Edukira joan

Langarika

Koordenatuak: 42°50′07″N 2°25′47″W / 42.8353°N 2.42972°W / 42.8353; -2.42972
Wikipedia, Entziklopedia askea
Langarika
 Euskal Herria
  
Map
Kokapena
Herrialdea Araba
UdalerriaIruraiz-Gauna
Geografia
Koordenatuak42°50′07″N 2°25′47″W / 42.8353°N 2.42972°W / 42.8353; -2.42972
Demografia
Biztanleria35 (2022)

Langarika Arabako erdi-ekialdeko herri eta kontzeju bat da, Iruraiz-Gaunako udalerrikoa, Iruraitz udalerri zaharrean kokatua. 2007ko erroldan, 41 biztanle zituen.

Historia

Jakina da 1071ean jadanik populaturik zegoela, San Juan de la Peña monasterioan aurkitzen den agiri batek hala esaten baitu. 1257ko Calahorrako apezpikuaren agiri batean Langariça izena ageri da, eta horregatik garai hartako izena Langaritza izango zela pentsatu izan da.

Jauregi batean Langarika familiaren armarria ageri da. Aspaldi dorre bat izan zela iradokitzen du. Langarika Arabako lautadan hedatu zen abizen zaharrenetakoa da, Arabako Kofradeen artean agertzen baita 1262 urtean. Hainbat baseliza ere aipatzen dira jadanik existitzen ez direnak: San Quilez, Donejakue eta Santa Marina, Santa Tolia... Langarikaren hegoaldean Abitona izeneko herrixka bat ere izan zen baina biztanlerik gabe gelditu zen eta bertako hondarrak Agurainek hartu zituen etxeak eraikitzeko. Gaur egun ez da ezer gelditzen.

Burdeostik Astorgarako bidean kokaturik zegoen eta Frantziatik eta Nafarroatik zetozen bidaiarien geldiunea bihurtu zen Langarika. 1628 urtean Baltasar de Monconys-ek honako hau idatzi zuen: "oso toki arriskutsua da lapurretan eta hiletak izaten direlako. Gu iritsi baino 15 egun lehenago flandriar bat erahil zuten"[1].

Euskara

XVII mendean euskaraz soilik hitz egiten zen herrian. 1840 urtean oraindik baziren euskaraz mintzo zirenak.

Demografia

Langarikako biztanleria
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
48 48 49 48 45 43 41 41

Garraioa

Araba Bus sareko  lineak zerbitzua ematen dio herri honi:

 Araba Bus
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
5 Gasteiz
(geltokia)
Gasteiz (Alas/Boulebard)Gasteiz (Madril/Arantzabela)ArkautiArkauti (Nekazaritza i.)Arkauti (akademia)OreitiaBurguDulantziGaunaAdanaUribarri JauregiGereñuAlaitzaLangarikaGazeoAgurainErdoñaZalduondoAraia (Iduia) Araia

Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak linea bat ditu herrian:

 Eskualdeko Garraioa
 Zerbitzua   Hasiera   Ibilbidea   Amaiera ⁠
8a Agurain
Azilu
Erdoña
Dulantzi
AlaitzaLangarikaGazeoEzkerekotxaTxintxetruGereñuUribarri JauregiAdanaGauna Agurain
Azilu
Erdoña
Dulantzi

Ondasun nabarmenak

  • Sortzez Garbiaren eliza
  • Burdinazko gurutzea
  • Errota

Erreferentziak

  1. «Historia de LANGARIKA» www.iruraiz-gauna.com (Noiz kontsultatua: 2019-06-23).

Bibliografia

  • Jose Luis Sáenz de Ugarte (1983). Alava, pueblo a pueblo. Caja Provincial de Álava - Arabako Kutxa

Kanpo estekak

  • (Gaztelaniaz) Langarika, Iruraiz-Gaunako Udalaren webgunean.



Geografia
Araba
Artikulu hau Arabako geografiari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Araba