Ávila

Ávila; Ávila
	Espainiako udalerria
	Irudi gehiago
Administrazioa
Estatu burujabe	Espainia
Autonomia	Gaztela eta Leon
Probintzia	Ávilako probintzia
Alkatea	Jesús Manuel Sánchez Cabrera (en)
Izen ofiziala	Ávila
Jatorrizko izena	Ávila
Posta kodea	05001–05006
INEk ezarritako kodea	05019
Herriburua	Ávila City (en)
Geografia
Koordenatuak	40°39′16″N 4°41′46″W / 40.654347°N 4.696222°W
Azalera	231.9 km²
Altuera	1.132 m
Mugakideak	Herradón de Pinares, Tornadizos de Ávila, Riofrío, Gemuño, El Fresno, La Colilla, Martiherrero, Bularros, Marlín, Monsalupe, Cardeñosa, Mingorría, San Esteban de los Patos, Tolbaños, Berrocalejo de Aragona, Mediana de Voltoya, Ojos-Albos, Santa María del Cubillo eta Navalperal de Pinares
Demografia
Biztanleria	57.730 (2022); −219 (2021)
Dentsitatea	248,94 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	920
Ordu eremua	UTC+01:00
Hiri senidetuak	Villeneuve-sur-Lot, Rueil-Malmaison, Teramo eta Rodas
	avila.es

Ávila^[1] Espainiako Gaztela eta Leongo autonomia erkidegoko izen bereko probintziako hiriburua da. 2009an, 56.855 biztanle zituen.

«Ávila de los Caballeros» ohorezko titulua du. Halaber, «Ávila del Rey», eta «Ávila de los leales» tituluak ere baditu, hiriko armarrian eta banderan erakusgai daudenak.

Geografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hiria 1.131 metroko garaieran dago, Adaja ibaiaren ertzean. Espainiako garaiera handienean dagoen probintzia-hiriburua da. Udalerriak 231,9 km²-ko eremua du eta herritarrei abulense o avilés esaten zaie gaztelaniaz,^[2] eta avilar euskaraz.

Udalerriok mugakide ditu: iparraldean, Cardeñosa, Mingorría, San Esteban de los Patos, Tolbaños, Berrocalejo de Aragona, Mediana de Voltoya eta Ojos-Albos; ekialdean, Santa María del Cubillo; hego-ekialdean, Navalperal de Pinares eta Herradón de Pinares; hegoaldean, Tornadizos de Ávila; hego-mendebaldean, Gemuño; mendebaldean, El Fresno, La Colilla, Martiherrero eta Marlín; eta ipar-mendebaldean; Bularros eta Monsalupe.

Klima[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Datu klimatikoak ()
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	7.0	8.7	11.4	12.8	16.9	22.6	27.2	26.8	22.6	16.0	10.8	8.0	15.9
Batez besteko tenperatura (ºC)	2.8	4.1	5.9	7.5	11.4	16.0	19.7	19.5	16.1	10.8	6.2	4.0	10.4
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-1.5	-0.5	0.5	2.3	5.8	9.4	12.2	12.1	9.5	5.6	1.6	-0.1	4.8
Pilatutako prezipitazioa (mm)	32	22	23	42	50	37	16	19	29	40	43	44	400
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	6	5	4	8	9	5	2	2	4	6	6	7	64
Elur egunak (≥ 1 mm)	5	4	3	2	1	0	0	0	0	0	2	3	20
Eguzki orduak	142	154	207	209	249	297	350	324	247	187	143	118	2644
Iturria: ^[3]

Ondasun nabariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ávilako harresiak
San Salvador katedrala
San Vicente basilika erromanikoa.
Horrez gain, bertako Aste Santua deklaratu dute nazioarteko interes turistikodun jaia.

Komunikabideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Errepideak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Autobia eta autopistak:

AP-51 Conexión Ávila: Villacastín - Ávila
A-51 Circunvalación de Ávila
A-50 Autovía de la Cultura Ávila-Salamanca

Bestelako errepideak:

N-110 errepidea: Soria - San Esteban de Gormaz - Segovia - Ávila - Plasencia
N-501 Ávila - Peñaranda de Bracamonte - Salamanca

Trenbidea[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Ávilako geltokia garrantzi handiko tren geltokia izan da Madril eta Iparraldeko Espainia lotu izan dituelako. Egun, AVEaren ondorioz, garrantzia galdu du, Segoviatik igarotzen baita, Ávila alde batera utziz.

Aireportuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Probintziak ez du aireporturik: gertuenea Madril-Barajas nazioartekoa da, hiritik 130 km-ra. Halaber, bi hurbilago ditu: Salamancakoa, 89 km-ra, eta Valladolidekoa, 148 km-ra.