Jean-Baptiste Tavernier
| Jean-Baptiste Tavernier | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Paris, 1605 |
| Herrialdea |  Frantzia |
| Heriotza | Mosku, 1689 (83/84 urte) |
| Hobiratze lekua | Mosku |
| Familia | |
| Aita | Gabriel Tavernier (II) |
| Anai-arrebak | ikusi
|
| Familia | ikusi
|
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | frantsesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | esploratzailea, merkataria, idazlea eta saltzailea |
Jean-Baptiste Tavernier (Paris, 1605 – Mosku, 1689), frantziar abenturazalea eta Indiarekiko merkataritzaren aitzindaria izan zen. Bere aita Gabriel eta bere osaba Melchor protestanteak ziren, Anbereskoak, eta geografo eta grabatzaile lanetan aritu ziren.
40 urtean zehar egindako 6 bidaietan, milaka kilometro egin zituen, eta ohar geografiko, antropologiko eta kultural interesgarriak utzi zituen. Frantziako Diamante Urdina ospetsua Luis XIV.a Frantziakoari saldu zion.
Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Aitaren etxean egunero entzuten zituen toki exotikoen inguruko elkarrizketek Tavernier gazteari bidaiatzeko gogoa piztu zioten. 16 urterekin Ingalaterran, Herbehereetan eta Inperio Santuan egonda zegoen jada, eta Hogeita Hamar Urteko Gerran dezente ikusi zuen Nurembergen ezagutu zuen Hans Brenner koronel inperialarekin. Lau urte eta erdi Brenner osabaren, Hungariako erregeordearen (1624-29) zerbitzuan eta 1629an Retheleko dukea eta bere aita Neverseko dukearekin batera, hezkuntza eta gorteko ohiturak eman zizkion. gerora balio ezinhobeak izango zirenak. 1629an Mantuako defentsan eta hurrengo urtean Erromatar Inperio Santuan Walter Butler koronelaren agindupean (Wallenstein-en heriotzarekin lotuta ezaguna) esperientzia militarra lortu zuen.
Ekialdea bisitatzeko gogoz, Ratisbonan, Sortaldera (Ekialde Hurbila) bidalitako bi aita frantziarrekin (M. de Chapes eta M. de St. Liebau) elkartzeko aukera izan zuen. Bere konpainian Konstantinoplara iritsi zen 1631 hasieran, eta han egon zen 11 hilabetez, eta ondoren Persiara joan zen Tokat, Erzurum eta Erevan barrena. Isfahanera iritsi eta Bagdad, Alepo, Alexandretta, Malta eta Italia barrena itzuli zen eta 1633an Parisera itzuli zen.
Bere bizitzako hurrengo bost urteetan ezer ez da ezagutzen, baina litekeena da garai honetan Orleanseko Dukearen Etxeko kontu-hartzaile bihurtzea. 1638ko irailean bigarren bidaia bat hasi zuen (1638-43) Alepotik Persiara, eta handik Indiara, Agra eta Golkondara iritsi arte. Mogol Handiko gortera eta diamante meategi mitikoetara egindako bisita geroago egindako bidaietan egin zituen planekin lotu zuen, maila goreneko merkatari gisa bidaiatu zuenean, bitxirik baliotsuenekin eta luxuzko beste objektu batzuekin negoziatzen zuenean, ekialdeko aberats eta boteretsuenei atsegin emateko. Bere bigarren bidaia beste lauk jarraitu zuten. Hirugarrenean (1643-49) Javaraino iritsi zen, eta Lurmuturretik itzuli zen; baina holandarrekiko harremanak ez ziren gogobetegarriak izan, eta itzulerako bidaian izandako auzi luze batek zati batean baino ez zuen konpentsatu..
Azken hiru bidaietan (1651-55, 1657-62, 1664-68) ez zen Indiatik harago joan.
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q145030
Multimedia: Jean-Baptiste Tavernier / Q145030