Alga bioestimulatzaile

Gehitu loturak
Wikipedia, Entziklopedia askea
Ulva californica

Alga bioestimulatzaileak organismo eukarioto zelulabakar edo zelulanitzak dira, nekazaritzan landareen hazkundea eta osasuna optimizatzeko  erabiltzen direnak.

Hainbat substantzia natural zehatz sintetizatzen dituzten algak dira, landareen hazkuntzarako eta garapenerako onuragarriak diren konposatu ugari dituztenak. Konposatu horien artean daude fitohormonak, aminoazidoak, bitaminak, mineralak, antioxidatzaileak eta landareen osasunean eta ekoizpen-etekinean eragin onuragarria duten beste konposatu organiko batzuk[1].

Laboreen kalitatea eta errendimendua hobetzeko erabiltzen dira nekazaritzan, baita landareek baldintza txarrei (lehortea, hotza edo lurzoruaren gazitasuna, besteak beste) aurre egiteko ere. Produktu horiek hainbat modutan aplika daitezke; hala nola hosto-lainoztatzea, tanta-jario bidez ureztatuz, lurzorura aplikatuz edo ongarri arruntekin nahastuz[1].

Motak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hainbat alga bioestimulatzaile mota daude, eta bakoitzak hainbat konposatu eta onura ditu landareentzat.

Ondorengo hauek merkatuan eskuragarri dauden alga bioestimulatzaile moten adibide batzuk baino ez dira:

  • Alga arreak (Phaeophyceae klasea): sustraien hazkundea eta landareek mantenugaiak xurgatzea ahalbidetzen duten konposatuak dituzte[2].
  • Alga gorriak (Rhodophyta dibisioa): aminoazido, bitamina eta mineral kontzentrazio handia dute, landareen osasuna hobetzen dutenak eta gaixotasunekiko erresistentzia areagotzen dutenak[2].
  • Alga berdeak (Chloropyta dibisioa): klorofilan aberatsak, landareen hazkuntza eta fotosintesia estimulatzen dute[2].
  • Alga berdeurdinak (Cyanobacteria filuma): proteina, bitamina eta mineraletan aberatsak, lurraren kalitatea eta landareen osasuna bermatzen dute[2].
  • Alga diatomeoak (Bacillariophyceae klasea): silizetan aberatsak, lurraren egituran eta landareek mantenugaiak xurgatzean eragin positiboa dute[2].

Onurak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alga bioestimulatzaileek landareen mantenugai xurgapena hobetu dezaketen konposatuak eduki edo sortzen dituzte. Adibidez, alga arreek  zenbait  polisakarido, aminoazido eta beste hainbat konposatu organiko dituzte, sustraien hazkundea estimulatu eta mantenugaien xurgapena hobetzen dutenak, batez ere fosforoarena eta burdinarena[3].

Gainera, konposatu bioestimulatzaileek lurzoruko mikrobio-jarduera handitzen duten konposatuak ere badituzte, eta horrek, aldi berean, landareentzako mantenugaien eskuragarritasunean ere laguntzen du. Konposatu horien artean azido humikoak eta fulbikoak nabarmentzen dira; aipatutakoaz gain, landareentzat lurzoruaren kalitatea ondutzen dute. Mikrobio-jarduera horrek landareek gaixotasunekiko duten erresistentzia areagotu dezake. Mikrobio onuragarri horiek landareen sustraiak kolonizatuz, patogenoen aurkako babesa eskeintzen diete, baliabideak eskuratzearen lehiaz edo konposatu antimikrobianoak sortuz[3].

Gainera, hainbat modutan areagotu dezakete landareek gaixotasunekiko eta izurriteekiko duten erresistentzia. Lehenik eta behin, landareetan defentsa naturaleko konposatuen sintesia areagotu dezakete; hala nola polifenol, lignina eta defentsarako proteinena. Azken horiek harresi fisiko edo kimiko gisa jardun dezakete landareak patogenoetatik babesteko[4].

Mantenugaien xurgapena hobetzeko eta hazkunde osasungarria sustatzeko gaitasuna dela eta, landareen ingurumen-estresa murrizten lagun dezakete. Bestalde, landareek faktore abiotikoekiko duten tolerantzia handitzea ahalbidetzen du. Honen adibidetzat honako ikerketaren (Li et al. (2015))[5] emaitza dugu: alga bioestimulatzaileen aplikazioak landareen hazkundea nabarmen hobetzen du, baita lurreko gazitasunarekiko tolerantzia areagotu ere.

Mahatsondoa (Vitis vinifera)

Bigarren ikerketa[6] batek landareetan jarduera antioxidatzailea areagotu zezakeela erakutsi du, estres oxidatiboaren ondorioak murrizten laguntzen duelarik.

Ulva generoa adibidetzat, azken aurkikuntzek azaldu dutenez, alga berde genero honetako hainbat espezieek, alga jangarri moduan munduko leku askotan erabiliak, sortzen dituzten propietate antifungidun zenbait konposatu, mahatsondoen (Vitis vinifera) gaitz fungikoen kontrako konponbide izan daitezke. [7]


Laburbilduz, alga bioestimulatzaileak erabiltzea estrategia eraginkorra eta iraunkorra izan daiteke uzta-lanabes moduan. Hala ere, garrantzitsua da kontuan hartzea efektuak aldakorrak direla alga moten, dosien eta erabilitako erabilpen-metodoen baitan.

Erabilera-metodoak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Landareen hazkundea eta osasuna hobetzeko asmoz, erabilera ezberdina dute; izan ere, labore motaren, lurzoruaren baldintzen eta ekoizlearen helburu espezifikoen araberakoa da. Honako hauek dira ezagunenak:

  • Hosto-jartzea: landare hostoen gainean lainoztatzen dira, mantenugaien xurgapen egokia eta hazkuntza osasungarria bermatuz[8].
  • Lurzorura jartzea: lurzoruko landareen sustraien inguruan jartzen dira mantenugaien xurgapena eta lurzoruaren osasuna hobetzeko[8].
  • Hazien tratamendua: haziei jartzen zaizkie, azken horiek erein aurretik. Modu horretan, landareen ernalketa eta hasierako hazkundea hobetzen da[9].
  • Ureztatzea: ureztatze-sistemaren bidez ezartzen dira mantenugaien xurgapena hobetzeko eta landarearen alde guztietan hazkunde osasungarria sustatzeko[10].

Nekazaritzan erabilera[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Tomate landarea
  • Barazki-laboreak: tomateen, piperren, letxugen…errendimendua eta kalitatea hobetzeko erabiltzen dira. Tomate landareentzat (Solanum lycopersicum) edo marihuana (Cannabis sativa) landareen ekoizpenean oso nabarmena da alga bioestimulatzaileez fabrikaturiko Bloom produktuen erabilera.[8].
  • Fruta-arbolak: sagarra, mahatsa, zitrikoak… ekoizteko[11]
  • Zerealen laborantzak: garian, artoan, arrozean[12]
  • Landare apaingarriak: arrosetan edo geranioetan[13]

Ondorioak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Alga bioestimulatzaileak nekazaritza-ekoizpena hobetzeko eta ingurumen-inpaktua murrizteko etorkizun handiko tresna bihurtzen ari dira, iraunkor eta erresistenteagoa bilakatzea ahalbidetuz[14]. Ikerketa askok erakutsi dutenez,  landareen hazkundea hobetu dezakete, baita laboreen errendimendua eta kalitatea handitu eta estres biotiko eta abiotikoko baldintzen aurkako erresistentzia bermatu ere. Aipatutakoa gutxi balitz, ongarri sintetikoen eta beste produktu kimiko batzuen beharra murriztu dezakete, nekazaritzaren iraunkortasunean lagunduz[15].

Hala ere, oraindik ere ikerketak beharrezko dira landareetan egiten diren azpi-mekanismoak hobeto uler daitezen. Horrekin batera, ingurumen-baldintza eta nekazaritza-sistema desberdinetan duten eraginkortasuna ebaluatzea posible izango litzateke[16]. Garrantzitsua da, ordea, alga bioestimulatzaileen produktuen kostua eta erabilgarritasuna kontuan izatea, nekazaritza-kudeaketetako sistemetan nola integra daitezken hausnartzera bideratuz[13].

Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  1. ↑ a b Lee, Robert Edward. (2018-03-01). Phycology:. (5. argitaraldia) Cambridge University Press  doi:10.1017/9781316407219.004. ISBN 978-1-316-40721-9. (Noiz kontsultatua: 2023-04-29).
  2. ↑ a b c d e Velmourougane, Kulandaivelu; Saxena, Garima; Prasanna, Radha. (2017). «Plant-Microbe Interactions in the Rhizosphere: Mechanisms and Their Ecological Benefits» Plant-Microbe Interactions in Agro-Ecological Perspectives (Springer Singapore): 193–219. ISBN 978-981-10-6592-7. (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
  3. ↑ a b Ali, Omar; Ramsubhag, Adesh; Farrell, Aidan D.; Jayaraman, Jayaraj. (2022-09-02). «Foliar application of seaweed extracts influences the phytomicrobiome dynamics in tomato and sweet pepper plants» Journal of Applied Phycology 34 (6): 3219–3235.  doi:10.1007/s10811-022-02823-x. ISSN 0921-8971. (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
  4. ↑ Smith, D.A.. (1976-07). «Some effects of the phytoalexin, kievitone, on the vegetative growth of Aphanomyces euteiches, Rhizoctonia solani and Fusarium solani f. sp. phaseoli» Physiological Plant Pathology 9 (1): 45–55.  doi:10.1016/0048-4059(76)90074-6. ISSN 0048-4059. (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
  5. ↑ Ding, Junqiang; Zhang, Luyan; Chen, Jiafa; Li, Xiantang; Li, Yongming; Cheng, Hongliang; Huang, Rongrong; Zhou, Bo et al.. (2015-10-28). «Genomic Dissection of Leaf Angle in Maize (Zea mays L.) Using a Four-Way Cross Mapping Population» PLOS ONE 10 (10): e0141619.  doi:10.1371/journal.pone.0141619. ISSN 1932-6203. (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
  6. ↑ Hu, Mengyun; Shi, Zhigang; Zhang, Zhengbin; Zhang, Yingjun; Li, Hui. (2012-05-01). «Effects of exogenous glucose on seed germination and antioxidant capacity in wheat seedlings under salt stress» Plant Growth Regulation 68 (2): 177–188.  doi:10.1007/s10725-012-9705-3. ISSN 0167-6903. (Noiz kontsultatua: 2023-03-17).
  7. ↑ Zarraonaindia, I., Cretazzo, E., Mena-Petite, A., Díez-Navajas, A. M., Pérez-López, U., Lacuesta, M., Pérez-Álvarez, E. P., Puertas, B., Fernandez-Diaz, C., Bertazzon, N., & Cantos-Villar, E. (2023b). Holistic understanding of the response of grapevines to foliar application of seaweed extracts. Frontiers in Plant Science, 14. https://doi.org/10.3389/fpls.2023.1119854
  8. ↑ a b c Colla, G.; Rouphael, Y.; Lucini, L.; Canaguier, R.; Stefanoni, W.; Fiorillo, A.; Cardarelli, M.. (2016-11). «Protein hydrolysate-based biostimulants: origin, biological activity and application methods» Acta Horticulturae (1148): 27–34.  doi:10.17660/actahortic.2016.1148.3. ISSN 0567-7572. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  9. ↑ du Jardin, Patrick. (2015-11). «Plant biostimulants: Definition, concept, main categories and regulation» Scientia Horticulturae 196: 3–14.  doi:10.1016/j.scienta.2015.09.021. ISSN 0304-4238. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  10. ↑ Borowitzka, Michael A., ed. (2009). Nineteenth International Seaweed Symposium.  doi:10.1007/978-1-4020-9619-8. (Noiz kontsultatua: 2023-04-29).
  11. ↑ Abd-Elhamied, A.; El-Shiekha, A.. (2021-02-01). «Effect of Biochar Source, Particle Size and Application Rates on Soil Properties and Maize Yield (Zea mays L.) under Sandy Soil Conditions» Journal of Soil Sciences and Agricultural Engineering 12 (2): 71–80.  doi:10.21608/jssae.2021.153327. ISSN 2090-3766. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  12. ↑ Norrie, J.; Keathley, J.P.. (2006-11). «BENEFITS OF ASCOPHYLLUM NODOSUM MARINE-PLANT EXTRACT APPLICATIONS TO ´THOMPSON SEEDLESS´ GRAPE PRODUCTION» Acta Horticulturae (727): 243–248.  doi:10.17660/actahortic.2006.727.27. ISSN 0567-7572. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  13. ↑ a b El-Shanhorey, N.. (2015-07-01). «EFFECT OF DIFFERENT LEVELS OF IRRIGATION ON GROWTH, FLOWERING AND CHEMICAL CONSTITUENTS OF Jatropha curcas PLANTS GROWN IN SANDY SOIL» Egyptian Journal of Agricultural Sciences 66 (2): 130–141.  doi:10.21608/ejarc.2015.213231. ISSN 2812-4855. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  14. ↑ Colla, Giuseppe; Rouphael, Youssef; Cardarelli, Mariateresa; Tullio, Monica; Rivera, Carlos Mario; Rea, Elvira. (2007-09-01). «Alleviation of salt stress by arbuscular mycorrhizal in zucchini plants grown at low and high phosphorus concentration» Biology and Fertility of Soils 44 (3): 501–509.  doi:10.1007/s00374-007-0232-8. ISSN 0178-2762. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  15. ↑ Khan, Wajahatullah; Rayirath, Usha P.; Subramanian, Sowmyalakshmi; Jithesh, Mundaya N.; Rayorath, Prasanth; Hodges, D. Mark; Critchley, Alan T.; Craigie, James S. et al.. (2009-05-08). «Seaweed Extracts as Biostimulants of Plant Growth and Development» Journal of Plant Growth Regulation 28 (4): 386–399.  doi:10.1007/s00344-009-9103-x. ISSN 0721-7595. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).
  16. ↑ Daugovish, Oleg; Larson, Kirk. (2005-07). «Protected Culture Enhances Early Season Strawberry Fruit Yield and Quality in Southern California» HortScience 40 (4): 1126D–1127.  doi:10.21273/hortsci.40.4.1126d. ISSN 0018-5345. (Noiz kontsultatua: 2023-03-16).

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Alga_bioestimulatzaile&oldid=9310618"(e)tik eskuratuta