Madril-Valladolid burdinbidea
| Madril — Valladolid abiadura handiko burdinbidea | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Atlantikoko ardatza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kokapena | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Herrialdeak |  Espainia | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| TEN-T sarea | 07 | Atlantiko | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Deskribapena | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kodea | 080 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Mota | Abiadura Handiko bidea | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Hasiera | 2007ko abenduaren 23a | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ezaugarri teknikoak | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Luzera | 181,900 km | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bidearen zabalera | 1 435 mm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Bide kopurua | Bide bikoitza | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektrifikazioa | 25 kV AC | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Gehieneko abiadura | 350 km/h | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Ustiapena | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Egoera | Zerbitzuan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Jabea | ADIF | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Operadorea | Renfe Operadora | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Madril — Valladolid abiadura handiko burdinbidea Iberiar penintsulako burdinbide bat da, Madril–Chamartin eta Valladolid–Campo Grande geltokiak lotzen ditu.
Burdinbidea 2007ko abenduaren 23an inauguratu zen Madril–Chamartin eta Valladolid–Campo Grande geltokien artean.
Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Madril-Valladolid burdinbidea abiadura handiko burdinbide gisa diseinatuta dago. Proiektuak trenek 350 km/h-ko abiaduran zirkulatzeko prestatutako plataforma bat aurreikusten zuen, ERTMS II, ASFA digitala, 220 km/h-ko desbideratzeak bide desbideratutik. San Pedroko eta Guadarramako tunelei esker, egungo ibilbidea 70 kilometro baino gehiago murriztuko litzateke, 9 eta 29 kilometrokoa, hurrenez hurren. Aurreko denborak 2 ordu 30 minututik 56ra murriztu zituen (denbora hobea). Valdestillas eta Valladoliden instalatu diren zabalera dualeko aldagailuei esker, Madril eta Iberiar Penintsulako iparraldearen arteko ibilbide guztietan bidaia-denborak murriztu ziren, baita Chamartinen Alacanterako beste zabalera-aldagailu baten bidez ere.[1]
2007ko abenduaren 22an inauguratu zen eta hurrengo egunean ireki zen merkataritza zerbitzurako, eta Atlantikoko ardatzaren lehen zatia da. 2005-2020 Espainiako Azpiegituren eta Garraioaren Plan Estrategikoaren arabera, linea hori honako hainbat abiadura handiko burdinbidetarekin lotuta egongo da: Olvedo-Santiago burdinbidea (Coruña-Vigo burdinbidearekin lotura), Valladolid-Leon burdinbidea (Leon-Oviedo burdinbidearekin lotura) eta Valladolid-Gasteiz burdinbidea (Euskal Y-arekin lotura). Hegoaldera lotura bat ere aurreikusten zuen, Atocha eta Chamartin artean, Madriletik Katalunia, Valentzia eta Andaluziara abiatzen diren gainontzeko abiadura handiko burdinbideekin lotuko zuena.[2]
Martxan jarri ondoren, Talgo trenen ordez Alvia trenak jarri ziren, Renfe Operadoraren 130. serieko buru berriak Talgo VII.aren konposizioetan sartu baitziren.
Hala, tren horiek Valdestillas edo Valladolideko zabalera-aldagailutik igarotzen ziren abiadura handiko linea horretatik Madril-Hendaia burdinbidera sartzeko, eta alderantziz, Madril-Valladolid tartean distantzia murriztu eta merkataritza-abiadura handitzeagatik bidaia-denbora murrizten zuten.[3]
Madril-Galizia Talgo zerbitzuak, beranduago, abiadura handiko burdinbidetik desbideratu zen Valdestillas aldagailuraino zirkulatuz, non martxaren noranzkoa alderantzikatu eta tren-makina aldatzen duen. Kasu honetan, denbora gutxiago murriztu da, 15-20 minutu baino ez, baina Galizia-Madril trenean abantaila izan da linea erabiltzea, pilatutako atzerapena hobeto berreskuratu ahal izateko.[4]
Olmedo-Santiago burdinbide martxan jarri arte, Galiziatik zetozen Alvia trenak zabaleraz aldatzen dira Zamoran, bertatik abiadura handiko trenbideetatik Madrilera doazelarik, eta, ondorioz, denbora aurrezten dute. Era berean, Madril eta Euskal Herria arteko Alviatarrek Valdestillas aldagailua erabiltzen dute Valladolid-Gasteiz burdinbidea amaitzen den bitartean, Valladolideko iparraldetik hurbil edo Venta de Bañosen zabalera-aldagailurik ez dagoelako.
Zerbitzuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Azpiegitura[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Erreferentziak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
- ↑ Ferropedia. (2011-07-20). «Madril - Segovia - Valladolid» web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Azpiegituren eta Garraioaren Plan Estrategikoa (HLBP) | Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agenda Espainiako Ministerioa» www.mitma.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ Abiadura handiko burdinbidearen eraikitzea (lehen dosierra)
- ↑ Abiadura handiko burdinbidearen eraikitzea (bigarren dosierra)
Ikus, gainera[aldatu | aldatu iturburu kodea]
Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]
| Autoritate kontrola |
|
|---|
Datuak: Q596727
Multimedia: Madrid–Valladolid high-speed rail line / Q596727
