Edsger Dijkstra

Wikipedia, Entziklopedia askea
Edsger Dijkstra
Edsger Dijkstra 1994.jpg
Bizitza
JaiotzaRotterdam1930eko maiatzaren 11
Herrialdea Herbehereetako Erresuma
Lehen hizkuntzanederlandera
HeriotzaNuenen (en) Itzuli2002ko abuztuaren 6a (72 urte)
Heriotza moduaberezko heriotza: ondesteko minbizia
Familia
Ezkontidea(k)Maria C. Debets (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaLeidengo Unibertsitatea 1956) : fisika, matematika
Texasko Unibertsitatea Austinen
Amsterdamgo Unibertsitatea 1959) Ph.D. : Informatika
Gymnasium Erasmianum (en) Itzuli 1948)
Cambridgeko Unibertsitatea
Tesi zuzendariaAdriaan van Wijngaarden
Doktorego ikaslea(k)Nico Habermann
Martin Rem (en) Itzuli
David Andrew Naumann (en) Itzuli
Jan L. A. van de Snepscheut (en) Itzuli
Antonetta Johanna Maria van Gasteren (en) Itzuli
Jan Tijmen Udding (en) Itzuli
Cornelis Hemerik (en) Itzuli
Hizkuntzaknederlandera
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria, fisikaria, informatikaria, ingeniaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Centrum Wiskunde & Informatica (en) Itzuli  (1952 -  1962)
Eindhoven University of Technology (en) Itzuli  (1962, 1962 -  1984, 1984)
Radboud University Nijmegen (en) Itzuli  (1971 -  1972)
Burroughs Corporation (en) Itzuli  (1973 -  1984)
Texasko Unibertsitatea Austinen  (1984 -  1999)
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaArteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia
Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia
Association for Computing Machinery

Edsger Wybe Dijkstra (Rotterdam, Herbehereak, 1930eko maiatzaren 11 - Nuenen, Herbehereak, 2002ko abuztuaren 6a) informatikari holandarra izan zen. Fisika Teorikoa ikasi zuen Leidengo unibertsitatean. 1980ko hamarkadaren hasieran ikertzaile lanetan aritu zen Burroughs Corporation izeneko konpainian. Austingo unibertsitatean (Texas, AEB) Schlumberger Centennial Chair in Computer Sciences lanpostuan aritu zen, 2000 urtean erretiratu zen. 2002ko abuztuaren 6an hil zen, minbiziaren aurkako borroka luze baten ostean.

Lana[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Hauek dira bere aurrerapen informatiko batzuk: bide motzenaren arazoaren konponbidea (Dijkstraren algoritmoa bezala ere ezagututakoa), alderantzizko notazio poloniarra eta erlazionatutako shunting yard algortimoa, THE multiprogramming system, bankariaren algoritmoa, eta prozesadoreak eta programak koordinatzeko asmatutako semaforoa. Dijkstrari zor zaion beste kontzeptu bat auto-oreka da, banatutako informatikaren arloan, sistemaren fidagarritasuna ziurtatzeko bide alternatibo bat da. Dijsktraren algoritmoa gehienbat bide motzenean erabilia da, (Open Shortest Path First enrutazio gidaren arabera). Gainera, bere The Humble Programmer izeneko liburuan ateratako Software-ren krisia espresioa berari dagokio. Espresio hau askotan erabili izan zen OTAN-eko 1968-ko bileran. Turing saria irabazi zuen 1972-an.

Programazioko GOTO-ri buruz zuen iritziarengatik ezaguna zen, 1968 urtean Go to Statement Considered Harmful artikuluan atera zena. Dijkstra ALGOL-ren zale ezaguna izan zen, eta hizkuntza horretarako lehen konpiladorea garatu zuen taldean egon zen. Urte berean, estruktura hierarkikoa zuen lehenengo sistema operatzailea sortu zuen. THE (Technische Hogeschool, Eindhoven) izena jarri zitzaion, eta helburu didaktikoetarako erabili zen. 1970.urtetik aurrera, Dijkstraren interes nagusia baieztapen formala izan zen, eta hainbat inbestigazio egin zituen horren inguruan. Dijkstraren azken lanetako askok argudio matematikoak jariotasunez egiteari buruz hitz egiten dute.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Edsger Dijkstra Aldatu lotura Wikidatan