Bixkarrea

Bixkarrea
	Nafarroa Garaia, Euskal Herria
	Auzoko zeharkalea, hegoaldetik
Kokapena
Herrialdea	Nafarroa Garaia
Eskualdea	Pirinioak
Udalerria	Luzaide
Administrazioa
Mota	auzo
Izen ofiziala	Bixkar
Posta kodea	31660
Herritarra	luzaidar
Geografia
Koordenatuak	43°05′43″N 1°18′03″W / 43.09521223°N 1.30072831°W
Garaiera	391 metro
Distantzia	63,5 km (Iruñetik)

Bixkarrea^[1]^[a] edo Bixkar^[b] (behe-nafarreraz: Bixkaarria)^[c] Luzaide udalerriko auzo bat da, Euskal Herriko Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta, Pirinioak eskualdean.

Bertako biztanleak luzaidarrak dira.

Izena

Bixkarrea edo Bixkar edota Bixkaarria toponimoa hainbat modutan agertu da historian zehar:^[2]

Biscarrequac (1887)
Viscar (1892)
Biscarrecoa (1892)
Viscarrecoa (1892)
Vizcarrecopenzea (1914)
Viscarreco alorra (1914)
Bixkarrea (1996)

Geografia

Bixkarrea Luzaideko ibarran dago.

Ingurune naturala eta klima

Luzaide Pirinioen iparraldeko isurialdean dago. Egoera horrek, orografia gorabeheratsu baten erdian, Ibañetaren oinean eta altuera handiko mendiz inguraturik, Iruñarekin komunikatzea zailtzen du, errepide bihurgunetsu eta korapilatsu batean barrena egiten baitira. Klima epela eta hotza da. Luzaiden prezipitazio nabarmenak daude, Nafarroako gainerako zonalde piriniar ozeanikoan bezala. Hilabeterik lehorrenean ere euri asko egiten du. Hemengo klima Cfb gisa sailkatzen da Köppen-Geiger sistemaren bidez. Urteko batez besteko tenperatura 10,7°C da. Urtebetean, prezipitazioa 1 577 milimetrokoa da.

Luzaiden dagoen itsasoaren mailatik 320 metrora Nafarroako Gobernuak 1974an jarritako estazio meteorologikoa dago.^[3]

Datu klimatikoak (Luzaide, 1974-2020)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	24.0	26.0	29.0	32.0	35.0	39.0	39.0	40.0	36.0	33.0	25.0	24.0	40.0
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	11.1	12.0	14.5	16.1	19.8	22.7	24.7	25.0	23.0	19.3	14.2	11.7	17.8
Batez besteko tenperatura (ºC)	7.2	7.8	9.9	11.3	14.8	17.6	19.6	19.8	17.6	14.7	10.2	8.0	13.2
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	3.4	3.6	5.2	6.5	9.8	12.6	14.6	14.7	12.1	10.0	6.2	4.3	8.6
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-13.0	-9.0	-8.0	-2.0	1.0	4.0	7.0	5.0	3.0	-2.0	-7.0	-8.0	-13.0
Batez besteko prezipitazioa (mm)	159.8	146.5	145.5	171.0	123.9	85.6	72.5	93.9	103.2	136.7	188.6	160.2	1577.4
Prezipitazio maximoa 24 ordutan (mm)	78.6	83.5	93.1	65.4	63.7	68.0	62.0	56.5	87.9	98.7	92.3	75.0	98.7
Prezipitazio egunak (≥ 1 mm)	14.6	13.9	14.7	17.7	17.5	15.3	13.6	14.4	12.8	15.2	15.4	15.3	180.2
Elur egunak (≥ 1 mm)	1.4	2.1	1.0	0.5	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.0	0.3	0.9	6.2
Iturria: Frantziako klimatologia zerbitzua^[4]

Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

Aukeratu beheko zatian urte-tarte bat, urte horiek goian xehetasun handiagoz ikusteko.

Ikusi edo aldatu datu gordinak.

Historia

Kultura

Euskara

Ikus, gainera: «behe-nafarrera» eta «nafar-lapurtera»

Luis Luziano Bonapartek, 1869an, Luzaide sailkatu zituen, behe-nafarrera euskalkian, Baigorri, Arberoa eta Ortzaize ibarretan hitz egiten zena.^[5]

Koldo Zuazok, 2010ean, Luzaidek nafar-lapurtera euskalkian sailkatu zituen.^[6]

Oharrak

↑ /biʃkaré.a/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza hirugarren silaban
↑ /biʃkáɾ/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza bigarren silaban
↑ /biʃka.ária/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza hirugarren silaban

Erreferentziak

↑ Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.
↑ «Bixkarrea - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).
↑ Meteo Navarra. «Estazioko datuak - Luzaide» meteoeu.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-09-01).
↑ Bankako estazioko balio klimatologikoak. Frantziako Gobernua (Noiz kontsultatua: 2020-08-24).
↑ Luis Luziano Bonaparte. Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés, 1863.
↑ Koldo Zuazo. El euskera y sus dialectos. Alberdania, 2010.

Ikus, gainera

Kanpo estekak

Luzaideko Udalako webgune ofiziala Luzaideko Udalako webgune ofiziala

Datuak: Q109588159

[2] /biʃkaré.a/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza hirugarren silaban

[3] /biʃkáɾ/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza bigarren silaban

[4] /biʃka.ária/ ahoskatua (laguntza)
Azentua: zorrotza hirugarren silaban

[1] Euskaltzaindia: Euskal Onomastikaren Datutegia.

[5] «Bixkarrea - Lekuak - EODA» www.euskaltzaindia.eus (Noiz kontsultatua: 2021-08-30).

[6] Meteo Navarra. «Estazioko datuak - Luzaide» meteoeu.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-09-01).

[7] Bankako estazioko balio klimatologikoak. Frantziako Gobernua (Noiz kontsultatua: 2020-08-24).

[8] Luis Luziano Bonaparte. Carte des Sept Provinces Basques, montrant la delimitation actuelle de l´euscara, et ses divisions en dialectes, sous-dialectes et varietés, 1863.

[9] Koldo Zuazo. El euskera y sus dialectos. Alberdania, 2010.

[1]

[a]

[b]

[c]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]