaching  doi:10.1017/9781009029384. (Noiz kontsultatua: 2023-05-18).
  5. Ofelia Garcia and Li Wei (2014) Translanguaging: Language, Bilingualism and Education. Palgrave Macmillan
  6. a b c d Lewis, Gwyn; Jones, Bryn; Baker, Colin. (2012). «Translanguaging: Origins and Development from School to Street and Beyond» Educational Research and Evaluation 18 (7): 641–654.  doi:10.1080/13803611.2012.718488..
  7. Qureshi, Muhammad Asif; Aljanadbah, Ahmad. (2021-12-17). «Translanguaging and reading comprehension in a second language» International Multilingual Research Journal 16 (4): 247–257.  doi:10.1080/19313152.2021.2009158. ISSN 1931-3152..
  8. Iliescu-Gheorghiu, Catalina. (2022-05-15). «Romanian migration reflected in recent Portuguese literature: the Roma ethnicity as a case in point» Swedish Journal of Romanian Studies 5 (2): 13–25.  doi:10.35824/sjrs.v5i2.23958. ISSN 2003-0924..
  9. Wellisch, Hans H.. (1981). «Ebla: The World's Oldest Library» The Journal of Library History 16 (3).
  10. Cenoz, Jasone; Gorter, Durk. (August 2020). «Pedagogical translanguaging: An introduction» System 92: 102269.  doi:10.1016/j.system.2020.102269..
  11. a b Raimes, Ann. (1991). «Out of the woods: Emerging traditions in the teaching of writing.» TESOL Quarterly 25 (3): 407–430.  doi:10.2307/3586978..
  12. a b Raimes, Ann. (1983). «Tradition and teaching in ESL teaching» TESOL Quarterly 17 (4): 535–552.  doi:10.2307/3586612..
  13. a b c Grosjean, Francois. (2016-03-02). «What is Translanguaging?» Psychology Today (Sussex Publishers).
  14. a b c Evans, Gareth. (2010-11-26). «Wales 'plays international role in language education'» walesonline.
  15. Williams, Cen. (2002). «Extending Bilingualism in the Education System» Education and Lifelong Learning Committee 6 (2).
  16. a b c canagarajah, Suresh. (2006). «The place of world englishes in composition: Pluralization continued» College Composition and Communication 57: 586–619..
  17. Canagarajah, Suresh. (2007). «Suresh Canagarajah About Me» Pennsylvania State University Faculty.
  18. Canagarajah, Suresh. (2007). «Lingua Franca English, Multilingual Communities, and Language Acquisition» The Modern Language Journal 91: 923–939.  doi:10.1111/j.0026-7902.2007.00678.x..
  19. Hartse, Joel. (2008). «Working for Transformation: An Interview with Suresh Canagarajah» The Other Journal.
  20. Ofelia Garcia. Education, Multilingualism and Translanguaging in the 21st Century. .
  21. Lagabaster, David; García, Ofelia. (2014). «Translanguaging: Towards a dynamic model of bilingualism at school» Cultura y Educación 26 (3): 557–572.  doi:10.1080/11356405.2014.973671..
  22. Canagarajah, Suresh. (2011). «Codemeshing in Academic Writing: Identifying Teachable Strategies of Translanguaging» The Modern Language Journal 95 (3): 401–417.  doi:10.1111/j.1540-4781.2011.01207.x..
  23. Wong, Kevin. (June 2018). «Translanguaging in Higher Education: Beyond Monolingual Ideologies» Applied Linguistics 39: 434–441.  doi:10.1093/applin/amx032..
  24. Hélot, Christine. (2013-12-18). «Rethinking Bilingual Pedagogy in Alsace: Translingual Writers and Translanguaging» Heteroglossia as Practice and Pedagogy. in: Educational Linguistics. 20 Dordrecht: Springer Netherlands, 217–237 or.  doi:10.1007/978-94-007-7856-6_12. ISBN 978-94-007-7855-9..
  25. Pacheco, Mark B.; Miller, Mary E.. (2015-05-19). «Making Meaning Through Translanguaging in the Literacy Classroom» The Reading Teacher 69 (5): 533–537.  doi:10.1002/trtr.1390. ISSN 0034-0561..
  26. Derrick, Roshawnda A.. (2019-09-25). «Radical bilingualism in Junot Díaz's texts» Studies in Hispanic and Lusophone Linguistics 12 (2): 309–342.  doi:10.1515/shll-2019-2015. ISSN 1939-0238..

Bibliografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Cenoz, J., & Gorter, D. (2021) Translanguaging pedagogikoa. Cambridge: Cambridge University Press. SARBIDE IREKIA

Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]