Txikipedia:Musika barroko

Musika barrokoa musika mota bat da. Musika barrokoa mendebaldeko musika mota da. Gutxi gora bera 1600-1750 artean konposatua. Musika barrokoa musika klasikoaren parte da, eta oso ikasia, joa eta entzuna da gaur egun. Musika konplexuagoa bihurtu zen aurreko aldi guztietako abesti sinpleekin alderatuta. ^[1]

Barrokoan zehar, klabikordioz eta hodi-organoz interpretatutako teklatuko musika gero eta ezagunagoa egin zen, eta biolinaren familiako harizko instrumentuek gaur egun ikusi ohi den forma hartu zuten. Opera, eszenaratutako drama musikal gisa, aurreko forma musikal eta dramatikoetatik bereizten hasi zen, kantata eta oratorioa bezalako forma bokalak ohikoagoak bihurtu ziren. Lehen aldiz, abeslariak musikari nota gehigarriak gehitzen hasi ziren.

Tenperamentu berdinaren inguruko teoriak modu orokorragoan hasi ziren praktikan jartzen, batez ere aukera kromatiko gehiago ematen zituelako fintzen zailak ziren teklatu-tresnetan. Piano moderno bat afinatu ohi den bezala, garai hartan ohikoa zen tonu-erdi sistemari esker bere Klabe ondo tenperatua posible izan zen.

Instrumentuak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Instrumentu barrokoek aurreko garaietako instrumentu batzuk (adibidez, zarrabetea eta txirula gozoa) eta tresna berri batzuk (adibidez, oboea, fagota, biolontxeloa, kontrabaxua eta fortepiano) zituzten.

Harizko instrumentu barroko nagusiak biolina, biola, biola d'amore, biolontxeloa, kontrabaxua, lautea, tiorba, mandolina, gitarra barrokoa, harpa eta zarrabetea dira.

Haize-instrumentuak flauta barrokoa, oboe barrokoa, txirula gozoa eta fagota dira.

Metalezko instrumentuak korneta, tronpa naturala, tronpeta naturala, serpentoia eta tronboia dira.

Teklatu-instrumentuek klabikordioa, piano tangentea, klabizenbaloa, tutu-organoa eta, aurrerago, fortepianoa (pianoaren jatorria) zituzten.

Perkusio tresnak tinbalak, kutxa, pandereta eta kriskitinak ziren.

Historia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Lehenengo barrokoa: XVII. Lehenengo erdia. Ahozko musika nagusitzen da, esperimentu armonikoak egiten dituzte konposagileek. Errenazimentuko kontrapuntoari uko egiten die. Monteverdi, Frescobaldi musikagile ospetsuak.

Erdi Barrokoa: musika instrumentala hasten da nagusitzen, eta ahozkomusikaren parean jartzen da, kontrapuntoaren itzulera. Purcell eta Lully musikagile ospetsuak.

Azken barrokoa: musika instrumentalak ahozkoa baino garrantzi handiagoa hartzen du. Tonalitatea guztiz definituta gelditzen da. Vivaldi, Scarlatti, Bach, Haendel.. Musikagile ospetsuak.