Edukira joan

Marion Walter

Wikipedia, Entziklopedia askea
Marion Walter

Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakMarion Ilse Walter
JaiotzaBerlin1928ko uztailaren 30a
Herrialdea Alemania
 Ameriketako Estatu Batuak  (1953ko ekainaren 22a -
HeriotzaEugene2021eko maiatzaren 9a (92 urte)
Hezkuntza
HeziketaHunter College (en) Itzuli
(1948 - lizentzia
New Yorkeko Unibertsitatea
(1950 - master
Harvard Graduate School of Education (en) Itzuli
(1965 - doktoretza
TesiaTwo Samples of Informal Geometry for Young Children (en) Itzuli
Hizkuntzakalemana
ingelesa
Jarduerak
Jarduerakmatematikaria eta unibertsitateko irakaslea
Enplegatzailea(k)Hunter College High School (en) Itzuli  (1950 -  1951)
Zientzia Matematikoen Courant Institutua  (1951 -  1952)
Kaliforniako Unibertsitatea Los Angelesen  (1952 -  1953)
Cornell Unibertsitatea  (1954 -  1956)
Simmons University (en) Itzuli  (1956 -  1965)
Harvard Graduate School of Education (en) Itzuli  (1967 -  1972)
Dalhousie University (en) Itzuli  (1972 -  1973)
UNESCO  (1974 -  1975)
University at Buffalo (en) Itzuli  (1975 -  1977)
University of Oregon (en) Itzuli  (1977 -  1994)

Marion Walter (1928ko uztailaren 30a2021eko maiatzaren 9a)[1] matematikako hezitzaile eta irakaslea izan zen. University of Oregon mundu mailan ezaguna izan zen, Eugene-n (Oregon). Bere izenean deituriko teorema bat dago, Marion Walterren teorema edo Marion-en teorema soilik deitua, maitekiro ezaguna den bezala.[2][3]

Bizitza goiztiarra

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Marion Walter Berlinen jaio zen, Alemania-n 1928an Erna eta Willy Walter ziren bere gurasoak. Haren aita merkatari oparoa zen, eta jantzigintzako bitxigintzan espezializatu zen. 1936an, naziak Alemanian indarra hartzen ari zirenean eta juduak eskola publikora joatea ezinezkoa zenean, bera eta bere ahizpa, Ellen, Landschulheim Herrlingen izeneko barnetegi judu batera bidali zituzten Herrlingen herrian, Ulmeko aldiri batean. Lucie Schachneren Education towards spiritual resistance: The Jewish Landschulheim Herrlingen, 1933 to 1939 (Errezistentzia espiritualeranzko heziketa: Landschulheim judua Herrlingen, 1933tik - 1939ra) liburuak dokumentatzen du 1939an itxi zen eskola bikain hori.[4]

1939ko martxoaren 15ean, Marion eta Ellen Walter Ingalaterrara bidali zituzten Kindertransport (Haurren bidalketa) batean, Ingalaterrako Elizaren barnetegi batera, Eastbournen, Ingalaterrako hego-ekialdeko kostaldean.[5] Marion eta Ellen Walter gurasoekin elkartu ziren Ingalaterran. Ingalaterra Bigarren Mundu Gerran sartu ondoren, 1940an bere aita Man Uhartera barneratzera bidali zuten. Han hil zen, 1943an.[4]

Eastbourne Ingalaterra alemaniarren inbasiorako bidean zegoen eta barnetegiko ikasle guztiak ebakuatu zituzten. Walter, Shropshireko, Wykey herrixkako eskola batera bidali zuten, cocker spaniel txakurrak hazten zituzten landetxe handi batean zegoena. Airezko koltxoi batean lo egiten zuen, txakurtegi zuritu batean. Beste bi aldiz mugitu zuten. Bizi izan zen azken tokia Cheshireko, Combermere abadia izan zen, Sir Kenneth Crossley-k erosi zuena.[6] 1944ko abenduan, Walterrek hamasei urterekin eskolaldia osatu ondoren, eskolako matematikako maistra bakarrak uko egin zion. Gerra garaian ordezkorik aurkitzea zaila zenez, Walter-i matematikak irakasteko eskatu zitzaion, neurri batean bere azterketan Cambridge University School Certificate-ko sari marka bat irabazi zuelako. Neskak bi kurtsotan irakatsi zuen eta irakaskuntzaz gozatzen zuela konturatu zen.[7]

Hezkuntza eta karrera

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Walter Ingalaterrako unibertsitatean izan zen bi urtez, 1948an AEBra joan aurretik, amarekin eta ahizparekin. Familia 1948ko urtarrilean iritsi zen New York hirira. Ondoren, Hunter College-ra joan zen, matematikan espezializatu zen eta hezkuntzan trebatu zen, B.A. graduarekin 1950ean. Ellen Walter Ingalaterrara itzuli zen ezkontzera.

Hunter-en graduatu ondoren, Walter-ek Hunter College High School eta George Washington High School-en irakatsi zuen.

1952 eta 1953ko udetan, Walter-ek Arauen Bulego Nazionalaren udako beka bat irabazi zuen UCLA-ko Analisi Numerikoko Institutuan ikasteko. Institutuaren helburu nagusia, Arauen Bulego Nazionalak babestua eta Itsas Ikerketen Bulegoak finantzatua, abiadura handiko konputazio digital automatikorako makinen geroko garapenaren alde lan egitea zen. Institutuko funtzionario nagusien artean D.H. Lehmer (zuzendaria), Mark Kac, Irving Kaplansky eta A Adrian Albert zeuden. Bigarren udan, institutuan, Olga Taussky-Todd ezagutu zuen, eta Olga Taussky-Todd bere aholkularia bihurtu zen eta bere Master gradua osatzera animatu zuen. Marshall Hall Jr. 1953an Institutuko goi-mailako langileekin elkartu zen. Walterrek matematikari ospetsuen argazki asko atera zituen Institutuko udetan. Argazki hauek Marion Walter Bildumaren parte dira orain, AEBetako Matematika Artxiboetan, Texasko Unibertsitateko campusean, Austinen.[8][9]

Walterrek gaueko eskolak hartu zituen matematikako master gradu baterako, New York-eko Unibertsitatean. Denbora horretan bere burua mantentzeko, ikerketa laguntzaile bezala lan egin zuen, batez ere Courant Institutua bihurtu zen horretan lan informatikoa eginez. Bere masterra lortu zuen. New York-eko Unibertsitateko matematikan, 1954an.

1954an, Walterrek irakasle laguntzaile bat onartu zuen Ithacako (New York) Cornell Unibertsitateko matematika sailean; Cornell-en egon zen 1956rarte. 1956an, Boston-go (Massachusetts) Simmons Collegen urtebeteko lanaldi bat hartu zuen; Simmons-en amaitu zuen bederatzi urtez. 1956an, unibertsitateak ez zuen matematika titulurik edo matematika sail formalik. Walterrek bai matematikako saila eta bai matematikako espezialitatea sortu zituen Simmons-en.[10] Lau urteren ondoren, saileko lehendakari gisa jaitsi zen, eta han egon zen irakasten 1965era arte, Harvardeko Hezkuntzako Graduondoko Eskolan bere doktoretzan kontzentratzera joan zenean. Harreman estuak izan zituen Simmons-eko ikasleekin urteetan zehar; matematikako lehen espezialistetako batzuk harekin harremanetan egon ziren hil arte. Ikasle horietako bat Lenore Blum zen, Carnegie Mellon Unibertsitatean konputazio zientzietako irakasle ospetsua.[10] Simmons-ek Walter-en dokumentu pertsonalak artxibatu zituen.

1960an, Simmons-en agintaldian, Walterrek beka bat jaso zuen Zientzien Fundazio Nazionalaren Udako Programan parte hartzeko, Stanfordeko Unibertsitatean, Palo Alto-an (Kalifornia). Stanforden, George Pólya matematikariak ezagutu eta Walterri aurkeztu zion. Walterren ustez, udako saio horiek dira bere ibilbideko alderdi nabarmenetako bat.

Simmons-en ere aritu zen, eta Walter Harvard Graduate School of Education (HGSE) eskolan hasi zen doktoretza lanetan, Cambridgen, Massachusettsen. Berak lortu zuen bere doktoretza HGSEko hezkuntza matematikoan 1967an. Doktoregoa amaitu ondoren, HGSEn lan bat onartu zuen, etorkizuneko matematika irakasleei irakasteko, lehen eta bigarren hezkuntzan, Arte Irakaskuntzan Master Programan.

1967an, Walter doktoreak Boston Eremuko Matematikako Espezialista (BAMS) izeneko talde bat sortu zuen, praktiketako irakasleentzako hileroko tailerrak eskaintzen zituena. Taldeko kideek metodoak, teknikak, ikaskuntza berriak eta arrakastak partekatzen zituzten.[11][12] Sesamo Auzoa bihurtu zen proiektuaren matematikako aholkularia izan zen.[13]

HGSEko Irakaskuntza Programako Arteetako Masterra 1972an amaitu zen. Ondoren, Walter doktoreak zenbait postu onartu zituen, eta horietako bat ere ez zuen formalki eskatu.

Harvardeko lehen egunetan, Walter-ek, Stephen I. Brown ikaskidea ezagutu zuen. Brown-ekin bizitza osorako kolaborazio bat hasi zuen. Urte batzuetan zehar problema matematikoak aurkezteari buruzko ikastaro berri bat garatu zuten; euren lana The Art of Problem Posing-ren argitalpenean atera zen, 1983an, hirugarren edizioko liburua.

Walter doktoreak aktiboki parte hartu zuen Cambridge, Massachusetts-en, sortu zen talde batean, The Philopmorphs izenekoa, Carpenter Center for the Visual Arts ( Carpenter zentroa ikus arteentzat) zentroan bildu zena. Taldeak naturan, zientzian eta artean[14] dagoen forma eztabaidatu zuen. Walterrek epe luzerako interesa du arte bisualetan. Eugenen, Oregonen, hasi zen Philomorphs West, hainbat urtez bildu zena.[15]

1977an, Walter doktoreak Oregoneko Unibertsitatean (Eugene, Oregon) irakasle postua onartu zuen, eta bertan egon zen 1994an erretiroa hartu zuen arte.[16] Oregonen, Walter lehen hezkuntzako maisu-maistrak matematika irakasteko prestatzen aritu zen. Aurkikuntzaren metodoa azpimarratu zuen eta ikutuz eta esperimentu metodoak erabili zituen. Uko egin zion ikasleentzako mahai indibidualak zituen gela batean irakasteari, baina ikasgelan mahaiak zituen, ikasleek taldeka jarduerak egin zitzaten. Ideia bat egin ahal da, zer nabarmendu zuen doktoreak, Walter aldizkarietako argitalpenen izenburuei begira. Oregonen zituen ikasle asko K-12 matematika irakasle bihurtu ziren, eta harreman estuak izan zituen haiekin.

Walter-ek aldizkarietako 40 artikulu baino gehiago argitaratu zituen eta ia 100 tailer eta hitzaldi eskaini zituen Estatu Batuetan, Kanadan, Ingalaterran, Danimarkan, Hungarian eta Israelen.

Aintzatespena

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • 1993an, Marion Walter-en teorema berarentzat izendatu zuten, berak eta lankide batek Geometer's Sketchpad-arekin esperimentatzen ari zirela emaitza aurkitu ondoren. Teoremaren arabera, triangelu arbitrario baten alde bakoitza hiru zatitan egiten bada eta lerroak kontrako erpinetara marrazten badira, erdian sortutako hexagonoaren azalera jatorrizko triangeluaren azaleraren hamarren batekoa da.[17]
  • 2003an, Marion Walter BAMSek izendatu zuen, eta, ondoren, Massachusettseko Ospearen Aretorako hautatu zuten, Matematikako Hezitzaile izateko.
  • 2010ean, Walter doktoreak Simmons-en ohorezko titulu bat jaso zuen eta bere eta beste dohaintza-emaile batzuen laguntzarekin Marion Walter Future of Math (Matematika etorkizuna) Sariak sortu ziren Simmons-en, bigarren hezkuntzako matematikako irakasle interesa zuten matematikako espezialistak aitortzeko.[18]
  • 2015ean, Oregoneko Unibertsitateko Matematika Sailak Marion Walter Future Teachers (etorkizuneko irakasleak) Saria sortu zuen, eta urtero ematen zaio bigarren hezkuntzako ikuspegia duen matematika-karrera graduatu bati. Lehen saria 2016ko udaberriko graduazio zeremonian eman zuten.[19]

Hautatutako liburuak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Walter-ek hainbat haur-liburu idatzi zituen simetria esploratzeko ispiluen erabilerari buruz, adin partikularrak esploratzen zituzten urtebetetze-liburuez, eta Stephen I.a bere kolaboratzailearekin epe luzera planteatzen dituzten problema matematikoei buruz, Brown.

  •  Walter, Marion The Magic Mirror Book (Liburu ispilu magikoa), 1970
  •   Walter, Marion Make a Bigger Puddle Make a Smaller Worm (Egin ezazu urmael handiago bat Egin ezazu zizare txikiagoa)1972 (Aipamen ohoretsua New York Academy of Science Children's Book Award Program- engandik )[20]
  •  Walter,Marion Look at Annette (Begiratu Annette), 1972
  • Walter,Marion Another, Another, Another and More (Beste bat, beste bat. beste bat eta gehiago),1975
  • Walter, Marion The Mirror Puzzle Book (Liburu ispilu buruhaustea), 1985 (Aipamen ohoretsua New York Academy of Science Children's Book Award Program- engandik )[20]
  •  Walter, Marion Boxes, Squares and Other Things (Kutxak, laukiak eta beste gauzak),1996
  •  Brown, Stephen; Water,Marion The Art of Problem Posing (Problemak jartzearen artea), 2004

Marion Walter-en beste liburu batzuetarako ikusi bere orrialdea WorldCat-en [1].

Aldizkarietatik hautatutako artikuluak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  • Walter, Marion I.; Brown, Stephen I.. (1971). «Mathematical Education:Missing Ingredients in Teacher Training: One Remedy» Amer. Math. Monthly (Mathematical Association of America) 78 (4): 399–404.  doi:10.1080/00029890.1971.11992775..(Hezkuntza matematikoa: Falta diren osagaiak irakasleen formakuntzan: erremedio bat)
  • Walter, Marion. (1981). «Exploring a rectangle problem» Mathematics Magazine (Mathematics Association of America) 54 (3): 131–134.  doi:10.1080/0025570X.1981.11976914.. (Errektangelu bat esploratzen)
  • Walter, Marion. (September 2001). «Curriculum Topics Through Problem Posing» Mathematics Teacher (The Association of Teachers of Mathematics) 128: 23..(Curriculum-gaiak problemak jarriz)
  • Walter, Marion. (March 2003). «Changing "Drill" to Thinking» Mathematics Teacher (The Association of Teachers of Mathematics) 182: 36–39.. (Errepikapena aldatu pentsatzera)
  • Walter, Marion. (April 2004). «Mathematics Detective:Math With Love» Mathematics Teaching in the Middle School (National Council of Teachers of Mathematics) 9 (8): 418–420.  doi:10.5951/MTMS.9.8.0418..(Matematika detektibea: mate maitasunaz)
  • Fallstrom, Scott; Walter, Marion. (March 2011). «Finding Conjectures Using Geometer's Sketchpad» Mathematics Teaching (The Association of Teachers of Mathematics) 221: 19–21..(konjekturak aurkitzen Geometer-en Sketchpad erabilliz)
  • Libeskind, Shlomo; Walter, Marion. (February 2017). «Multiple solutions lead to the discovery of new truths» Mathematics Teacher (The Association of Teachers of Mathematics) 255: 33–35..(Hainbat soluzio egi berrian aurkikuntzara eraman zuten)

Erreferentziak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]
  1. (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2023-08-10). «Marion Walter, la especialista en educación matemática que dio nombre a un teorema» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-08-14).
  2. (Ingelesez) «Vol. 86, No. 8, NOVEMBER 1993 of The Mathematics Teacher on JSTOR» www.jstor.org (Noiz kontsultatua: 2024-08-14).
  3. «Marion's Theorem» Wolfram MathWorld (Wolfram).
  4. a b «Collections Search - United States Holocaust Memorial Museum» collections.ushmm.org (Noiz kontsultatua: 2024-08-14).
  5. Oral history with Marion Walter and Shlomo Liebeskind. United States Holocaust Memorial Museum.
  6. «Collections Search - United States Holocaust Memorial Museum» collections.ushmm.org (Noiz kontsultatua: 2024-08-14).
  7. Ruef, Jennifer. (12 March 2018). «Celebrating Marion Walter – and other unsung female mathematicians» The Conversation (The Conversation Media Group).
  8. Archives of American Mathematics - Digital Collection - Marion Walter Gallery. Briscoe Center for American History 27 March 2012.
  9. «Marion Ilse Walter» MacTutor History of Mathematics Archive (University of St Andrews).
  10. a b (Ingelesez) «Remembering Professor Emerita Dr. Marion Walter | Simmons University» www.simmons.edu 2021-05-13 (Noiz kontsultatua: 2024-08-14).
  11. «About BAMS» Boston Area Math Specialists.
  12. The History of BAMS. Boston Area Math Specialists\access-date=17 May 2021.
  13. #34 Because Sesame Street. Harvard Ed. Magazine.
  14. Weaire, Denis. (December 2001). «A Philomorph Looks at Foam» Proceedings of the American Philosophical Society 145 (4): 564–574..
  15. Oral History: Marion Walter. Oregon Jewish Museum and Center for Holocaust Education.
  16. «Mathematics Faculty» University of Oregon Catalog (University of Oregon).
  17. Cuoco, Al; Goldenberg, Paul; Mark, June. (November 1993). «Marion's theorem» The Mathematics Teacher 86 (8): 619..
  18. Remembering Professor Emerita Dr. Marion Walter. Simmons University 13 May 2021.
  19. «University of Oregon Mathematics: Awards and Prizes» University of Oregon 2020-21 Catalog.
  20. a b Mead, Carol. Introducing the Marion Walter Collection. .

Kanpo estekak

[aldatu | aldatu iturburu kodea]