Zofia Kossak-Szczucka

Wikipedia, Entziklopedia askea
Zofia Kossak-Szczucka

Bizitza
JaiotzaKośmin, Lublin Voivodeship (en) Itzuli1889ko abuztuaren 10a
Herrialdea Polonia
HeriotzaBielsko-Biala1968ko apirilaren 9a (78 urte)
Hobiratze lekuaSilesiako voivoderria
Familia
AitaTadeusz Kossak
Seme-alabak
Familia
LeinuaHouse of Kossak (en) Itzuli
Hezkuntza
HeziketaSchool of Fine Arts in Warsaw (en) Itzuli
Hizkuntzakpoloniera
Jarduerak
Jarduerakidazlea, iritzi-kazetaria, poeta, autorea eta irakaslea
Lan nabarmenak
Jasotako sariak
KidetzaPolish PEN Club (en) Itzuli
Związek Zawodowy Literatów Polskich (en) Itzuli
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaEliza latinoa

Zofia Kossak-Szczucka edo Kossak-Szatkowska (bigarren ezkontzakoa) (Kosmin, Polonia, 1890eko abuztuaren 8a- Bielsko-Biaoka, 1968ko apirilaren 9a), idazle eta militante katolikoa eta Bigarren Mundu Gerrako erresistentzia poloniarreko kidea.

Biografia[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Juliusz Kossak margolariaren biloba izan zen. Aita, Tadeusz Kossak ekintzailea, Wojciech Kossak margolariaren bikia zen.

Juliusz Szczuckirekin ezkondu zen lehen aldiz eta 1923an alargundu zen. 1926an berriro ezkondu zen Poloniako armadako Zygeit Szatkowski literato eta ofizialarekin.

Pintura ikasketak egin zituen 1912tik 1913ra bitartean Varsoviako Arte Ederren Akademian, eta gero diseinua Genevako Arte Ederren Eskolan.

Bolinian bizi izan zen, eta iraultza boltxebikearen biktima izan zen 1917 eta 1919 artean. 1942ko abuztuan, Zofia Kossak-Szczuckak Protest famatua argitaratu zuen juduak salbatzeko, eta Juduei Laguntzeko Zegota izeneko Batzordearen sortzaileetako bat izan zen. 1943an, Auschwitzera deportatu zuten.

1945etik 1957ra, Britainia Handian bizi behar izan zuen erbesteraturik. 2009an Poloniako Banku Nazionalak moneta bat atera zuen bere omenez, eta Anna Szatkowska bere alabak liburu bat argitaratu zuen 1944an Varsoviako altxamenduan izandako esperientziei buruzkoa.

Sariak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Zνoty Wawrzyn, 1936

Eleberria eta kontakizun historikoa[aldatu | aldatu iturburu kodea]

Zofia Kossak-Szczuckak hainbat eleberri eta kontakizun historiko idatzi zituen, besteak beste:

  • Złota wolność (Urrezko askatasuna) 1928an argitaratutako eleberria. Segismundo III Vasa erregearen garaiari eta Dimitri Faltsuari Errusiako tronua hartzeko eman zion laguntzari buruzkoa da.
  • Legnickie pole (Legnikaren eremua) 1930ean argitaratutako eleberria. XIII. mendean Poloniari egindako inbasioari buruzkoa da. Legnikako batailarekin amaitu zen, eta Enrike Piadosoa printzea hil egin zen.
  • Krzy¡owcy (Gurutzatuak), lau liburukiko eleberria, 1935ean argitaratua. Lehen Gurutzada Lurralde Santuari buruzkoa da.
  • Król trοdowaty (Errege leprosoa), 1937an argitaratutako eleberria. Jerusalemgo IV. Balduino erregeari buruzko, leproso izenekoa.Gurutzatuak nobelaren jarraipena da.
  • Bez orγa (Armadurarik gabe), 1937an argitaratutako bi liburukiko eleberria. San Frantzisko Asiskoa Lurralde Santuan izan zeneko, eta Errege leprosoa nobelaren jarraipena da.
  • Bursztyny (Anbarra), 1936an argitaratutako liburua. 32 kontakizun ditu, Poloniako historiako etapa desberdinei buruzkoak. Kontakizun batzuk Poloniako arte eta literaturan beren arrastoa utzi zuten pertsonaiei buruzkoak dira, hala nola Mikoσaj Rej, Jan Kochanowski, Adam Mickiewicz eta Federico Chopin.
  • Puszkarz Orbano (Orbano koparia), 1936an argitaratutako eleberria. 1453an Konstantinopla erori zenekoaz
  • Gród nad jeziorem (Hiria lakuaren ertzean), 1938an argitaratutako eleberria. Biskupin herrixkako antzinako eslaboen bizitzari eta sinesmenei buruzkoa da.'
  • Warna (Varna), 1939an argitaratutako eleberria. Ladislao de Varna erregeari buruzkoa da. Varnako batailan turkoen aurka bizia galdu zuena.

Lanak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • Beatum scelus, 1924. La culpa bendita bezala (Bσogosνawiona wina), 1953. Eleberri historikoa. 2015erako zinemara egokitua.
  • Skargi beatyfikazioa
  • Armadurarik gabe (Bez orbustia), eleberri historikoa, 1937.
  • Bσawiony Jan Sarkander ze Skoczowa, 1922
  • Ámbar (Bursztyny), kontakizun historikoak, 1936.
  • Chrzeνcijaρskie posσannictwo Polski, 1938
  • Herentzia I (Dziedzictwo I), 1956
  • Herentzia II (Dziedzictwo II), 1964
  • Herentzia III (Dziedzictwo III), 1967 - Zygeit Szatkowskirekin batera.
  • Hiria lakuaren ertzean (Gród nad jeziorem), eleberri historikoa, 1938.
  • Kielich krwi - obrazek sceniczny w dwóch aktach
  • Kσopoty Kacperka góreckiego skrzata (1924)
  • El rey leproso (Król trοdowaty), eleberri historikoa, 1937.
  • Los cruzados (Krzy¡owcy), eleberri historikoa lau liburukitan, 1935.
  • Ku swoim (1932)
  • El campo de Legnica (Legnickie pole), eleberri historikoa, 1931.
  • Bidean (Na drodze), 1926.
  • Silesian (Na Lásku), 1939.
  • Nieznany Kraj (1932)
  • Ognisty wóz
  • Pítniczym szlakiem. Wra¿enia z pielgrzymki (1933)
  • Lipidoa
  • Poiaz (1922)
  • Prometeusz i Garncarz
  • Aliantza (Przymierze), 1952.
  • Purpurowy szlak
  • El copero Orbano (Puszkarz Orbano), eleberri historikoa.
  • Rewindykacja polsko’ci na Kresach
  • Rok polski: obyczaj i wiara
  • SOS ... !
  • Silesiako altxorra (Skarb’làski), 1937.
  • Deyanirako jantzia (Suknia Dejaniry), 1948.
  • Szaleρcy Bo¡y (1929)
  • Szukajcie przyjacióel (1933)
  • Topsy i Lupus (1931)
  • Trembowla
  • La Troya del norte (Troja’nocy), eleberri historikoa. Zygeit Szatkowskirekin batera.
  • W Polsce Podziemnej: wybrane pisma dotyczílat 1939 - 1944
  • Varna (Warna), eleberri historikoa
  • Handiak eta txikiak (Wielcy i mali), 1927.
  • Silesiako historiatik (Z dziejów Làska)
  • Por amor (Z miνoνci), 1925.
  • Z otchσani: wspomnienia z lagru
  • La Libertad dorada (Zνota wolnoκ), eleberri historikoa, 1928.

Kanpo estekak[aldatu | aldatu iturburu kodea]

  • [1] (polakoan) Zofia Kossak-en tokia